اوتیسم نوعی ناتوانی در رشد است که معمولاً قبل از ۳ سالگی خود را نشان می‌دهد. اوتیسم یک نوع اختلال عصبی است که شامل اختلال در ارتباطات و همچنین اختلال در تعامل اجتماعی و مهارت‌های شناختی است. حرف زدن کودک اوتیسم معمولا یکی از دغدغه های مهم خانواده هاست. اختلال اوتیسم می‌تواند تاثیر قابل توجهی را از جهات مختلف روی زبان و توانایی صحبت کردن کودک بگذارد. اوتیسم که به عنوان اختلال طیف اوتیسم یا ASD شناخته می‌شود، ممکن است با طیف گسترده‌ای از صفات مرتبط باشد. یکی از مشکلات کودکان  اوتیسم حرف زدن است. حرف زدن کودک اوتیسم معمولا یکی از چالش های مهم والدین است که خانواده ها برای درمان و بهبود مهارت کلامی کودکان از تخصص گفتاردرمانگران و کاردرمانگران ذهنی استفاده می کنند تا کودک توانایی لازم را کسب کند از دیگر ویژگی های کودکان اوتیسم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• فعالیت‌های تکراری
• مقاومت شدید در برابر تغییر در برنامه‌های روزمره
• پاسخ‌های غیرمعمول به مواردی مانند لمس
• عدم توانایی تعامل با محیط
• افراد مبتلا به ASD ممکن است هم در گفتار و هم در ارتباط غیر کلامی دچار مشکلات اساسی شوند. همچنین ممکن است تعامل اجتماعی برای آنان بسیار دشوار باشد.

کودکان اوتیسم دارای ویژگی های متنوعی هستند ما در قسمت بالا ویژگی های عمومی و کلی این کودکان را معرفی کردیم. متخصصان معمولا از کلمه طیف برای این کودکان استفاده می کنند، کودکان اوتیسم به سه دسته تقسیم می شوند:

• اوتیسم خفیف( سطح 1)
• اوتیسم متوسط( سطح 2)
• اوتیسم شدید(سطح 3)

در هر سه دسته اختلال گفتار و حرف زدن وجود دارد اما شدت آن متفاوت است!!!

در این مقاله درباره حرف زدن کودک اتیسم و مشکلات آنان و راه حل مشکلات گفتاری کودکان اوتیسم صحبت می کنیم. رشد زبانی و گفتار در کودک دارای اختلال طیف اتیسم(اوتیسم) بسته به رشد فردی، اجتماعی، هوش فرد و انواع سطوح اختلال طیف اتیسم متفاوت است و می‌تواند شامل دشواری در درک معنی کلمه و جمله، لحن و زیر و بمی صدا و ریتم و تلفظ باشد. این مشکلات در توانایی فرد در تفسیر و تعامل با جهان و دیگران تاثیر می‌گذارد. برخی متخصصان این مشکلات را با تئوری ذهن گره می‌زنند و برخی دیگر آن را با اختلال در توانایی نمادسازی مرتبط می‌دانند که در ادامه بیشتر توضیح می دهیم.

روند رشد گفتاری کودک

سه سال اول زندگی فشرده‌ترین دوره و مهم‌ترین دوره در رشد گفتار و زبان است. در این دوره مغز کودک در حال رشد است، اگر کودک در محیط غنی باشد رشد مغز بهتر خواهد بود. کودکان از همان ابتدا به دنبال کشف دنیای اطراف خود هستند و در ضمن در تلاشند با اطرافیان و پیرامون خود در تعامل باشند تا راحت تر دنیای خود را بشناسند.

علائم اولیه ارتباط در اولین روزهای زندگی کودک دیده می‌شود؛ زمانی که کودک می‌آموزد که گریه می‌تواند غذا، آرامش و همراهی پدر و مادر را با خود به همراه داشته باشد و این نخستین ارتباط کودک با دنیای اطراف است. در این زمان کودک شروع به تشخیص صداهای مهمی مانند صدای مادر و پدر می‌کند و در ابتدا صداها را می شنود و سپس شروع به صداسازی می کند تا با دیگران در ارتباط باشد.

گفتار کودکان تا یکسالگی

در چند ماه نخست کودک آغاز به صدا‌سازی می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان تا 6 ماهگی بیشتر صداهای اصلی زبان مادری خود را تشخیص می‌دهند. تا سن 6 ماهگی کودک آواهای تکراری مانند “با با با با” یا “دا دا دا دا” را ایجاد می‌کند. این غان و غون کردن کم کم تبدیل به نوعی گفتار نامفهوم می‌گردد که نزدیک به لحن و گفتار انسان است اما دارای مفهوم و کلمات خاصی نیست. در پایان سال اول، کودکان توانایی گفتن چند کلمه را دارند. کودکان به احتمال فراوان در ابتدا از معانی کلمات خود آگاه نیستند اما خیلی زود از قدرت کلمات به واسطه پاسخی که از دیگران دریافت می‌کنند، آگاه می‌شوند.

