گفتاردرمانی کودک 2 ساله
08/04/1400
گفتار درمانی کودکان در منزل
15/04/1400
آنچه خواهید خواند:
- گفتاردرمانی چیست؟
- کودک چه زمانی به گفتاردرمانی نیاز دارد؟
- وظایف گفتاردرمانگر چیست؟
- گفتاردرمانی برای کودکان چه مزایایی دارد؟
- نقش بازی درمانی در گفتاردرمانی چیست؟
- معرفی بازی های گفتاردرمانی در منزل
- معرفی بازی موبایلی برای تقویت مهارت گفتار کودکان
ماجرای متین
مادر متین با سایت خانواده توانمند تماس گرفت و گفت:
دو تا بچه هام مثل بلبل حرف می زنند ولی متین کم حرفه!!!
منو شوهرم آدم های پرحرفی هستیم ولی میتن خیلی کم صحبته!!!
موقع حرف زدن، حرف‌ها رو خیلی میکشه.
اوایل من و شوهرم فکر می‌کردیم متین به مرور زمان صحبت کردن رو یاد میگیره!!!
ولی این اتفاق نیفتاد!!!
تا اینکه یک روز بدون هماهنگی با شوهرم متن رو پیش یک پزشک متخصص کودک بردم!!!
دکتر معاینه کرد و گفت: باید پیش یه گفتاردرمانگر ببریش، چون اون بهتر میتونه کمکت کنه.
به دکتر گفتم: من تا حالا گفتاردرمانی نرفتم،اصلا نمیدونم گفتاردرمانی چیه؟
خانم دکتر به همه سوالاتم جواب داد.
بعد از کلی بحث و گفتگو با شوهرم، ازش خواستم که متین رو با هم گفتاردرمانی ببریم.
شوهرم کلا از دکترها خوشش نمیاد. بهتر بگم میترسه اینو خودش نمیگه!!!
مادرشوهرم برام تعریف می‌کرد می‌گفت: موقعی که بچه هم بوده از دکتر رفتن می‌ترسید.
من حتی واکسن‌های بچه‌ها رو با مادر شوهر می‌بردم، چون شوهرم طاقت دیدن این صحنه های واکسن زدن بچه‌ها رو هم نداشت.
خلاصه با اجبار باهم رفتیم پیش گفتاردرمانگر!!!
مشاور سایت خانواده توانمند به این خانواده گفتاردرمانگر معرفی کرد!!!
مادر متین بعد از چند ماه تماس گرفت و گفت: متین گفتارش بهتر شده!!!
آقای گفتار درمانگر بعد هر جلسه چند تا بازی از بازی های گفتاردرمانی بهمون پیشنهاد میداد که تو خونه با متین تمرین کنیم.
الان خودمم حسابی با میتن بازی می کنم!!!
این تنها یک نمونه بود!!!
تعریف گفتاردرمانی چیست؟
به گفته متخصص “گفتاردرمانی کودکان“: بعضی از کودکان، می‌توانند صحبت کنند، اما گفتار و کلمات را نمی‌توانند روان ادا کنند. آنها نمی‌توانند افکار خود را در یک جمله کامل بیان کنند، چون کلمات یا هجا‌های صوتی را به صورت شکسته می‌گویند به همین خاطر گفتگوی صریحی ندارند. این مشکلات به عنوان یک مانع، برای برقراری ارتباط با کودک به شمار می‌رود. کودکان دارای اختلال گفتاری چه بیانی چه درکی معمولا در ارتباطات اجتماعی اعتماد به نفس کمتری دارند.
برای کمک به کودکان دارای اختلال گفتاری خانواده ها می توانند از خدمات گفتاردرمانی استفاده کنند. مشکلات گفتاری کودکان را می‌توان از طریق گفتاردرمانی و متخصص گفتاردرمانی کودکان مورد بررسی و درمان قرار داد.
