کاردرمانی در منزل برای کودکان
13/05/1400آموزش گفتاردرمانی در خانه
21/05/1400سلام. نازنین زهرا با کاردرمانی و تمریناتش الان میتونه روی پای خودش وایسته..این شگفت انگیز نیست؟؟؟ به نظر من که این خیلی فوق العاده است. چرا که نازنین زهرا با استفاده کردن از روش های کاردرمانی برای ایستادن کودک تونسته طعم ایستادن و راه رفتن را بچشه!!! بریم که این بار داستان واقعی نازنین زهرا رو از زبان مادرش بشونیم!!!
ماجرای نازنین زهرا
نازنین زهرا یکسال و 5ماهشه!!!
اولین ثمره زندگیمنه!!!
دوران بارداری شوهرم خیلی حواسش بهم بود آب تو دلم تکون نخورد!!!
شوهرم تک فرزنده، خواهر و برادری نداره!!1
مادر شوهر خیلی خوبی دارم!!!
بهم میگه: تو مثل دختر نداشتهام هستی!!!
دوران بارداری مادرشوهرم همه کارهامو انجام میداد!!!
بعد از زایمانم مادر شوهرم مراقبم بود، خیلی ذوق نوهاش داشت و داره!!!
همه چیز تا 40 روزگی نازنین زهرا خوب بود!!!
کم کم متوجه تفاوتش با بچه خواهرم شدم!!!
با شوهرم زهرا رو پیش متخصص کودک بردیم. براش آزمایشات مختلفی نوشت!!!
تو 4 ماهگیش متوجه شدیم نازنین زهرا فلج مغزیه ( CP) !!!
دکترش دارو داد گفت: برای اینکه بتونه حرف بزنه، راه بره، باید حتما پیش کاردرمانگر و گفتار درمانگر ببریش!!
کاردمانی کودکان فلج مغزی باعث توانمندی اونا میشه!!!
اگر بچه ات از خدمات توانبخشی استفاده نکنه مثل یه تیکه گوشت تو خونه میمونه!!!
به مرور زمان مشکلاتش بیشتر میشه!!!
روزهای اول همهمون تو شوک بودیم!!!
و از همه چی ناامید بودیم، اصلا امید به خوب شدن نازنین زهرا نداشتیم!!!
ولی مادرشوهرم همه جور حواسش به نازنین زهرا بود!!!
انقد با منو شوهرم حرف زد تا اینکه متقاعدمون کرد!!!
که الا بالله باید درمانش رو ادامه بدیم!!!
کار به جایی رسید به شوهرم گفت: اگر برای نازنین زهرا کاری انجام ندی، شیرم حلالت نمیکنم!!!
به لطف پافشاری مادر شوهرم نازنین زهرا رو پیش کاردرمانی بردیم!!!
اوایل نمیدونستیم کاردرمانی چیه؟!
الان بعد از چند وقت کاردرمانی؛ نازنین زهرا داره وایمیسته!!!
اون روزی که ایستاد پیش مادر شوهرم بود!!!
جوری از خوشحالی جیغ زد، که فکر کردیم اتفاق بدی افتاده!!!
با شوهرم از پلهها پایین رفتیم دیدیم نازنین زهر ایستاده!!!
مادرشوهر از ذوق زیاد گریهاش گرفت!!!
من و شوهرم وقتی این صحنه رو دیدیم نمیدونستیم چیکار کنیم !!!
همهی زحمات کاردرمانی در منزل نازنین زهرا به عهده مادر شوهرم بود!!!
مادر شوهرم از بازی برای انجام تمرینات کاردرمانی استفاده می کرد!!!
کاردرمانگر نازنین زهرا گفته بود: برای انجام تمرینات کاردرمانی کودکان ما بیشتر وقت ها از بازی استفاده می کنیم!!!
اقدامات کاردرمانی اگر در قالب بازی باشه بچه ها بهتر همراه میشن!!!
