فواید کاردرمانی در اختلالات حسی
14/03/1401چرا باید نگران دیر نشستن کودکان باشیم!
22/03/1401در این مقاله به درمان اختلال حسی کودکان می پردازیم و راهکارهای درمان اختلال حسی کودکان مانند تعدیل سازی حس شنیداری، لامسه، چشایی، بویایی، حرکتی را به صورت جداگانه ارائه می کنیم. اگر شما نیز مانند مراجعان سایت خانواده توانمند سوالات زیر را دارید پیشنهاد می کنم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
کودکم وقتی نزدیک شیر آب میشود چرا میترسه؟
بچه ام با دیدن اشیاء چرخان میخکوب و مجذوب میشه، چیکار کنم؟
چرا در پارک به زمین بازی نمیرود و از بازی های حرکتی مثل تاب و سرسره گریزان است؟
برای درمان مشکلات حسی کودکان، کاردرمانی فایده دارد؟
درمان اختلال حسی کودکان
یکی از راههای درمان اختلال حسی کودکان تعامل آنان با محیط پیرامون می باشد. تعامل کودک با دنیای واقعی فرصت های مناسبی را برای رشد سیستم عصبی ایجاد می کند. والدین باید فعالیت های مناسبی برای تعامل کودک با محیط ایجاد نمایند.
هر فعالیتی که در کتابها یا اینترنت معرفی می شود شاید برای نیازهای حسی کودک شما مناسب نباشد. والدین باید رفتار کودک را در طی روز، حین فعالیتهای مختلف بررسی کنند تا نیازهای حسی او را بشناسند. والدین باید متناسب با نیاز و اختلال کودک راهکار انتخاب کنند. در ضمن برای درمان اختلال حسی کودکان برای ارزیابی درست مشکلات حسی او، حتما از کاردرمانگران مجرب راهنمایی بگیرید.
کاردرمانی یکی از راههای درمان اختلال حسی کودکان می باشد. اقدامات کاردرمانی زمینه یکپارچگی حسی کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، فلج مغزی، کم توان ذهنی، سندرم دان، بیش فعال، عادی را فراهم می کند. کاردرمانگران از روش ها و ابزارهای کاردرمانی مختلف برای تعدیل حسی کودکان استفاده می کنند.
بازی یکی از ابزارهای جذاب برای کاردرمانی حسی کودکان می باشد. درمان اختلال حسی با بازی یکی از شیوه های جذاب برای تعدیل حسی کودکان است.
درمان اختلال حسی با تجهیزات اتاق تاریک
متخصصان کاردرمانی با کمک تجهیزات توانبخشی از جمله تجهیزات اتاق تاریک شرکت توان افزا انواع بازی های حسی را انجام می دهند.اتاق تاریک یک محیط چند حسی است که حواس مختلف کودک در آن با کمک تمرینات و بازی های حسی مختلف تعدیل می شود. اتاف تاریک کلینیک های کاردرمانی از تجهیزات مختلفی تشکیل می شود که در این قسمت چند نمونه را معرفی می کنیم.
سنوری پنل (Sensory Panel) :
یکی از تجهیزات اتاق تاریک شرکت توانبخشی توان افزا سنوری پنل (Sensory Panel) است. که برای بهبود حرکات درست و شناخت رنگ ها، هماهنگی چشم و دست، دید فضایی، تحریک گیرنده های حسی پوست و… در کلینیک های کاردرمانی استفاده می شود.
سنسوری پنل یک صفحه ای دیواری داری اشکال مختلف در دو اندازه ی کوچک و بزرگ با جنسهای مختلف است که دارای یک منبع نوری و سیستم صوتی می باشد در ضمن دارای دو متد کاری می باشد:
- رنگ نور به صورت تصادفی تغییر میکند و کودک باید در بین اشکال رنگی، رنگ مطابق را تحریک کند و سیستم صوتی و نوری فرد را تشویق میکنند.
- با تحریک هر شکل روی پنل ،رنگ نور مطابق آن می شود و موسیقی و یا صوت مربوطه پخش می شود.
سنسوری پنل دارای یک کیبورد است و کاردرمان هر یک از رنگها و موسیقی های مربوطه جهت تمرینات بالا را طی مراحل یادگیری میتواند کنترل کند.