گفتاردرمانی، یک روش مداخله زبان می باشد که با بهبود گفتار کودک، توانایی وی در تشخیص گفتار و غلبه بر مشکلات مانند بیان ضعیف، اختلال (تکرار صدا، کلمه یا عبارت) و اختلالات واجی و صدا، تمرکز دارد. کودکان با کمک خدمات گفتاردرمانی از طریق کلامی و غیر کلامی بیان بهتری خواهند داشت. گفتاردرمانگران بر روی تفسیر و روایی برای شکل دادن به صداها، کلمات و واج‌ها نیز تمرکز دارند.
کودک چه زمانی به گفتاردرمانی نیاز دارد؟
- مشکلات شنوایی
- بیماری‌های نورولوژیک و ضربه‌های وارده به سر
- عقب ماندگی ذهنی
- اختلالات حرکتی مربوط به سیستم اعصاب مرکزی مانند فلج مغزی
- نابهنجاری‌های مادرزادی و اکتسابی ساختمان‌های گفتاری مانند: شکاف کام و لب یا اختلالات فکی- دندانی
- اختلالات نافذ رشد مانند اوتیسم
- استعداد ژنتیکی
- عدم وجود محیط تحریکی مناسب
وظایف گفتاردرمانگر چیست
- ملاقات با مراجعان و گرفتن تست‌های مختلف برای تشخیص مشکلات ‘گفتاری کودکان
- برنامه ریزی جلسات درمانی مراجعان
- انتخاب مناسب‌ترین روش‌های درمانی با توجه به شرایط هر فرد مراجعه کننده و اجرای آنها
- حمایت و پشتیبانی از مراجعان در مواقع لزوم
- همکاری نزدیک با سایر متخصصان ( مانند پزشک، شنوایی سنج، معلم و …) برای رسیدن به نتایج درمانی بهتر
- راهنمایی والدین یا اطرافیان در خصوص روش‌های حمایتی آنها نسبت به فرد
- کمک در جهت استفاده بهتر از گفتار و پیش‌گیری از بروز هر نوع اختلال به افرادی که از گفتار خود به صورت حرفه‌ای استفاده می‌کنند مانند خواننده‌ها، گوینده‌ها و …
- آموزش روش‌های گفتار درمانی و توصیه‌های پیشگیرانه به کودکان، مادران، معلمان و …
- نگهداری پرونده‌های مراجعان
مزایای گفتاردرمانی برای کودکان
مشکلات گفتاری در هر سنی باعث کاهش عزت نفس افراد می‌شود و مشکلاتی همچون گوشه‌گیری، لجبازی، ترس، را با خود به همراه می‌آورد. اختلالات گفتار در کودکان منجر به اختلالات خوانداری و نوشتاری کودکان در مدرسه می شود. کودکان با دریافت خدمات گفتاردرمانی می توانند از مزایای زیر استفاده کنند:
- گفتاردرمانی باعث تقویت اعتماد به نفس کودکان می شود.
- روابط اجتماعی کودکان با کمک اقدمات گفتاردرمانی تقویت می شود.
- استفاده از خدمات گفتاردرمانی باعث می‌شود که کودکان مشکلات خوانداری و نوشتاری خود را حل کنند.
- با کمک خدمات گفتاردرمانی کودکان فاقد کلام می توانند با روش مکمل و جایگزین، به نحوی با دیگران ارتباط برقرار کنند.
نقش بازی درمانی در گفتاردرمانی چیست؟
بازی درمانی می‌تواند نقش مهمی در فرایند گفتار کودکان داشته باشد. گفتاردرمانگران برای انجام برنامه های درمانی از بازی های گفتاردرمانی استفاده می کنند. با کمک بازی کودکان راحت تر وارد مسیر گفتاردرمانی می شود و با انگیزه اقدامات گفتاردرمانی را انجام می دهند. از بازی های گفتاردرمانی با اهداف مختلفی استفاده می شود از جمله:
- بهبود عملکرد صدا سازی
- بهبود مهارت‌های ابتدایی کلامی مانند کلمه سازی، جمله سازی، صداسازی، بیان کلمات،
- تقویت مهارت‌های دهانی در جهت ادای کلمات، واج ها
- تقویت مهارت شنیداری
- تقویت مهارت حس دهانی
- تقویت مهارت حافظه بینایی، شنیداری
- آموزش احساسات در حین ادای کلمات
بازی‌های گفتاردرمانی هم به صورت گروهی و هم به صورت انفرادی اجرا می‌شود.