هر روز تمرینات کاردرمانی نازنین زهرا را باهاش کار میکرد!!!
من واقعا مدیونش هستم!!!
کاردرمانگر نازنین زهرا میگفت: توخونه اگر با بچه کار نکنید کاردرمانی فایده نداره،!!!
من و شوهرم حین کار کردن باهاش، خیلی استرس داشتیم!!!
برای همین زیاد باهاش کار نمی کردیم!!!
ولی مادر شوهرم هر روز با ترفندهای مختلف با نازنین کار میکرد!!!
حتی بیشتر از ما با کاردرمانگر در ارتباط بود و ازش برای انجام تمرینات کاردرمانی در منزل مشورت میگرفت. من واقعا ازش ممنونم.
ما برای نشستن، راه رفتن، غلت خوردن، گردن گرفتن نازنین زهرا از کاردرمانی استفاده کردیم!!!
هزینه ای خدمات کاردرمانی برای چندین جلسه تو هفته سنگین بود برامون!!!
ولی به کمک مادرشوهرم پرداخت می کردیم!!!
تو کلینیک بچه های اوتیسم، سندرم دان، کم توان ذهنی، بزرگسالان می آمدن!!!
یکی برای کاردرمانی ذهنی می آمد یکی برای کاردرمانی جسمی!!!
خلاصه کاردرمانی برای همه هست!!!
این تنها یک نمونه از فواید کاردرمانی برای ایستادن کودک بود!!!
کاردرمانی کودک چیست؟
هدف کاردرمانی اینکه فرد بتونه در هر شرایطی که هست توانمند شود.توانمندسازی فرد با اقدمات کاردرمانی به گونهای است که بتواند به طور مستقل زندگی کند، مولد باشد و از زندگی خود لذت ببرد.
کودکان به دلایل مختلف می توانند از خدمات کاردرمانی استفاده کنند. کاردرمانی برای تقویت مهارت های حرکتی، ادراکی، رفتاری، اجتماعی، گفتاری کودکان موثر است.
کاردرمانی به کودک چه کمک میکند؟
کاردرمانگر به کودک در بازتوانی عملکردهای ذهنی، جسمی و رفتاری کمک میکند. کاردرمانی به کودک کمک میکند که از خود مراقبت کند، فعالیتهای روزمره خود را درست انجام دهد و در انجام کارهای خود در حد توان خود مستقل شود.
کاردرمانی به کودک کمک میکند به آنچه میبیند و میشنود به درستی دقت کند، کاردرمانی باعث میشود تمرکز و حافظه کودک تقویت شود،کاردرمانی به کودک کمک میکند مهارتهای حرکتی را اصلاح و تقویت کند و در انجام حرکات خود تعادل و هماهنگی بیشتری کسب کند و از حواس پنجگانه به خوبی استفاده کند.
چه زمانی به کاردرمانی کودکان مراجعه کنیم؟
سادهترین و جامع ترین پاسخ این است که : هرگاه تداوم اشکالات در عملکردهای اجرایی و یا رفتاری فرزندتان بر فعالیتهای روزمره آنها تاثیر منفی گذاشته است، زمانی است که میبایست به کاردرمانی و گفتاردرمانی مراجعه کرد. به عنوان مثال کودکی که:
- نمیتواند راه برود
- یا به تنهایی نمیتواند بایستد
- یا به تنهایی نمیتواند بنشیند
- نقاشی نمیکشد و یا مقاومت میکند.
- فعالیتهای شخصیش را خودش انجام نمیدهد
- از وسایل نمیتواند به درستی استفاده کند
- به تنهایی نمیتواند بازی کند و یا با همسالانش هم ارتباط و تعامل مثبتی ندارد.
- در انجام وظایف روزمرهاش مانند نوشتن تکالیف و خواندن درس مقاومت دارد.
- به قوانین و انضباط خانه و یا کلاس توجهی نمیکند.