سایت تجهیزات توانبخشی توان افزا
بالانس بيم (Balance Beam)
یکی از تجهیزات اتاق تاریک شرکت توانبخشی توان افزا بالانس بيم (Balance Beam) می باشد. با کمک بالانس بيم (Balance Beam) می توان مهارت های مختلف کودکان از جمله موارد زیر را تقویت کرد:
- بهبود مهارتهای تعادلی
- بهبود حرکات درشت و هماهنگی چشم و پا و دست
- تحریک گیرنده های حسی پوستی کف پا
بالانس بیم با ارتفاع ۱۶ سانتیمتر، دارای هشت رنگ در هشت جنس مختلف ساخته می شود. از بالانس بیم به دو صورت استفاده می شود:
- با راه رفتن روی باریکه رنگ نور مطابق رنگ قسمتی که پا روی آنست میشود.
- رنگ نور به صورت تصادفی تغییر میکند و کودک باید روی رنگ مطابق بایستد و در صورت درستی بوق تشویقی پخش میشود.
نقش والدین در کاردرمانی حسی کودکان
کاردرمانگران برای رسیدن اهداف کاردرمانی از پتانسیل خانواده نیز استفاده می کنند. در مسیر کاردرمانی برای اختلال حسی توانمندسازی والدین نقش مهمی را دارد. خانواده با آگاهی از اختلال حسی کودکانشان و آشنایی با راهکارهای تعدیل اختلالات حسی آنان در موقعیت های مختلف مانند مدرسه، پارک، خیایان و… می توانند شرایط را برای آنها بهبود بخشند.
29 راهکار برای درمان بیش حسی کودکان در منزل
یکی از راههای درمان اختلال حسی کودکان ایجاد محیط مناسب در منزل برای رفع نیازهای حسی می باشد. جهت مناسب سازی محیط برای درمان اختلال حسی کودکان در منزل( کودکان که مشکلات بیش حسی دارند) کافیست به نکات کاربردی زیر توجه کنید:
- برای کودک که حساسیت لمسی دارد، مارک هایی داخل لباس را ببرید تا پوست بدنش را تحریک نکند.
- علائم حساسیت را خوب بشناسید تا در این شرایط بتوانید به کودک کمک کرده تا آرامش خود را بدست آورد.
- یک محیط بازی مجزا، دور از بازی کودکان دیگر برای او مهیا کنید. اینکار شلوغی تحریکات حسی را کاهش میدهد.
- برای کودک از لیف های نرم در حمام استفاده کنید یا اجازه دهید خود کودک لیف خود را انتخاب نماید.
- وسایل و لباس های کودک را دریک محل نگهداری نمایید تا کودک مجبور نباشد برای برداشتن آنها جابه جایی زیادی داشته باشد.
- کودک در یک جا ثابت غذا بخورد.
-
از پرده و یا سایبان استفاده نمایید یا نور لامپ ها را با حباب ملایم کنید.
- در هر وعده غذایی از یک ماده غذایی استفاده نمایید. اینکار تحریکات حسی زیادی ( مثل طعم، بافت و رنگ) را کاهش میدهد.
- برای شست شوی محیط و لباس های کودک، در حمام و دستشویی از محصولات عطری و بودار استفاده نکنید. میتوانید برای کودک آزار دهنده باشد.
- میتوانید از یک موسیقی آرام بخش( موسیقی بدون ضربه) با صدای ملایم استفاده نمایید. دقت کنید اگر لباس زیر کودک، بند، کش قزن یا .. دارد که روی بدن او فشار میآورد، آن را بردارید و یا درست کنید.
-
یک برنامه غذایی برای کودک تنظیم نمایید که کودک با مزه ها، بوها و بافتهای غذایی متفاوت اذیت نشود.
- برنامه منظمی را برای فعالیت های روزمره کودک تهیه نمایید و آن را به دیوار اتاقش بچسبانید تا کودک بداند که بعد از هر کاری باید منتظر چه کار دیگر باشد.
- برای ایجاد تغییرات در برنامه کودک به او خبر دهید تا با فعالیت هایی جدید غافلگیر نشود.