۴ مورد مهم از بازی های گفتاردرمانی کودکان
در این قسمت شما پدر و مادرها ابتدا با چهار بازی مهم و کاربردی بازی های گفتاردرمانی آشنا میشوید. بعد از آن سراغ آموزش حروف الفبا «آ،ا،ت،س» با استفاده از بازی و نقاشی و کار درستی می‌رویم.
مثل ماهی فک زدن
تصور کنید اتاقتان یک دریاست و همه افرادی که در اتاق هستند ماهی شده‌اند. از کودک دلبندتان بخواهید دور اتاق راه برود و با دست‌هایش حرکاتی مثل شنا کردن انجام دهد و در همین حال مانند ماهی با حرکت دادن فک پایینشان به بالا و پایین و به طرفین و به عقب و جلو وانمود کند که مثل ماهی فک میزند. این بازی اگر به صورت گروهی انجام شود کودکان بیشتر مشتاق می‌شوند.
میمون‌های جیغ جیغو
تصور کنید اتاقتان جنگلی پر از میمون شده است که افراد گروه همان میمون‌ها هستند و سروصدا و جیغ‌هایی مشابه میمون‌ها در می‌آورند. کودکان این کار را با کشیدن متناوب لب‌هایشان به طرفین، به سمت خارج و سپس فشار دادن آنها به جلو همراه با تولید صداهای ا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ااااااااااا و او او او انجام دهند.
توجه: در این بازی به کودکان یادآور شوید تا در حین انجام بازی زبانشان را گاز نگیرند.
لب‌های چابک
برای اجرای این بازی به مجموعه‌ای از اشیا گوناگون نیاز دارید (بلوک‌ها، خانه سازی، چند مداد، چند چوب پنبه یا خوراکی‌هایی مثل میوه، سبزیجات یا بیسکویت شور…..)
به تعداد یکسان از این اشیاء میان کودکان توزیع کنید به گونه‌ای که تعداد هر یک از اشیا برای همه کودکان مساوی باشد. حال از کودکان یا فرزند دلبندتان بخواهید و او را تشویق کنید که این اشیا و خوراکی‌ها را فقط و فقط با لب‌هایشان بدون استفاده از دست‌هایشان حرکت دهند و به سمت خودشان بیاورند.
خرس‌های عسلی
این بازی به این صورت انجام می‌شود که کودک شما تصور کند یک خرسی است که عسل خورده و دور دهان او عسلی است و با زبان خودش می‌بایست دور دهان خود را تمیز کند. می‌توانید به صورت واقعی این بازی را با کودک خود انجام دهید و دور دهانش عسلی شود و سعی کند دور دهن خود را با زبانش تمیز کند.
بازی های گفتاردرمانی برای آموزش حروف الفبا
برای آموزش حروف الفبا به کودکان استثنایی و عادی می توانید از بای های گفتاردرمانی استفاده کنید. به طور مثال برای آموزش حرف آ می توانید مراحل زیر را طی کنید:
والدین عزیز شما باید در گام اول برای کودک خودتان ایجاد انگیزه کنید. تا او برای تمرین‌های گفتاردرمانی با ذوق و شوق شما را همراهی کند. آموزش را با خلاقیت همراه کنید. به طور مثال برای آموزش نشانه آ شما باید به علایق کودکتان توجه کنید تا برای او جذاب باشد. در حین انجام تمرینات گفتاردرمانی برای آموزش حرف آ می توانید از داستان، نقاشی، کاردستی، شعر، نمایش استفاده کنید.