- شناختهایش متناسب با سنش نیست
- مضطرب است
- خشمگین است
- مشکلات نوشتاری دارد
- جیغ میکشد و وسایل را پرت میکند
- تقص توجه و بیش فعالی دارند
- کودکان طیف اتیسم
- کودکانی که مشکلات حسی دارند
- کودکان کم توان ذهنی
- کودکانی که سندرم دارند مثل سندرم دان
- کودکان کم شنوا و ناشنوا و نابینا و کم بینا، فلج مغزی
- کودکانی دچار آسیب مغزی شدند.
- کودکانی که دچار ضایعات ارتوپدیک مثل شکستگیها، در رفتگیها و قطع عضو شدند
- کودکانی که از صداهای بلند میترسند.
- ارتباط چشمی برقرار نمیکنند.
- دائم در حال حرکت هستند
- عضلات ضعیفی دارند
نقش زمان در مداخلات کاردرمانی کودکان
در بسیاری موارد والدین رفع و رجوع اشکالات کودک را به افزایش کودک موکول میکنند و گمان میکنند که با افزایش سن اشکالات رفتاری و کلامی و حرکتی، شناختی او برطرف خواهد شد!!!
گمانی که باعث میشود کودک در سن طلایی آموزش و درمانی خود نتواند خدمات مورد نیازش را دریافت نکند!!! و زمان در دراز مدت، تفاوتهای کودک را به والدینش نشان میدهد و والدین راهی جز افسوس خوردن ندارند!!!
مشکلات کودک تنها مختص او نیست،این مشکلات روی زندگی همه افراد خانواده تاثیر میگذارد حتی با افزایش سن کودک، مشکلات او بیشتر میشود ولی با مراجعه و پیگیری به موقع میتوان به مشکلات و رنج کودکان خود پایان داد یا کاهش داد و راه او را برای داشتن زندگی مستقل و با نشاط هموار کرد.
مراحل رشد حرکتی کودکان
به عنوان والدین شما همواره باید دریابید که بزرگ شدن کودکتان آیا با رشد مناسب او نیز همراه است؟!
یا رسیدن به نقاط عطف رشد حرکتی کودک مانند چهار دست و پا رفتن، نشستن، راه رفتن و موارد دیگر در زمان خود محقق میشوند یا نه؟!
از آنجا که کودک به طور مداوم و سریع در حال رشد و بالندگی هستند، باید وضعیت رشد حرکتی کودک را به طور خاص و برای هر نقطه عطف به طور موردی جداگانه رصد کنیم.
استخوانها و ماهیچههای کودک معمولاً به گونهای رشد میکنند که بدن آماده رسیدن به نقطه عطف رشد حرکتی بعدی شود. بیایید این رویه و اینکه بدن چگونه در مراحل مختلف آن را طی میکند، به اجمال بررسی کنیم:
- 3 تا 4 ماهگی:بلند کردن سر و تنه در حالت دمر( وقتی بچه روی شکم خوابیده بتواند سرش را کنترل کند و سر و تنهاش را بلند کند)
- 3 تا 6 ماهگی: غلت زدن (بچه ها کم کم غلتیدن از شکم به پشت رو یاد میگیرد و چند هفته بعد از غلتیدن از پشت به شکم را یاد میگیرد)
- 4 تا 9 ماهگی: نشستن از حالت خوابیده( تو این سن بچه خودش میتواند از حالت خوابیده بنشیند)
- 6 تا 11 ماهگی: سینه خیز رفتن( کم کم بچه با کشیدن دستها و بدنش به سمت جلو شروع به حرکت میکند.)
- 8 تا 11 ماهگی: ایستادن در حالت نشسته( کم کم میتواند جایی را بگیرد و بلند شود)
- 6 تا 13 ماهگی: چهار دست و پا رفتن (کشف یه راه سریعتر برای حرکت در محیط) و راه رفتن با کمک (تو این سن بچه راه رفتن با کمک بزرگترها و وسایل را شروع میکند.