- از صندلی هایی با اندازه مناسب و نشیمن ثابت و غیر ارتجاعی ( صندلی هایی که خیلی فرو نمی روند) استفاده نمایید.
- نوزادان با حساسیت حسی بالا، تمایل ندارند که بغل شوند، چون در آغوش افراد معمولا تحریکات لمسی و حرکتی بیشتری دریافت میکنند. بهتر است این نوزادان را در محل مخصوص خود قرار دهید.
- توجه داشته باشید کودک در مسیر باد پنکه یا کولر قرار نگیرد.
- مدت زمان حضور در جمع های خانوادگی یا دوستان را محدود نمایید یا کودک را در محلی دور از هیاهو و شلوغی قرار دهید.
- استفاده از تلویزیون، رادیو و پخش صوت را محدود کنید. صدای آنها میتوانند برای کودک غیر قابل تحمل باشد. میتوانید به هریک از اعضاء خانواده گوشی بدهید تا با استفاده از آن به برنامه دلخواه خود گوش کند.
- با بستن در یا پنجره صداهای محیطی را کاهش دهید.
- هنگامی که کودک با تحریکات حسی زیاد بی قرار می شود، او را به یک محیط آرام و دور از رفت و آمد ببرید
-
یک پرده ساده جلوی قفسه اسباب بازی های بکشید تا تحریکات بینایی را کاهش دهید.
- در مواقعی که سر و صدای محیطی زیاد است از گوشی های نرم برای کودک استفاده نمایید.
- به دمای غذایی کودک توجه نمایید، هرچه به دمای محیط نزدیک تر باشد برای او بهتر است.
- دقت کنید که کودک شما چه نوع لامپی را دوست ندارد( لامپ فلورسنت یا هالوژن). به این ترتیب میتوانید از لامپهایی استفاده نمایید که کودک میتواند نور آن را تحمل نماید.
- توجه کنید کودک شما چه جنس یا بافتی را دوست دارد.با اینکار میتوانید از تحریکات آزار دهند لمسی جلوگیری نمایید.
- زمانی را برای تنها بودن کودک در نظر بگیرید. تا کودک اطلاعات حسی وارد شده به سیستم عصبی را سازماندهی کند. این مکان بهتره پنجره کمتری داشته باشد و برای بازی و استراحت کودک مناسب باشد.
- به طعم، بو و بافت مورد علاقه کودک در غذا توجه نمایید و از آنها در برنامه غذایی ش استفاده نمایید.
- یک فضای کوچک و تنگ برای بازی کودک مهیا کنید ( مثل چادر یا قلعه). اینکار تحریکات محیطی را کاهش میدهد و محیط امنی برای بازی او فراهم می نمایید.
- فعالیتهای کودک را به بخشهای کوتاهی تقسیم کنید. او را برای انجام هر بخش از قبل آماده کنید. اینکار تحریکات حسی غافلگیر کننده را کاهش می دهد.
اختلال حس شنیداری کودکان
کودکانی که دارای بیش حسی شنیداری هستند به راحتی از صداهایی محیطی آزرده میشود. گاهی برای جلوگیری از صداهای محیطی خود صداهایی تولید میکند( زمزمه میکند) تا صداهای محیطی را کمتر بشنود. گاهی روی گوشهای خود را میگیرد، عصبانی تر میشود، میترسد، یا فرار میکند.
9راهکار برای درمان اختلال حس شنیداری کودکان
- شما میتوانید صداهای محیطی را کم کنید ( صدای رادیو، تلویزیون و کامپیوتر)
- شما میتوانید فعالیت های پرصدا را وقتی انجام دهید که کودک در آنجا نیست( چرخ گوشت، جاروبرقی، سشوار)
- میتوانید برای کودک یک دستگاه ام. پی. 3 تهیه کنید که صدای آن توسط کودک کنترل میشود تا از صداهای محیطی کمتر آزرده شود.
- برای خوابیدن کودک میتوانید از یک موسیقی ملایم استفاده کنید.
- محل نشستن کودک در کلاس درس دور از صداها و هیاهوی مدرسه باشد.
- از هدفونی برای پخش موسیقی ملایمی استفاده نمایید تا در سرویس مدرسه استفاه شود و صداهای محیطی او را آزرده نسازد.
