کاردرمانی برای ایستادن کودک
14/05/1400
تمرینات گفتار درمانی بزرگسالان
27/05/1400
آیا با آموزش گفتاردرمانی در خانه می‌توانیم زبان و گفتگو فرزندان خودمان را بهتر کنیم؟
آموزش گفتار درمانی چقدر میتوانند مثمر ثمر باشد؟
ما در این مقاله قراره کلی نکات جذاب و عالی در مورد گفتاردرمانی را با شما به اشتراک بگذاریم.
ماجرای تینا
مامان تینا با سایت خانواده توانمند تماس گرفت و گفت:
من تا 8 سالگی خودم لکنت زبان داشتم!!!
همه اش نگرانم تینا اختلال لکنت را از من به ارث ببرد!!!
اگر تینا مثل من اختلال لکنت داشته باشه مثل من تنها میشه!!!
هیچ دوستی پیدا نمیکنه!!!
در طول روز از تینا سوالات زیادی می پرسم مثلا « این چیست؟ و آن چیست؟» اما تینا به ندرت به سوالاتم جواب نمیده!!!
تینا فقط بهم نگاه می‌کنه و بعد مشغول کار خودش میشه!!!
بچه ام خیلی مضطربه!!!
مشاور سایت خانواده توانمند به مامان تینا گفت: دلیل اضطراب تینا به خاطر کار شماست!!!
سوالات شما تینا رو تحت فشار میزاره!!!
این سوالات با لحنی که شما می پرسید کمکی بهش نمیکنه!!!
بهتره در قالب بازی مهارت کلامی بچه تون تقویت کنید!!!
کودک محور عمل کنید تینا راحت تر یاد می گیره!!!
چند وقت با تینا به همین رویه کار کردم از بازی های مختلف استفاده کردم!!!
تینا خداروشکر مشکلات اضطرابش کمتر شده.
از طرفیم حرف زدنش راحت تر شد!!!
گفتاردرمانی چه کمکی به ما میکند؟
رشته گفتار درمانی یکی از زیر مجموعه‌های علوم توانبخشی است و هدف آن یاری رساندن به افرادی است که دچار اختلالات گفتاری و زبانی هستند که این کمک شامل موارد زیر می‌شود:
- کمک به افرادی که اختلالات تلفظی دارند، بیمارانی که اختلال در صوت دارند، بیمارانی که دچار آسیب‌های مغزی شده‌اند ( قدرت سخن گفتن نداشته یا بی‌ربط سخن می‌گویند).
- یاری کردن ناشنوایان برای برقراری ارتباط کلامی، کمک به طیف گسترده‌ای از عقب‌ماندگان ذهنی برای برقراری ارتباط کلامی، توصیه و مشاوره به افراد جامعه.
- افراد به علت سکته مغزی، تصادف یا اصابت ترکش، معمولا اختلال کلامی دارند. به طور مثال این اختلال میتواند به صورت بی‌ربط صحبت کردن یا ناتوانی در سخن گفتن بروز کند.
- بعضی از افراد مشکل گفتار دارند؛ یعنی در تولید گفتار و یا روانی گفتار اختلال دارند. برای مثال کودکی که صدای “ر” را “ل” تلفظ میکند دارای اختلال در تولید گفتار می باشد. همچنین فردی که در طول یک دقیقه به جای 4 جمله (به طور متوسط) یک جمله را گفته و یا برعکس 10 جمله را بیان میکند، دچار اختلال در روانی گفتار می باشد.
- افرادی که مشکلات صوتی یا اختلالات صوتی داشته باشند از خدمات گفتاردرمانی می توانند استفاده کنند.
در تمامی این موارد یک گفتاردرمانگر سعی میکند که به شیوه‌های غیر پزشکی و بدون استفاده از دارو، آسیب ایجاد شده را درمان کند. اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود؛ یعنی آسیب‌های حوزه زبان چون به سیستم عصب مرکزی در مغز برمی‌گردد، طولانی‌تر و دشوارتر است اما درمان اختلاف حوزه گفتار آسان‌تر و سریعتر می‌باشد.