- 10 تا 14 ماهگی: ایستادن بدون کمک
- 12 تا 18 ماهگی: راه رفتن
مراحل ایستادن کودک روی پا
توجه کنید ایستادن کودک روی پا خود شامل مراحل و پیشنیازهایی است:
- کودک باید بتواند عضلات ران، ساق و کف پا را تقویت کند که این کار را با بازی و حرکت کردن و رفلکس قدم برداشتن در چهار ماهگی انجام میدهد. همچنین نرمش و تمرین توسط والدین به تقویت عضلات و مفاصل کمک میکند.
- نشستن همیشه قبل از ایستادن کودک روی پا اتفاق میافتد. پس کودک اول باید نشستن را یاد بگیرد.
- ممکن است کودک بتواند بایستد اما بعد از آن نتواند بنشیند. زیرا هنوز یاد نگرفته چطور از مفصل زانویش استفاده کند و بعد از مدتی ایستادن خسته شده و گریه کند. اما وقتی او را بنشانید، دوباره خستگی را فراموش کرده و تلاش میکند تا بایستد.
- بعد از مدتی کودک یاد میگیرد چطور برای نشستن زانویش را خم کند. پایش را چطور قرار دهد که کف آن روی زمین باشد اما هنوز نمیتواند تعادلش را حفظ کند و ممکن است بیفتد.
- مخچه قسمتی از مغز است که مرتبط با تعادل است و اطلاعاتی را از مفاصل و اندامها دریافت میکند تا تعادل را حفظ کند. اما این مرحله هم نیازمند تمرین است تا مخچه و اندامها بتوانند با هم هماهنگ شوند.
- کودک از همان ابتدا نمیتواند تمام کف پایش را زمین بگذارد. ابتدا ایستادن نوزاد روی پنجۀ پا شکل میگیرد و بعد از آن کودک یاد میگیرد کف پا را کامل روی زمین بگذارد.
- بعد از این مراحل کودک ایستادن طولانیتر را تمرین میکند. ابتدا ایستادن نوزاد با کمک انجام میشود و بعد از آن بدون کمک میایستد. مرحلۀ بعدی تمرین راه رفتن است.
سیستم های تاثیرگذار در ایستادن کودک
بخشهای مختلفی از بدن برای انجام این حرکت درگیر میشوند که هر کدام وظیفه خاص خود را دارند.
- بینایی: استفاده از چشم برای تثبیت بدن در حالت ایستاده (بینایی 10٪ از سیستم حسی مورد نیاز برای تعادل را تشکیل میدهد).
- حس عمقی: این اطلاعاتی است که بدن از رباطها، عضلات و مفاصل بدن کودک جمع میکند و توسط مغز برای تنظیم بدن به حالت ایستاده استفاده میشود. (70% از سیستم حسی مورد نیاز برای تعادل را تشکیل میدهد)
- سیستم وستیبولار: سیستم مورد نیاز برای حالت بدن و تعادل در گوش قرار دارد.(20% از سیستم حسی مورد نیاز برای تعادل را تشکیل میدهد.)
*نکته* هر سه سیستم باید با هم کار کنند تا کودک بتواند به راحتی و به طور خودکار حالت ایستاده را حفظ کند.
با متخصص مشورت کنید
اگر کودک از سن یک سالگی گذشت و هنوز نمیتوانست بایستد یا اگر کودک شما هرگونه مشکل مادرزادی مرتبط با حرکت داشت یا هنگام خوابیدن یا نشستن به حالت غیر عادی قرار میگرفت باید با پزشک متخصص در این باره صحبت کنید.
ابتدا به متخصص کودکان و اطفال مراجعه کنید. اگر اختلال مغزی وجود داشته باشد، او شما را به متخصص مغز و اعصاب ارجاع میدهد. در غیر این صورت، پزشک کودک را به متخصص کاردرمانی میفرستد.