- وقتی قرار است کار پر صدایی در محیط انجام شود، به کودک خبر دهید تا غافلگیر نشود.
- صدای یک پنکه میتواند یک تحریک آرام بخش برای کودک باشد. این صدا میتواند تاثیر صداهای غیر قابل پیش بینی محیط را کاهش دهد.
- در جمع های خانوادگی یک فضای دور از هیاهو برای کودک مهیا کنید تا بتواند دور از شلوغی، اطلاعات حسی محیط را مدیریت کند.
اختلال حس لامسه کودکان
کودکانی که دارای بیش حسی لامسه هستند از لمس های سطحی و لمس های ناگهانی و غیر قابل پیش بینی آزرده میشود. ترجیح میدهد از دیگران فاصله داشته باشد. هنگام زنگ تفریح و صف بستن و سوار شدن به سرویس احساس ناراحتی و بیقراری دارد. پوشیدن لباس هایی که به تن میچسبند را دوست ندارد( کلاه و دستکش). در غذا خوردن مشکل پسند است و هر نوع بافت غذایی را نمیتواند تحمل کند.
12راهکار برای درمان اختلال حس لامسه کودکان
- شما میتوانید از ماساژ های عمقی استفاده نمایید. این ماساژ خیلی آرام بخش است.
- وقتی در آغوش شماست، بیحرکت بمانید و او را نوازش نکنید. گوشه مبل شاید محل مناسبی برای نشستن کودک باشد.
- در مدرسه پوشیدن یک جلیقه وزین به آرامش و تمرکز کودک کمک نماید.
- میتوانید از یک کوله پشتی که 10% وزن بدنش سنگینی دارد، استفاده نمایید. از مربی کودک بخواهید به او یادآوری نماید در مواقع ناراحتی کوله را به پشت بیاندازد.
- اجازه دهید وسایل را حمل کند( مثل کتابها)
- تمرینات عضلانی مثل پاک کردن تخته، تمیز کردن میز میتواند برای آرام سازی کودک مفید باشد.
- از موقعیت هایی که ممکن است کودک به طور ناگهانی لمس شود پرهیز نمایید( مثلا در آخر صف قرار گیرد).
- قبل از لمس کردن به او اطلاع دهید.
- برای شستن و عوض کردن پوشک یا لباس کودک دستهایتان را گرم کنید و دمای آب و محیط توجه کنید. ناخن های بلند یا دستان زیر میتواند کودک را آزرده نماید.
- از جنس های طبیعی( نخ) برای لباسهای کودک استفاده نمایید تا تحریک پوستی کمتری ایجاد کنند.
- از لباسهای زیر چسبان( استرچ) استفاده نمایید. اینکار فشار ثابتی بر پوست میآورد که موجب آرام سازی کودک میشود.
- آدامس جویدن فعالیت آرام بخش مناسبی است که فشار عمقی در دهان ایجاد میکند. اگر در مدرسه اجازه داده شود میتواند به تمرکز و یادگیری کودک کمک نماید.
اختلال حس چشایی کودکان
کودکانی که دارای بیش حسی چشایی هستند معمولا بافت بعضی غذاها را دوست ندارند. معمولا از غذاهای جدید با طعم و رنگ و بافت جدید پرهیز میکنند. از غذاهایی با بافت مخلوط اجتناب میکنند و به این علت معمولا غذاهای محدودی را میپسندند. غذاها و نوشیدنیها را فقط در دمای خاصی( ولرم) میخورند. ترجیح میدهند مواد غذایی مختلف را جداگانه بخورند ( اول گوشت، بعد سیب زمینی و بعد حبوبات را مصرف کنند).
3راهکار برای درمان اختلال حس چشایی کودکان
- شما میتوانید غذاهای جدید را به تدریج وارد برنامه غذایی کنید.
- بهتر است به علاقمندی های کودک در برنامه غذایی توجه نمایید.
- برنامه غذایی تهیه کنید و آن را در آشپزخانه بچسبانید. شما میتوانید راجع به آن با کودک صحبت نمایید. اینکار باعث میشود تحریکات حسی غذا برای کودک قابل پیش بینی باشد.
