تلفظ صحیح حرف ز بسیار مهم است. بعضی از کودکان به دلایل مختلف از جمله کم شنوایی، تاخیر رشدی، اختلال تلفظ نمی­توانند حرف ز را به درستی تلفظ کنند. کودکانی که در تلفظ حرف ز مشکل دارند برای راهکار مشکل خود می­توانند به گفتارمانی مراجعه کنند. گفتاردرمانی حرف ز یکی از راهکارهای حل مشکلات تلفظی کودکان است.

در صورتی که کودک توانایی تلفظ حروف مانند حرف ز را نداشته باشد در حین ارتباط با اطرافیان دچار مشکلات بسیاری می شود و نمی توانند مانند همسالان خود از قصه گویی، بازی و… لذت ببرد. همواره دغدغه اصلاح حروف مانند حرف ز را دارد و از ترس تمسخر اطرافیان سعی می­کند کمتر کلماتی را استفاده کند که حرف ز دارند به همین دلیل کم حرف می شود و به مرور اعتماد به نفس او کاهش می­یابد و نمی­تواند استعدادهای هنری مانند گویندگی، قصه گویی، دوبله را بیاموزد و یا پرورش دهد.

روش گفتاردرمانی حرف ز در منزل

صدای ز معمولا از 3سالگی ظاهر می­شود. معمولا کودکانی که صدای س را می­گویند زودتر حرف ز را تلفظ می ­کنند. کودکانی که حرف س را یاد نگرفته اند درست نیست آموزش تلفظ صحیح حرف ز را شروع کرد. برای همین گفتاردرمانگران قبل از آموزش حرف ز، به سراغ آموزش گفتاردرمانی حرف ق می­روند سپس گفتاردرمانی حرف ز را شروع می کنند.

مشخصات صدای ز

شیوه تولید صدای ز از نوع سایشی است یعنی هنگامی که هوا از دهان خارج می­شود سایش پیدا می­کند و ما می­­توانیم صدای ز را بکشیم مانند بازی زو !!!

برای تلفظ صحیح حرف ز نیاز است زبان زیر دندان­های پایین باشد و یک شیار وسط زبان ایجاد شود. جایگاه صدای ز مانند جایگاه صدای س است هوا از درون شیاری که بروی زبان ایجاد می­شود، سایش پیدا می­کند.

آموزش تلفظ صحیح صدای ز با گفتاردرمانی

گفتاردرمانی حرف ز مانند حرف س است با این تفاوت که هوا از بغل زبان خارج می شود. کودک برای ایجاد صدای ز لازم است زبان را زیر دندان های پایین بگذارد و سپس یک شیار وسط زبان ایجاد شود و هوا را از طریق کنارهای زبان خارج کند. برای ارتباط بهتر کودک می­توانید از تکه های دستمال کاغذی استفاد کنید تا کودک شاهد خروج هوا از دهانش باشد.

درآموزش حروف حتما از آینه های گفتاردرمانی که جز ابزارهای کاربردی گفتاردرمانی هستند استفاده کنید تا کودک شاهد روند تلفظ حروف توسط خود باشد.

در روزهای اول آموزش تلفظ حرف ز نیاز به تکرار و خلاقیت دارید در ابتدا خود تلفظ را انجام می­دهید و سپس از کودک می­خواهید آن کار را تکرار کند.

بعد از آموزش تلفظ صدای ز به کودک هجا ز را بیاموزید تا کودک توانایی تلفظ زِ، زُ،زَ،زا،زی، زو را کسب کند و بتواند در کلمات از هجاها به خوبی استفاده کند.

بعد از آموزش تلفظ صحیح حرف ز و هجاها نوبت به آموزش کلمات می­رسد. برای آموزش کلمات از بازی مانند زو استفاده کنید و از کودک بخواهید کلماتی که صدای ز دارند را بکشد مانند زو، زی یا از کودک بخواهید صدای زنبور را تقلید کند و یا  با استفاده از کاغذ، چسب، مداد رنگی و… با هم زنبور و کلماتی که صدای ز دارند را درست کنید.

با استفاده از زنبور می­توانید نمایش بازی کنید یا قصه بگوید و در حین نمایش و قصه گویی کلماتی که صدای ز دارند را به کودک بیاموزید مثلا به او بگوید زنبور پیش گل قرمز رفت تا شهد آن را برای تهیه عسل بردارد زنبور بعد از گشت و گذار در باغچه به سراغ گل زرد رفت تا با او صحبت کند و…..

سعی کنید در قالب قصه و نمایش دایره لغات کودکانی را افزایش دهید تا کودک با لذت همراه شما باشد. کودکان هر چیزی را با شعر و آواز قصه، نمایش بهتر یاد می گیرند و به آموزش و درمان علاقه بیشتری نشان می دهند ، شما می توانید از این روش در آموزش تلفظ صحیح حرف ز و گفتاردرمانی حرف ز بهره ببرید.

تفاوت صدای ز با صدای س

صدای س و صدای ز جز صداهای مکمل هستند یعنی از نظر جایگاهی شبیه به هم هستند تنها فرق صدای س و ز در لرزش های تارهای صوتی است. در حین ایجاد صدای ز تارهای صوتی لرزش ایجاد می­شود اما در حین ایجاد صدای س لرزشی در تارهای صوتی بوجود نمی ­آید تارهای صوتی ساکن هستند.

برای درک تقاوت صدای ز و س از کودک بخواهید دست خود را روی گلوی شما بگذارد تا متوجه لرزش تارهای صوتی به هنگام تلفظ صدای ز شود و بداند تارهای صوتی به هنگام ایجاد صدای س، ساکن هستند.

در ضمن برای اینکه مطمئن شویم کودک تفاوت صدای ز و س را درک کرده است معمولا در گفتاردرمانی حرف ز می­توان از فلش کارت استفاده کرد. روی فلش کارت ها، عکس کلماتی که صدای ز و س دارند را بکشید یا  حرف ز و س را بنویسید و از کودک بخواهید به هنگام شنیدن کلماتی که صدای ز دارد فلش کارت مرتبط را به شما نشان دهد.

کلام آخر

گفتاردرمانی حرف ز تنها با یک روش انجام نمی­شود بسته به شرایط و توانایی کودک می­توان از تکنیک های مختلف استفاده کرد. تکنیکی که در این مقاله برای گفتاردرمانی حرف ز در منزل آموزش داده شد یکی از کاربردی ترین روش ها برای آموزش تلفظ حرف ز است در صورت نیاز به مشاوره گفتاردرمانی می­توانید با شماره 09054146911 تماس بگیرید تا بتوانید با مجرب ترین گفتادرمانگران صحبت کنید تا مشکل تلفظی کودک خود را حل کنید.

برای آگاهی بیشتر از مسیر رشد کودکان می توانید مقاله های گفتاردرمانی کودک 4ساله، 5 ساله، 6 ساله، 7 ساله سر بزنید.در ضمن در صورت نیاز به خدمات گفتاردرمانی لهجه،  کودکان اوتیسم، سندرم داون، فلج مغزی، نابینا، ناشنوا، کم توان ذهنی و بزرگسالان مبتلا به سکته مغزی، پارکینسون، اختلال بلع، صوت، آفازی، شکاف کام، لکنت می توانید از متخصصان گفتاردرمانگر سایت خانواده توانمند استفاده کنید.

خدمات سایت خانواده توانمند

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه به همراه خانواده‌شان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات فروشگاهی که شامل (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب، و… بوده است.) متناسب با نیازهای خود بدون هرگونه محدودیت  زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.