آیا کودکان کم توان ذهنی می‌توانند آموزش ببینند؟هر انسانی که متولد می‌شود می‌تواند آموزش ببیند البته با روش مختص به خودش!کودکان کم توان ذهنی با روش‌های مختلفی می‌توانند آموزش ببینند یکی از روش‌های رایج آموزش کودکان کم توان ذهنی این است که آموزش را به خرد مهارت ها تقسیم کنیم. مثلا برای آموزش مهارت‌های اجتماعی بهتر است، نکاتی که در ادامه مطرح می‌شود را در نظر بگیریم.

آموزش کودکان کم توان ذهنی

کودکان کم توان ذهنی معمولا علاوه بر مهارت های ذهنی در مهارت های جسمی و اجتماعی نیز به خوبی عمل نمی کنند.  معمولا کودکان کم توان ذهنی در ارتباطات اجتماعی اصول و قوانین رفتاری را به خوبی رعایت نمی کنند.

هدف از آموزش مهارتهای اجتماعی به کودکان کم توان ذهنی آن است که کودک بتواند در جامعه عقاید خود را بیان کند و از نظرات خود دفاع نماید، و با دوستان و همکلاسان و همسایگان ارتباط برقرار کرده و با آنان همدردی و همفکری کند و مهارتهای لازم جهت قبول مسئولیت، نحوه استفاده از وسایل ارتباط جمعی، سخن گفتن، خواندن، نوشتن و… را کسب کند و در جامعه نقش مشارکتی داشته باشد. اولین قدم برای تعاملات اجتماعی ایجاد و برقراری ارتباط است. برای آموزش ایجاد و برقرار ارتباط به کودکان کم توان ذهنی با استفاده از خرده مهارت‌ها نیاز است برای “توانبخشی کودکان استثنایی” مراحل زیر طی شود.

واکنش به اسم خود

فعالیت‌های پیشنهادی:

1. در ابتدا نیاز است کودک نام خود را بشناسد، بنابراین لازم است هنگام کار با وی بارها نام او را صدا بزنید و او را متوجه نمایید که منظورتان اوست.
2. صورت کودک را به سمت خود برگردانید.

تمرین فوق را تا آنجا ادامه دهید که با نامیدن وی، خود به سمت شما برگردد.

نکته: توجه داشته باشید که قبل از یادگیری تمرین فوق لازم است کودک توجه و پاسخ به محرک‌های طبیعی را به خوبی آموخته باشد.

 

تداوم ارتباط چشمی هنگام گفتگو

از جمله مواردی که در تعاملات اجتماعی خصوصا هنگام گفتگو بسیار مهم میباشد برقراری و تداوم ارتباط چشمی است زیرا که به فرد کمک میکند با توجه به حالتهای چهره و چشم طرف مقابل، به تمرکز و درک بهتری از گفتگو با وی برسد. در  کلینیک های کاردرمانی و مراکز آموزشی معمولا از تجهیزات اتاق تاریک برای تقویت مهارت تماس چشمی استفاده می کنند. یکی از تجهیزات اتاق تاریک شرکت توان افزا برای  تقویت مهارت چشمی ترکینگ بینایی (Visual Tracking) است. متخصصان کاردرمانی از تعقیب بینایی (Visual Tracking) شرکت توان افزا برای موارد زیر استفاده می کنند:

• بهبود و هماهنگ سازی حرکت چشم
• ارتقاء درک حس عمقی
• هماهنگی چشم و دست و…

تعقیب بینایی (Visual Tracking) شرکت توان افزا دارای شانزده میله عمودی شفاف که با فاصله از هم روی یک استند قرار گرفته اند و با یک کنترلر ولومی روشن شدن هر یک قابل کنترل است .

نکته: شروع تماس چشمی با توانایی واکنش به نام خود همراه است.

 

فعالیت‌های پیشنهادی

1. بهتر است برای تداوم تماس چشمی هنگام گفتگو صورت کودک را با دو دست مقابل صورت خود نگه دارید و عوامل مزاحم مانند صداهای محیطی و .. را نیز کنترل نمایید.
2. جهت تشویق به ادامه و یا حتی شروع کار میتوانید از شی و یا خوراکی مورد نظر کودک استفاده نموده و آن را در کنار چشمان خود حرکت دهید.

مقاله پیشنهادی برای آموزش کودکان کم توان ذهنی: بازی تماس چشمی

بیان اسم خود

برای کسب این مهارت نیاز است که کودک نام خود را بشناسد و توانایی بیان کلمات را نیز داشته باشد.

1. نام او را بگویید و سپس به وی اشاره نمایید تا او نیز تکرار نماید.
2. جهت درک بهتر نیاز است نام خود را بگوید و به خود اشاره نماید.
3. میتوانید تمرین فوق را با کمک دوستان و یا حتی عروسک و … اجرا نمایید.
4. در نهایت از کودک بخواهید پس از پرسیدن نامش آن را بیان نماید.