اختلال حس حرکتی کودکان
این کودکان نسبت به سایر حرکت بسیار حساسند و از انجام بعضی حرکات پرهیز میکنند یا احساس بی قراری میکند. در انجام بعضی حرکت ممکن است حالت تهوع داشته باشند( مثلا در فعالیت هایی که مرکز ثقل آنها به بالا و پایین میرود). در مسافرت با اتومبیل یا هواپیما ممکن است حال خوبی نداشته باشند. معمولا از فعالیت های راندن و تاب خوردن پرهیز مینمایند. اغلب در فعالیتهایی که پاهایشان از زمین فاصله دارد( تاب خوردن) مضطرب و بی قرار میشوند. ممکن است از ارتفاع یا سوار شدن به آسانسور بترسند. به نظر میرسد که هماهنگی حرکتی خوبی ندارند یا زمانبندی حرکت را درست انجام نمیدهند و ترتیب و توالی حرکتی را رعایت نمیکنند.
6راهکار برای درمان اختلال حس حرکتی کودکان
- شما میتوانید فعالیتهایی که باعث بی قراری و اضطراب کودک میشود کاهش دهید.
- حرکات مختلف را به آهستگی و به تدریج به او یاد دهید و روشی را انتخاب کنید که او در امنیت باشد و آسیبی نبیند.
- اسباب بازیها و وسایل کودک در دسترس او باشد تا برای داشتن آنها مجبور نباشد جابه جایی زیادی داشته باشد.
- از فعالیت های آرام بخش استفاده نمایید یا به او آموزش دهید.
- از حرکات تکرار شونده برای آرامش کودک استفاده نمایید( تکان دادن آرام، تاب بازی آرام)
- هنگام تاب بازی، در انتهای حرکت محدودیتهایی ( دیوار) قرار دهید تا برای کودک محیط بازی کوچک و قابل کنترل باشد.
اختلال حس بینایی کودکان
این کودکان در محیطهایی که تحریک بینایی زیادی دارد، احساس ناراحتی و بی قراری میکنند( محیطهای شلوغ پرنور و رنگی). معمولا هنگام فعالیت های بینایی( خواندن) یا دیدن تصاویر رنگی و پیچیده خیلی زود خسته و تحریک پذیر میشوند و در این مواقع ممکن است چشمهای خود را بمالند، یا دچار درد سر یا لوچی شوند، در حالیکه به عینک نیاز ندارند. زمانهایی که میز کار یا اتاقشان شلوغ باشد، مضطرب میشوند از نگاه کردن به افراد اجتناب میکنند. نورهای فلورسنت( مهتابی) را تحمل نمیکنند.
25راهکار برای درمان اختلال حس بینایی کودکان
- سعی کنید تحریکات بینایی مجیط را کاهش دهید ( مثلا محل نشستن او در کلاس نزدیک پنجره یا در ته کلاس نباشد)
- اتاق و اسباب بازیهای کودک مرتب و منظم باشد و در اتاق پخش نباشند. اینکار تحریکات بینایی اضافی را کاهش میدهد.
- تا جایی که امکان دارد از نور طبیعی برای روشنایی استفاده شود و با استفاده از حبابها شدت نور را کاهش دهید. به خصوص لامپ های مهتابی مناسب نیستند( بعضی از این لامپ ها ممکن است و زوزهایی هم داشته باشند)
- از محیط های پرنور و پر زرق و برق بپرهیزید. استفاده از عینک های آفتابی در این مکانها میتواند مفید باشد.
- از پرده سادهای برای پوشاندن قفسه اسباب بازیها استفاده نمایید.
- در فعالیت هایی بینایی(خواندن و نوشتن) استراحت های کوتاهی به او بدهید.
- در مدرسه، روی تخته سیاه نوشته های زیادی نباشد، فقط چیزهایی باشد که مربی میخواهد تاکید کند.
- آرام سازی و فعالیت های آرام بخش
- این فعالیت های غالبا برای کودکانی که از تحریکات زیاد محیطی آزرده شده اند، مناسب میباشد( حساسیت حسی و اجتناب حسی)
- از مالش پشت/ گردن یا فشارهای عمقی روی بدن کودک ( در هنگام حمام کردن، لباس پوشیدن یا بغل کردن) استفاده نمایید. این کار تحریکات حسی آرامش بخشی را برای کودک فراهم مینماید.