گفتاردرمانگر کیست؟
علم ارزیابی تشخیص و درمان هر نوع اختلال مربوط به گفتن و درک گفته‌های دیگران را گفتاردرمانی می‌گویند؛ براین اساس گفتاردرمانگر یا همان آسیب شناس گفتار، متخصصی است که زمینه ارتباطات انسانی و اختلالات آن مطالعه و کار میکند. او اختلالات گفتار،زبان و بلع را در کلیه سنین کودک و بزرگسال ارزیابی می کند. برنامه درمانی برای درمان اختلالات او در کلینیک و در منزل طراحی می کند. طول و نحوه درمان برای هر کدام از اختلالات مانند آفازی، لکنت، بلع، تولید گفتار، اختلال تلفظ، شکاف کام و…. متفاوت می باشد.
متخصصان گفتار درمانی در وهله اول آسیب‌هایی را که توسط عامل ژنتیکی یا اکتسابی به گفتار و زبان وارد شده تشخیص می‌دهند و در وهله دوم به ارزیابی میزان آسیب‌دیدگی و علت آن می‌پردازند.
هرگونه ایراد در نحوه گفتار و یا درک گفتار دیگران موجب اختلال در برقراری ارتباط و روابط اجتماعی شخص می‌گردد . اختلالات گفتاری و کلامی در صورت درمان نشدن زمینه مشکلات روحی را فراهم می کند.
چه زمانی به کلینیک گفتاردرمانی مراجعه کنیم؟
زمان مراجعه به گفتاردرمانی با توجه به سن و زمان شروع اختلال و شدت اختلال متفاوت می باشد. باید به زمان طلایی توجه ویژه‌ای داشت و هر زمان و در هر سنی که نیاز به خدمات گفتاردرمانی را احساس کردید، به نزدیکترین کلینیک مراجعه کنید. در نظر داشته باشید که هر چه درمان سریعتر آغاز شود به نفع مراجعه کننده می باشد.
متخصصان گفتاردرمانی بعد از ارزیابی کودک برنامه درمانی او را طراحی می کند. گفتاردرمانگران از پتانسیل والدین به شکل های مختلف در مسیر گفتاردرمانی استفاده می کنند. معمولا برای توانمندسازی والدین کودکان اوتیسم، سندرم داون، نابینا، ناشنوا، فلج مغزی به آنان روش های آموزش گفتاردرمانی در خانه را می آموزند.
9 روش برای آموزش گفتاردرمانی در خانه
در این قسمت از مقاله تمرینات گفتاردرمانی کودکان در منزل را ارائه می کنیم. معمولا گفتاردرمانگران متناسب با نیاز افراد چه بزرگسال و چه کودک تمرینات گفتاردرمانی در منزل را طراحی می کنند. والدین به طرق مختلف معمولا در قالب بازی و فعالیت های مورد علاقه کودکان تمرینات گفتاردرمانی را انجام می دهند. در این قسمت 9 روش گفتاردرمانی در خانه را معرفی می کنیم.
گفتاردرمانی با توصیف اعمال کودک و اشیاء محیط
مثل گزارشگر فوتبال اعمال کودک دلبندتان را انجام دهید. اگر مواردی که می‌گویید، با علایق و موضوع مورد توجه کودک، سازگار باشد، آنها را بهتر دریافت میکند؛ چون کلماتی را می‌شنود که دقیقا با چیزی که انجام می‌دهد، سازگار است:« تو به پیشی غذا دادی»، « تو در حال علف دادن به میمون کوچولو هستی».