شعرخوانی حرف آ
آ اولم آ اول همیشه هستم اول
قد بلندی دارم شکل قشنگی دارم
کفشامو در میارم پا روی خط میذارم
کلاهی خیلی زیبا روی سرم میذارم
نه دور دور نه نزدیک همین وسطا میذارم
من و ا غیر اول با هم هستیم تو جدول
با این که یک صداییم ولی از هم جداییم
بدون منم ا هستم ا غیر اول هستم
قد بلندی دارم شکل قشنگی دارم
یادت باشه عزیزم اما کلاه ندارم
گاهی وسط می آیم گاهی آخر می آیم
حالا من و شناختی؟ کدوم نشونه هستم؟
آ هستم و آ هستم آ هستم و آ هستم
داستان حرف آ
دو تا ا می‌خواستند با هم مسابقه بدهند. با هم یک، دو، سه گفتند و دویدند. این بدو، آن بدو… این بدو، آن بدو… تماشاچی‌ها دست زدند و گفتند :” بدو!…بدو!…”
هر دو تا ا تندتر دویدند. هر دو می‌خواستند اول بشوند.
تماشاچی‌ها باز هم دست زدند. سوت زدند و گفتند:”بدو!… بدو!… تندتر بدو!…”
هر دو تا ا تند و تند دویدند و دویدند تا به آخر مسابقه رسیدند. یکی زودتر رسید و یکی دیرتر. به برنده، یک کلاه جایزه دادند و شد آ و آن یکی هم شد، ا دوم.
نقاشی
برای آموزش شکل نوشتاری و تلفظ نشانه «آ» می‌توانید مسابقه نقاشی خانوادگی برگزار کنید. در این مسابقه هر فرد باید با نشانه «آ» نقاشی متفاوت بکشد.
بازی هیجان انگیز با حرف آ
چند تا روزنامه رو مچاله می‌کنید و به کودکتان بگویید مثلا در 3 دقیقه باید در هر روزنامه مچاله شده نشانه آ را به تعداد 10 تا پیدا و مشخص کند هرکی نشانه و روزنامه مچاله شده بیشتر روبازکرد برنده بازی می باشد. در بازی حتما نقش هم بازی کودکتان باشید و تمام اعضای خانواده در این بازی مشارکت کنند. تا به کودک همکاری کردن را نیز بیاموزید.
نمایش از جمله بازی های گفتاردرمانی است
برای انجام تمرینات کاردرمانی دست و گفتاردرمانی می‌توانید از عروسک دستی نمدی استفاده کنید. با نمایش می‌توایند به فرزندتان بسیاری از مهارت‌های اجتماعی را آموزش دهید و قدرت تکلم او را بهبود بخشید و دایره واژگان او را افزایش دهید.
آهنگسازی با قابلمه برای آموزش تلفظ نشانه «آ»
برای آموزش صداکشی حرف «آ» می‌توانید با استفاده از آواز و ساخت آهنگ از طریق کوبیدن روی میز، سینی، قابلمه نظر کودکتان را جلب کنید. در مرحله بعد وقتی خودتان نشانه« آ» را صداکشی کردید از فرزندتان بخواهید دست خود را مشت کرده و با شنیدن هر صدا یک انگشت خود را باز کند (این کار را در قالب مسابقه و بازی انجام دهید)
ساخت فلش کارت برای آموزش حرف آ
از فرزندتان بخواهید برای حرف «آ» از میان اشیا منزل و اسامی انسان‌ها مثال بزند. با کمک برچسب فلش کارت کلمات را بسازید. با استفاده از فلش کارت ها با هم بازی کنید مثلا بازی بگرد و پیداکن و بخوان. شما فلش کارت‌ها را در جاهای مختلف منزل پنهان کنید و از فرزندتان بخواهید فلش کارت‌ها را پیدا کند و از روی آن بخواند یا نشان بدهد.
قصه خوانی
به هنگام خواندن کتاب داستان‌هایش از او بخواهید کلمه‌هایی که حرف «آ» دارند را به شما بگوید یا نشان دهد. با کمک قصه خوانی و کتاب های داستان مهارت دیداری، شنیداری وتخیل آنان تقویت می شود.