- کودک را تشویق کنید تا 10 بشمارد و نفس عمیق بکشد.
- کتاب دلنشینی بخواند
-
چند حرکت کششی انجام دهد
- از لباسهای زیر کاملا جذب و استرچ استفاده نمایید. این لباسها یک فشار ثابت روی پوست ایجاد می کنند و یک تحریک آرام بخش محسوب میشوند.
- به کودک مسئولیت حمل اشیاءسنگین یا حمل آنها را بدهید( مثل حمل کتابها، وسایل خریداری شده، سطل آشغال، جارو برقی و…)
- کودک را درو پتوی خود خوب بپیچید( مثل قنداق کردن). این تحریک لمسی ثابت و طولانی میتوانید تاثیرات آرام بخشی داشته باشد.
- از پتوی سنگین برای خواباندن کودک استفاده نمایید.
- کودک را تشویق کنید از کوله پشتی ( تقریبا 100 درصد وزن کودک باشد) استفاده نماید. به مربی او یادآوری نمایید که در هنگام بیقراری کودک کوله پشتی او را بیاندازد. میتوانید یک جلیقه سنگین به کودک بپوشانید.
- قدم زدن، دوش آب گرم، دراز کشیدن یا نشستن در آفتاب جز تحریکات آرامبخش محسوب میشوند.
- یک محیط بسته( زیر چادر، تونل بازی) برای کودک آماده کنید.
- فعالیتهایی مثل پاک کردن تخته، تمیز کردن میز یا دیوار میتواند تحریکات آرام بخشی برای کودک ایجاد نماید.
- فشردن اشیاء: فعالیت هایی مثل توپ های فشاری و خمیربازی
- آب بنوشد یا آدامس/ سقز بجود
- پستانک یا آب نبات را بمکد نیا با نی بمکد
- نوسانات آرام تاب یا بروی مبل یا صندلی
8راهکار برای درمان کم حسی کودکان در منزل
این نوع فعالیتها میتواند به برنامه روزانه کودک اضافه گردد تا سیستم پردازش حسی تنظیم بهتری داشته باشد و غالبا برای کودکانی مناسب است که الگوی پردازش حسی آنها کم پاسخدهی ( ثبت حسی ضعیف) و ولع حسی است.
- پریدن روی ترامپولین( صبحها) میتواند به هوشیاری بیشتری کودک کمک نماید.
- بازیهای پرخشی( انواع چرخ و فلک؛ افقی یا عمودی)
- با آب سرد صورت کودک را بشویید یا با دستمال سرد پاک کنید
- غذاهای سرد بخورد یا بنوشد
- بدن کودک را لمس یا غلغلک بدهید.
- حرکات، صداها و اتفاقات ناگهانی و غیر قابل پیش بینی( اسباب بازیهای که نور، صدا و یا حرکت ناگهانی دارند).
- تمرینات یا فعالیت های کششی( یوگای کودکان): این تمرینات جزء فعالیت های تنظیم کننده هوشیاری است.
- تاب بازی( با نوسانات تند و زیاد) در صورتی که امنیت کودک حفظ شود، میتواند یک تحریک هوشیار کننده محسوب شود.
محیط مناسب برای کودکان دارای اختلال کم حسی
کودکانی که کم حسی دارند، به تحریکات حسی، کم پاسخ میدهند و آرام و کم تحرک به نظر میرسند. برای این کودکان می توانید راهکارهای زیر را برای تقویت حس های مختلف آنان در منزل و محیط زندگی آنان انجام دهید.
تقویت حس شنیداری
- یک دستگاه mp3 یا پخش صوت شخصی برای کودک تهیه کنید.
- اسباب بازی که صدا و حرکت دارد برای او جالبتر خواهد بود
- در طی بازی برای ایجاد هیجان صداهای مختلف ایجاد کنید.
- از موسیقی های ضربه ای برای کودک استفاده نمایید.
- آواز بخوانید، زمزمه کنید، ریتم بسازید
- پنجره ها را باز کنید تا صداهای محیطی بیشتری وارد اتاق شود
- صداهای محیطی یکنواخت نباشد. برنامه های شاد و هیجان انگیز رادیو و تلویزیون میتواند مفید باشد.