آموزش گفتاردرمانی در خانه با توصیف اعمال خودتان
عملکرد خودتان را با لحن جذاب برای کودک توصیف کنید. مثلا امروز میخام برای گل پسرم ماکارونی درست کنم یا مثلا میخایم با هم بریم خونه مادر بزرگ یا قراره با هم بازی کنیم و…
گفتاردرمانی با توصیف عواطف
کودک را با احساسات مختلف از طریق موقعیت های طبیعی آشنا کنید. مثلا به هنگام غذا خوردن بگید من عاشق ماکارونی هستم. یا با تشریح احساسات کودک:«آه، دردت آمد؛ چون انگشت را زخمی کردی»، به او کمک میکند تا بتواند احساسات خود و دیگران را در مواقع مشابه درک کند. به علاوه او را مجهز به کلماتی برای توصیف احساسش مینماید.
گفتاردرمانی در خانه با توصیف اشیاء دیگر
توصیف اینکه هر چیز چه طور به نظر میرسد یا چه حسی را منتقل میکند، به کودک شما کمک میکند تا بتواند مفاهیم مهم را یاد بگیرد:« خرس عروسکی تو نرم است و چشم‌های بزرگ و براقی دارد».
آموزش گفتاردرمانی در خانه با تفسیر مفاهیم
برای خردسالانی که دایره لغات گسترده‌ای ندارند، تفسیر حرکات و صداهایی که ابراز می‌کنند، اهمیت بالایی دارد؛ مثلا اگر کودک به ماشین شکست‌های اشاره میکند، والدین میتوانند با توضیحی، ذهن او را روشن کنند:« بله ماشین شکسته، چرخ‌هایش افتاده و دیگر نمی‌تواند راه برود». وقتی کودک شما احساس فهمیده شدن داشته باشد، تلاش بیشتری برای برقراری ارتباط کلامی خواهد کرد.
آموزش گفتاردرمانی در خانه با توضیح دادن
وقتی برای کودکتان چگونگی ارتباط بین پدیده‌ها را توضیح می‌دهید، درک میکند که در دنیای اطرافش چه می‌گذرد:« خواهر گریه میکند، چون داخل یک گودال افتاد و الان همه لباس‌هایش خیس شده است».
آموزش گفتاردرمانی در خانه با مقایسه کردن
مقایسه کردن تجربه‌های حال حاضر کودک، با آنچه در گذشته برایش رخ داده است: « نگاه کن، آن قطار شبیه قطار علی است». چنین رویه‌ای به کودک کمک میکند تا پدیده‌ها را آنگونه که هستند، درک کند، و بتواند میان آنها ارتباط برقرار کند، و درباره تجربه‌های خودش صحبت کند.
آموزش گفتاردرمانی در خانه با سوالات
سوال کردن از کودک، میتواند او را تشویق به فکر کردن در مورد پدیده‌ها کند؛ مثلا وقتی کودک، عروسک خود را رختخوابش می‌گذارد، والدین میتوانند از او بپرسند که « چرا عروسک را به رختخواب بردی؟» و پاسخ کودک ممکن است ای نباشد که« چون وقت خوابش است» یا «چون مریض شده است».
این روال میتواند منتهی به تفکر خلاقانه کودک در هنگام بازی کردن با گسترش مهارتهای محاوره‌ای او شود. حتی زمانی که خود شما هم پاسخ را نمیدانید، میتوانید کمکتان کند؛ مثلا کودک شما مدام به پای شما می‌چسبد، میتوانید به جای اینکه او را پس بزنید.
از او بپرسید:« چرا به پای من میچسبی؟» و شاید برایتان عجیب باشد وقتی بگوید:« میخوام بیای اتاقم بازی کنیم». خیلی ساده است، کودک شما نمی‌داند برای بردن شما به اتاقش میتواند این را به زبان بیاورد؛ به جای آن، به پای شما می‌چسبد تا نتوانید از او دور شوید و بلکه بتواند شما را به اتاقش بکشد.
آموزش گفتاردرمانی در منزل با تکرار کردن
برای به خاطر سپردن معنی کلمات جدید و درک معانی آنها، ممکن است کودک شما نیاز داشته باشد تا یک کلمه را بارها در زمینه‌های مختلف بشنود. برای مثال: این یک اسب آبی است، ….( مکث کنید)… اسب آبی در حال خوردن شاماش هست…( مکث کنید)… اسب آبی چه دهن بزرگی دارد!…(مکث کنید) …. به نظرم این اسب آبی گرسنه‌اش است.