سلام کردن

لازمه کسب این مهارت نیز توانایی بیان و یا اجرای پانتومیم میباشد.

فعالیت‌های پیشنهادی

1. در ابتدا به کودک توضیح دهید که هنگام ورود به مکانی و یا روبرو شدن با فرد یا افراد جدید باید سلام کند.
2. روبه روی کودک بایستید و به او سلام کنید و از وی بخواهید تکرار نماید. همین کار را هنگام ورود به مکانهای دیگر نیز اجرا نمایید.
3. یکی از کودکان را از کلاس و یا اتاق بیرون فرستاده و بخواهید پس از ورود سلام کند تا کودکان دیگر نیز تکرار نمایید.
4. کودکان را دو به دو روبروی یکدیگر قرار دهید و بخواهید که به یکدیگر سلام نمایند.
5. تمرین فوق را با کمک عروسک و در قالب بازی نیز میتوانید اجرا نمایید.

دست دادن

در کسب این مهارت نیاز است کودک به شناخت اعضا بدن از جمله دست رسیده باشد و توانایی هماهنگی چشم و دست در وی وجود داشته باشد.

مقاله پیشنهادی برای آموزش کودکان کم توان ذهنی: تمرین برای هماهنگی چشم و دست کودکان در منزل

فعالیت‌های پیشنهادی

1. روبه روی کودک قرار گرفته دست خود را به طرف او دراز کنید و بگویید دست بده، سپس دست مخالف وی را بگیرید و دست دهید.
2. به کودک توضیح دهید هنگام روبرو شدن با افراد جدید باید دست دهد.
3. کودک را مقابل کودکان دیگر قرار دهید و راهنمایی نمایید تا به یکدیگر دست دهند.
4. تمرین فوق را با عروسک در قالب بازی نیز می توان اجرا کرد.

خداحافظی کردن

برای کسب این مهارت نیاز است کودک توانایی بیان کلمات و یا تکان دادن دست خود به نشانه خداحافظی( پانتومیم) را داشته باشد.

فعالیت‌های پیشنهادی:

1. به کودک توضیح دهید که هنگام جدا شدن از دیگران باید خداحافظی نماید.
2. به قصد جدا شدن از کودک خداحافظی نمایید و از وی بخواهید تکرار نماید.
3. کودکان را دو به دو مقابل هم قرار دهید و بخواهید با یکدیگر خداحافظی نمایند.
4. پایان کلاس و یا هنگام مهمانی زمان مناسبی برای تمرین عملی این بخش خواهد بود.
5. تمرین فوق را با کمک عروسک نیز میتوان اجرا نمود.

در مسیر آموزش کودکان کم توان ذهنی باید چکار کنیم؟

آموزش حق همه کودکان است با درک و پذیرش درست کودکان میتوان مسیر آموزشی آنان را هموار کرد. در مسیر آموزشی کودکان کم توان ذهنی ناهموارهای بسیاری وجود دارد اما با اراده و خلاقیت و امید می‌توان بسیاری از موانع را از سر راه برداشت.

برای استفاده از خدمات آموزشی و برای دریافت خدمات مشاوره ای با شماره 09054146911 تماس بگیرید.

در صورت نیاز به اطلاعات کاردرمانی حتما به بخش کاردرمانی سایت خانواده توانمند سر بزنید. در این بخش اطلاعات کاربردی درباره موضوعات مختلف کاردرمانی کودکان و بزرگسالان به اشتراک می شود اطلاعاتی از قبیل:

• معرفی انواع اختلالات حسی به کودکان
• تقویت مهارت دست ورزی با قیچی و قاشق و معرفی بازی برای تقویت دست ورزی کودکان
• حرکات طبیعی دست نوزاد و عوامل تاثیر گذار در حرکات دست نوزاد، تمرینات کاردرمانی دست در منزل
• کاردرمانی یکپارچگی حسی با توپ و استخر توپ و تونل حسی، ترامپولین، تاب تعادلی
• معرفی انواع وسایل کاردرمانی پا، دست، تعادلی، جسمی، راه رفتن، نشستن کودک
• معرفی انواع تمرینات کاردرمانی جسمی، ذهنی کودکان اوتیسم، فلج مغزی، سندرم داون، نابینا، بیش فعال
• نقش کاردرمانی برای پای پرانتزی، پارکینسون، افراد کم توان ذهنی، سکته مغزی
• نقش کاردرمانی برای نشستن،راه رفتن، ایستادن، غلت زدن، گردن گرفتن کودکان

خدمات سایت خانواده توانمند

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه و سالمندان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.

در سایت خانواده توانمند و کانال آموزشی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال و سالمندان را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم.

بنابراین اگر شما فرد با نیاز ویژه‌ای رو میشناسد که دارد رنج می‌برد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال می‌شویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.

خانواده توانمند سایتی است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با افراد بانیازهای ویژ را در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار می دهد. شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.