- با کودک بیشتر صحبت کنید( راجع به اینکه چه میکنید/ یا او چه میکند)
تقویت حس لامسه
- نقاشی با انگشتان( روی کاغذ، آینه یا دیوار) برای این کودکان مفید است، اضافه کردن بافت هایی به رنگ میتواند تحریکات اضافی فراهم نماید.
- از صابونهای زیر استفاده کنید
- لباس هایی با بافت درشت و گشاد میتواند برای کودک خوشایند باشد.
- کف پوشها و دیوارپوشهای زبر و دارای بافت( موکت های زیر، کنیتکس) برای اتاق این کودکان مناسب تر است.
سیزده راهکار برای تقویت حس حرکتی
- این کودکان نیاز به حرکات بیشتری دارند تا احساس خوبی داشته باشند. با انجام فعالیت های حرکتی، عملکرد بهتری دارند.
- در مدرسه یا در خانه تا جایی که امکان دار به آنها اجازه حرکت بدهید( اجازه بدهید به دستشویی بروند، تخته را پاک کنند، پیغامی را ببرند یا پیغامی بیاورند)
- به پایه های جلوی صندلی، کشی ببندید تا بتواند با پاهایش آن را بکشد
- فعالیتهای فکری را همراه با فعالیت های حرکتی ارائه دهید( مثلا رفتن کودک در یک تونل بازی و پیدا کردن قطعات پازل، که در انتهای تونل قطعات پازل را جور کرده و کامل میکند).
- فعالیت هایی فکری بعد از فعالیت های حرکتی ارائه دهید.
- فعالیت های حرکتی بروی ترامپولین ( تخت یا تشک فنری)،بازی با توپهای فشاری، شنا روی زمین یا به سمت دیوار میتواند به آرام سازی و تمرکز کودک کمک نماید.
- از صندلیهایی استفاده کنید که امکان حرکت بیشتری داشته باشد( مثل صندلی های توپی یا کوسن های بادی)
- اجازه دهید کودک از بازیهای حرکتی در کلاس استفاده نماید( مثل توپهای فشاری، نوارهای الاستیک). برای اینکار قوانین وضع کنید؛ کودک نباید توپ را به سمت دیگران پرتاب نماید یا موجب آشفتگی در کلاس شود
- وسایل و اسباب بازیهای کودک را در جاهای مختلفی قرار دهید تا مجبور باشد برای دست یابی به آنها حرکت کند( سینه خیز برود، بالا یا پایین برود)
- در هنگام خرید یا در خانه او را برای پیدا کردن اشیاء بفرستید تا مجبور باشد حرکت بیشتری داشته باشد.
- رقص یا آهنگ یا بدون آهنگ میتواند مفید باشد. حرکاتی را به بازی کودک اضافه کنید. اینکار تحریکات حسی غنی تری را ایجاد میکند.
- از یک ترامپولین ( تخت فنری) استفاده کنید. پریدن روی آن برای کودک تحریکات حسی زیادی فراهم مینماید.
- در مسیر حرکت کودک موانعی بگذارید تا مجبور باشد مسیر طولانی تری برای دست یابی به وسایل طی کند.
تقویت حس چشایی
- به غذایی کودک بافت جدید، طعم و ادویه جدید اضافه کنید.
- از مواد مختلفی در یک غذا استفاده نمایید تا کودک بافت های متفاوتی از غذا را تجربه کند.
- برنامه غذایی را مرتب تغییر دهید تا کودک غذاهایی با طعم، مزه، بو و بافت متفاوتی دریافت نماید.
- از مسواک یا اسباب بازیهایی دیگری که تحریک دهانی ایجاد نماید استفاده کنید
تقویت حس بویایی
- برای شستشوی محیط و لباسهای کودک از محصولات عطری و بودار استفاده نمایید.
- در حمام و توالت از صابونها، شامپوها و دستمالهای عطری استفاده کنید
- از ادویه جات مختلف در غذا یا نوشیدنی های کودک استفاده نمایید.
10 راهکار برای تقویت حس بینایی
- غذا را در بشقاب های رنگی بکشید
- برای اتاق کودک از پرده ها یا پارچه های رنگی و براق استفاده نمایید.