آهسته قدم برداشتن در ارائه اطلاعات تازه به فرزندتان و همگام شدن با سرعت یادگیری او، اهمیت زیادی دارد. همچنین لازم است تا در میان جمله‌هایتان مکث کنید تا کودک فرصت تکرار کلمات و یا اضافه کردن نظرت خودش را پیدا کند.
آنچه در آموزش دادن کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، یافتن و ساختن فرصت‌های آموزشی در خلال فعالیت‌های روزانه و بازی‌های آنها است؛ یعنی زمانهایی که میتوانید با آنها به شیوه‌ای کودک محور تعامل کنید، و در یادگیری و برقراری ارتباط یاری شان نمایید. فعالیتهایی که به طور خاص می‌توان اشاره کرد عبارتند از:
- کتابخوانی به اتفاق همدیگر
- استفاده از برنامه های کودک
- انجام دادن فعالیت های خلاقانه با هم
کارهایی که فرصت‌های خوبی برای یادگیری و بازی برای کودکان فراهم میکند.
کتاب خواندن به اتفاق یکدیگر
با هم کتاب خواندن، فرصتی عالی برای یادگیری، و تجربه‌ای جذاب برای شما و فرزندتان است. کتابها و قصه‌ها، فرصت خوبی برای گسترش دایره لغات کودک، و آموختن موضوعاتی است که ورای تجربه کنونی او هستند.
کتاب‌های قصه، به کودک توانایی نگاه کردن به مسائل از دیدگاه‌های متفاوت را می‌دهد. او را راهنمایی میکند تا برای چگونه رفتار کردن و پاسخ دادن در موقعیت‌های گوناگون، ایده داشته باشد. کتابخوانی با عث تقویت مهارت توجه می شود.
دیدن برنامه‌های کودک
والدین و فرزندان میتوانند در خلال برنامه‌های کودک تلویزیون، لحظات لذت بخشی داشته باشند و ارتباط صمیمانه با کودکشان را تقویت کنند.
البته برنامه‌ای خوب است که متناسب با فهم و درک کودکتان باشد. اختصاصی بخشی از برنامه روزانه کودک به کارتون‌های تلویزیونی، میتواند در کنار کتابخوانی، یادگیری او را افزایش دهد. اما مهمتر این است که آنچه کودک یاد گرفته را به صورت شعر و داستان، در تجربه‌های روزمرهای که با او دارید، تکرار کنید.
اجرای خلاقانه بازی‌ها
بازی ها را به شیوه های خلاقانه انجام دهید. بازی وسیله مورد علاقه کودکان می باشد. از طریق بازی والدین راحتتر با کودک ارتباط می گیرند. فعالیتهایی مانند رنگ آمیزی، نقاشی، آشپزی، نمایش عروسکی ، خمیر بازی و باغبانی به اتفاق یکدیگر، همگی میتوانند فعالیتهایی لذت بخش برای والدین و کودک باشند.
می‌شود تمام فعالیتهایی روزانه را به بازی تبدیل کرد؛ مثلا می‌توان جداسازی لباسهای شستنی را به یک بازی جور کردن تبدیل کرد: لباسهای سفید با هم، لباسهای رنگی هم با هم.
کلام آخر
ما در این نوشته سعی کرده‌ایم تا ۹ روش ساده برای آموزش گفتار درمانی در خانه ارائه دهیم. اگر برای انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل نیاز به خدمات مشاوره ای داشتید حتما با شماره 09054146911 تماس بگیرید.
خدمات سایت خانواده توانمند
ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه به همراه خانواده‌شان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات فروشگاهی که شامل (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب، و… بوده است.) متناسب با نیازهای خود بدون هرگونه محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.