11 تمرین کاردرمانی برای ایستادن کودک
شما میتوانید برخی از تمرینات کاردرمانی در منزل را برای کودک انجام دهید تا شروع به ایستادن کند. تمرینات کاردرمانی زیادی برای ایستادن کودکان وجود دارد که ما در اینجا چند مورد از آنها را ذکر میکنیم.
به یاد داشته باشید کودک برای انجام این تمرینات به همراهی صبورانه شما احتیاج دارد. برای ایستادن کودکتان به او فشار نیاورید.
فشار زیاد به کودک نتیجه معکوس خواهد داشت و کودک را دلزده میکند. کودک را به حال خود نیز رها نکنید. چون ممکن است به دلیل مشکلات جسمی یا ذهنی و.. از تمرینات شانه خالی کند و ترجیح بدهد بیشتر روز بنشیند.
تمرینات برای راه رفتن کودک را بهتر است خود شما هم همراه کاردرمانگر برای کودک انجام دهید دقت داشته باشید که در انجام تمرینات زیاده روی نکنید.
تمرین 1:او را به ایستادن بیشتر تشویق کنید
زمانی که کودک با کشیدن خودش به سمت بالا برای ایستادن آشناست، شروع به حرکت به سمت شما خواهد کرد. شما میتوانید با قرار دادن اسباب بازیها در مسیر، او را به این حرکت بیشتر تشویق کنید. این حرکات استقامت کودک را تقویت کرده و باعث میشود عضلات پا و ران او نیز قویتر شوند.
تمرین 2:به روش “صحیح” او را حمایت کنید
اگر با دستهای خود، برای حمایت از نوزاد، مراقب پاهای او هستید و پاهای او را میگیرید، کاملا در اشتباه هستید! بیشتر والدین معتقد هستند که این روش خوبی برای ارائه پشتیبانی هنگام یادگیری ایستادن است.
اما متأسفانه، این حمایت نادرست شما باعث میشود که نوزاد شما بدن خود را به سمت جلو خم کند. دلیل این امر این است که او خارج از تعادل است و در تلاش است تا به مرکز ثقل خود برسد.
به جای این کار، حمایت خود را روی بدن او متمرکز کنید. این کار باعث میشود که پاهای او به جای کج شدن، روی زمین محکم بماند همچنین این کار به تقویت قدرت عضلات و استخوانها نیز کمک میکند.
تمرین 3:اجازه دهید نوزاد پابرهنه بایستد
پزشکان اطفال بهطور کلی توصیه میکنند که تا جایی که ممکن است نوزاد را پابرهنه نگه دارید. کودکان با احساس کردن زمین، میتوانند تعادل ایستادن خود را تنظیم کنند.
همچنین توجه داشته باشید که سطوح مختلف به استفاده متفاوتی از مفاصل، ماهیچه و حالت بدنی نیاز دارند؛ پس زمانی که کودک شما کفش داشته باشد نمیتواند این سطوح را احساس کرده و در نتیجه این کفشها مانع فرآیند یادگیری میشود.
تمرین 4:نوزاد را به چمباتمه زدن تشویق کنید
چمباتمه زدن یک مهارت بسیار مهم است که کودک شما را در ایستادن روی پای خود به شدت پشتیبانی خواهد کرد.
هنگامی که کودک با گرفتن مبل توانسته است که بایستد، یکی از اسباب بازیهای او را بردارید و کنار پای او بگذارید؛ در همین حال او را تشویق کنید که خم شده و اسباب بازی خود را بردارد. در واقع این حرکت ایستادن و خم شدن، عضلات مفصل ران و پاهای او را به خوبی تقویت خواهد کرد.
تمرین 5:اسباببازیها را روی سطوح در دسترس بگذارید
تمرین برای ایستادن نوزاد با این روش، بسیار موثر است؛ اسباببازیهای کودک را از محل معمولی خود برداشته و آنها را روی سطوح قابل دسترس قرار دهید تا کودک را به بالا و پایین رفتن تشویق کند. اگر او در تلاش است تا خود را بالا بکشد، با قرار دادن دست خود زیر باسن او، به او کمک کنید.