- در محیط بازی کودک از نورهای زیاد و رنگی استفاده کنید
- دکوراسیون خانه و اتاق کودک را طوری بچینید که تحریکات بینایی بیشتری دریافت کند.
- آینه هایی در سطح دید کودک قرار دهید
- روی دیوار از تصاویر و پوسترهایی در سطح دید کودک استفاده نمایید( کاغذ دیواری، پوسترهای آموزشی و…)
- اسباب بازی ها را در کمد های و جعبه های در دار نگهداری نکنید. آنها را در قفسهای در معرض دید کودک قرار دهید.
- از ایمنی محیط اطمینان حاصل کنید. کودکان با ولع حسی ممکن است توجه کافی به تغییرات محیطی نداشته باشند. بنابراین استفاده از راهنماهای حسی مثل نوارهای رنگی مفید می باشد.
- به دسته اسباب بازیهای و اشیاء چیزی بچسبانید تا مشخص شوند و تحریک بینایی بیشتری فراهم شود
- برنامه های تلویزیونی میتواند تحریک بینایی مناسبی برای کودک ایجاد نماید.
جمع بندی
در این مقاله به راهکار درمان اختلال حسی کودکان پرداختیم و راههای درمان اختلالات حسی کودکان در منزل را بیان کردیم. راهکارهای جذاب برای مشکلات بیش حسی و کم حسی کودکان در موقعیت های مختلف بیان شد.
اختلالات حسی کودکان، مشکلات شایعی هستند برای درمان اختلال حسی کودکان توصیه میکنیم شما عزیزان برای دریافت مشاوره دقیقتر در مورد علائم اختلال حسی و تشخیص آن، در اسرع وقت به بهترین کلینیک کاردرمانی شهر خودتان مراجعه کنید. برای آشنایی با متخصصین کاردرمانی شهر خود میتوانید از مشاوره تلفنی خانواده توانمند استفاده کنید تا با بهترین متخصصین کاردرمانی حسی آشنا شوید.
در صورت نیاز به اطلاعات کاردرمانی حتما به بخش کاردرمانی سایت خانواده توانمند سر بزنید. در این بخش اطلاعات کاربردی درباره موضوعات مختلف کاردرمانی کودکان و بزرگسالان به اشتراک می شود اطلاعاتی از قبیل:
- معرفی انواع اختلالات حسی به کودکان
- تقویت مهارت دست ورزی با قیچی و قاشق و معرفی بازی برای تقویت دست ورزی کودکان
- حرکات طبیعی دست نوزاد و عوامل تاثیر گذار در حرکات دست نوزاد، تمرینات کاردرمانی دست در منزل
- کاردرمانی یکپارچگی حسی با توپ و استخر توپ و تونل حسی، ترامپولین، تاب تعادلی
- معرفی انواع وسایل کاردرمانی پا، دست، تعادلی، جسمی، راه رفتن، نشستن کودک
- معرفی انواع تمرینات کاردرمانی جسمی، ذهنی کودکان اوتیسم، فلج مغزی، سندرم داون، نابینا، بیش فعال
- نقش کاردرمانی برای پای پرانتزی، پارکینسون، افراد کم توان ذهنی، سکته مغزی
- نقش کاردرمانی برای نشستن،راه رفتن، ایستادن، غلت زدن، گردن گرفتن کودکان
برای دریافت خدمات آموزشی و مشاوره ای از سایت خانواده توانمند و خرید تجهیزات توانبخشی شرکت توان افزابا شماره 09054146911 تماس بگیرید.
خدمات سایت خانواده توانمند
ما در خانواده توانمند تلاش میکنیم تا کودکان با نیازهای ویژه از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباببازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهرهمند شوند.
در سایت خانواده توانمند و کانال آموزش کودکان استنثایی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم. تیم آموزشی خانواده توانمند در جهت تحقق عدالت آموزشی تمام محتوای آموزشی مورد نیاز کودکان بانیازهای ویژه و خانواده آنان را به طور رایگان به اشتراک می گذارد.
بنابراین اگر شما کودک با نیاز ویژهای رو میشناسد که دارد رنج میبرد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال میشویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.
خانواده توانمند سایتی است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با فرزند شما را به صورت بازی در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار می دهد. شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.