ساخت کاردستی برای آموزش حرف آ به
برای آموزش حرف آ و آشنایی کودکان با حروف الفبا می توانید از کاردستی استفاده کنید. با ساخت کاردستی مهارت جسمی، ذهنی، حسی، کلامی کودکان تقویت می شود. برای آموزش حرف آ به کودکان می توانید با استفاده از بطری آب جامدادی درست کنید. حین کار از کلمات دارای حرف آ استفاده کنید.
معرفی بازی موبایلی برای تقویت مهارت کلامی کودکان
مشارکت والدین و خانواده در مسیر درمان کودکان نقش به سزایی دارد. خانواده ها و والدین برای ایفای نقش خود در مسیر توانبخشی و آموزش کودکان و انجام تمرینات گفتاردرمانی کودکان در منزل نیاز به انرژی و حوصله دارند. بازی های موبایلی مانند بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو، همراهان خوبی برای والدین می باشند. با کمک بازی های موبایلی که اغلب کودکان به آنان نسبت به بازی های حرکتی علاقه بیشتری دارند والدین می توانند کمی برای به کارهای شخصی خود رسیدگی کنند. نصب و دانلود بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو برای کودکان فواید بسیاری دارد از جمله:
- کودکان با بازی های موبایلی مانند بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو می توانند در موقعیت های مختلف مانند پارک، مهمانی، ماشین سواری، مسافرت و.. بدون ایجاد وقفه تمرینات گفتاردرمانی شان را انجام دهند.
- بازی قهرمان کوچولو با نام “بشنو و بگو” به افزایش درک و گفتار کودکان از طریق دیدن تصاویر و شنیدن جملات، کمک می کند.
- بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو به صورت مرحله ای(ازتک جمله ای تا داستان زنجیره ای چهار جمله ای) می باشد. به افزایش طول جمله کودک کمک می کند.
- افزایش ساعت توانبخشی و آموزش کودکان بانیازهای ویژه و عادی در قالب بازی موبایلی
- مناسب سازی بازی متناسب با توانایی ذهنی و کلامی کودک
- بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو به کودکان استثنایی و عادی دارای اختلال گفتار کمک می کند جملات با معنایی بسازند.
- بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو دارای فضای تعاملی می باشد به طور مثال کودک می تواند با شادی و بازی، صدای خود را بارها ضبط و پخش کند.
- بازی موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو یکی از لوازم گفتاردرمانی در منزل می باشد.
- تقویت مهارت سخنوری و بیان کودک
- مقرون به صرفه
خلاصه کلام..
والدین با توجه به سبک زندگی فعلی دارای مسولیت های مختلفی می باشند. آنان برای تربیت کودک توانمند و انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل نیاز به همراه دارند. فناوری های توانبخشی مانند بازی های موبایلی بشنو و بگو قهرمان کوچولو می توانند به والدین در مسیر توانبخشی کمک به سزایی کنند.
در صورت نیاز به خدمات گفتاردرمانی لهجه کودکان اوتیسم، سندرم داون، فلج مغزی، نابینا، ناشنوا، کم توان ذهنی و بزرگسالان مبتلا به سکته مغزی، پارکینسون، اختلال بلع، صوت، آفازی، شکاف کام، لکنت می توانید از متخصصان گفتاردرمانگر سایت خانواده توانمند استفاده کنید. برای دریافت خدمات مشاوره کافی است با شماره 09054146911 تماس بگیرید.
خدمات سایت خانواده توانمند
ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.
در سایت خانواده توانمند و کانال آموزش کودکان استنثایی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم. تیم آموزشی خانواده توانمند در جهت تحقق عدالت آموزشی تمام محتوای آموزشی مورد نیاز کودکان بانیازهای ویژه و خانواده آنان را به طور رایگان به اشتراک می گذارد.
بنابراین اگر شما کودک با نیاز ویژه‌ای رو میشناسد که دارد رنج می‌برد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال می‌شویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.
خانواده توانمند سایتی است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با فرزند شما را به صورت بازی در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار می دهد. شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.