تمرین 6:وسایل متحرک و سبک را از اطراف نوزاد دور کنید
اگر صندلیهای شما سبک هستند و به راحتی جابهجا میشوند، آنها را از کودک خود دور کرده و وسایل محکم و غیرمتحرک را جایگزین آنها کنید. چراکه اگر صندلی به سمت او پرت شود، موجب ترس او شده و از تلاش دوباره او برای ایستادن جلوگیری میکند.
تمرین 7:از محافظ استفاده کنید
در همه خانهها قسمتهای خطرناکی است که کودک میتواند به آنجا سرک بکشد. اما شما با بکارگیری محافظ، از آسیب دیدن دلبند خود پیشگیری کنید.
پریز برق و لبههای تیز میز از جمله جاهایی هستند که نوزاد را در معرض آسیب قرار میدهد. با پوشاندن این قسمتها به وسیله محافظهای مخصوص، از هر آسیب احتمالی پیشگیری کنید.
همچنین اگر برای گرم نگه داشتن پاهای نوزاد، به پای او جوراب پوشاندهاید، جوراب ضد لغزش را انتخاب کنید تا از سر خوردن او جلوگیری شود.
تمرین8:موسیقی پخش کنید
تاثیر موسیقی غیر قابل انکار است؛ آنها عاشق موسیقی هستند. در هنگام پخش شدن موسیقی، با تکان دادن پاها به حالت رقص، عضلات پاهای آنها تقویت خواهد شد؛ بنابراین موسیقی شادی را پخش کرده و از هیجان و حرکات دلبند خود لذت ببرید.
تمرین 9:نوزاد را به کاوش بیشتر تشویق کنید
هرچه کودک بیشتر در صدد کشف دنیای اطراف خود برآید، با سرعت بیشتری برای قدم برداشتن تلاش خواهد کرد؛ بنابراین در این تلاش و پشتکار، با او همراه شوید و او را تشویق کنید.
تمرین10:نوزادان دیگر را در معرض دید او قرار دهید
کودکان به راحتی تحتتاثیر قرار گرفته و در واقع از تماشای دیگران، مسائل را بهتر یاد میگیرند. وقتی کودک شما ببیند که نوزاد دیگری در حال تلاش برای ایستادن است او هم به تقلید از آن نوزاد، شروع به تلاش برای ایستادن خواهد کرد.
تمرین11:خوشحالی خود را با کف زدن به او نشان دهید
وقتی نوزاد در حال تلاش برای ایستادن است، با خوشحالی و کف زدن به او انگیزه بیشتری دهید. شک نکنید که او بعد از دیدن دست زدن شما، ذوق زده میشود و انگیزهاش دو چندان میشود.
کلام آخر
در این مقاله در ابتدا تاثیر کاردرمانی برای ایستادن کودک را در قالب داستان واقعی نازنین زهرا بیان کردیم. در ادامه به تعریف و مخاطبان کاردرمانی پرداختیم. سیستم های موثر در ایستادن کودک مانند حس وسیتبولار، عمقی، بینایی را معرفی کردیم. که اگر کودک اختلالات حسی داشته باشد در ابتدا باید درمان شود. در ادامه مقاله 11 تمرین کاردرمانی برای ایستادن کودک معرفی شد.
در صورت نیاز به خدمات کاردرمانی برای ایستادن کودک کافی است با شماره 09054146911 تماس بگیرید.
خدمات سایت خانواده توانمند
ما در خانواده توانمند تلاش میکنیم تا کودکان با نیازهای ویژه به همراه خانوادهشان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباببازی، کتاب، و…) متناسب با نیازهای خود بدون هرگونه محدودیت زمانی و مکانی از خدمات گفته شده بهرهمند شوند.