گفتار کودکان تا دو سالگی

تا سن 18 ماهگی بیشتر کودکان 8 تا 10 کلمه را می‌گویند و تا سن 2 سالگی کلمات را به صورت جمله بیان می‌کنند مانند ”بستنی بیشتر” در این دوره کودکان به سرعت یاد می‌گیرند که کلمات، نمادی از افکار و اعمال هستند و این همان سنی است که کودکان درگیر بازی وانمودی گردیده‌اند.

گفتار کودکان از سن سه تا پنچ سالگی

در سنین 3 تا 5 سالگی واژگان کودک به سرعت افزایش می‌یابد و کودک آغاز به تسلط بر قواعد زبان می‌کند که شامل موارد زیر است:

• آوا شناسی (صداهای گفتاری)
• مورفولوژی (شکل‌گیری کلمه)
• نحو (تشکیل جمله)
• معنی (معنی کلمه و جمله)
• آهنگ (ریتم و لحن گفتار)
• کاربرد (استفاده مؤثر از زبان)

کودکان عادی نخستین کلمات را در ماه‌های 8 تا 14 ماهگی تولید می‌کنند ولی در کودکان مبتلا به اتیسم، تولید نخستین کلمات بیشتر در 38 ماهگی ایجاد می‌گردد و علاوه بر این، تاخیر و نقص در زبان درکی و بیانی در کودک کاملا قابل مشاهده است.

مشکلات حرف زدن کودک اوتیسم

تکلم و اوتیسم ارتباط نزدیکی با هم دارند. این اختلال روی صحبت کردن، رشد زبان و روابط اجتماعی فرد به روش‌های مختلف تاثیر می‌گذارد. از هر سه نفر مبتلا به ASD‌ یک نفر در آوا سازی برای برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارد. بعضی از مشکلات گفتاری کودکان اوتیسم عبارتند از:

1. اصلاً صحبت نمی‌کند.
2. جیغ می‌زند، گریه می‌کند و صداهای گوش‌خراش تولید می‌کند.
3. به صورت آهنگین زمزمه یا صحبت می‌کند.
4. کلمات را با آوای عجیب ادا می‌کند یا با لحنی شبیه آدم آهنی صحبت می‌کند.
5. صحبت‌های دیگران را تکرار می‌کنند. (اکولالیا یا پژواک گویی)
6. جملات و عبارات را به درستی استفاده می‌کند اما لحن نامفهومی دارد.
7. ضمایر معکوس استفاده می‌کند، مانند گفتن «تو» به جای «من».
8. به حرکاتی مانند دست تکان دادن یا اشاره پاسخ نمی‌دهد.
9. به سوالات پاسخ‌های نامربوط می‌دهد.

مشکلات گفتاری که در بین افراد اوتیستیک رایج است را می‌توان با گفتاردرمانی برطرف کرد در ادامه مشکلات حرف زدن کودک اوتیسم را با جزییات معرفی می کنیم.

یکی از مشکلات حرف زدن کودک اوتیسم این است که کودک در یک موقعیت کلامی حرف های نامرتبط با موضوع بیان می کند،کودکان و نوجوانان اوتیستیک ممکن است چیزهایی بگویند که به مکالمه آن‌ها با دیگران مربوط نمی‌شود یا معنایی ندارد. به عنوان مثال: کودک ممکن است در یک مکالمه که ربطی به رنگ‌ها ندارد، چندین بار رنگ‌هایی را که می‌شناسد، لیست کند.

کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است اکولالیا داشته باشند، به این معنی که کلمات یا عباراتی را که می‌شنوند تکرار می‌کنند، از جمله، جملات گیرا یا پیام‌های بازرگانی که در فیلم‌ها یا تلویزیون می‌شنوند!!!

افراد اوتیستیک  ممکن است هنگام شروع مکالمه از عبارات تکراری استفاده کنند. به عنوان مثال: آن‌ها ممکن است همیشه هنگام شروع مکالمه بگویند: «اسم من جان است»، حتی اگر از قبل شخصی را که با او صحبت می‌کنند، بشناسند.

کودکان اوتیستیک  ممکن است در مکالمه های خود با دیگران تنها به موضوعات خاص بسنده کنند و  همواره درباره یک  یا دو  علاقه خود با  دیگران صحبت کنند. این امر برقراری یک مکالمه دو طرفه را دشوار می‌کند زیرا فضای کمی برای مداخله یا اظهار نظر طرف مقابل وجود دارد.

کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است مهارت‌های کلامی ضعیفی داشته باشند، اما توانایی‌های موسیقی یا ریاضی استثنایی داشته باشند. حدود 10٪ از افرادی که مبتلا به اوتیسم هستند، مهارت‌های “دانشمندانه” یا توانایی‌های بسیار بالایی در زمینه‌های خاص که مورد علاقه آن‌هاست دارند.

افراد به هنگام مکالمه با دیگران معمولا از زبان اشاره استفاده می کنند، معمولا بعضی از کودکان اوتیسم قادر به درک این ژست ها نیستند یا ممکن است در هنگام گفتگو و مکالمه با دیگران از ژست های نامناسبی استفاده کنند که متناسب با مکالمه نیست. آن‌ها همچنین ممکن است از تماس چشمی اجتناب کنند یا آن را ناراحت کننده بدانند که می‌تواند آنها را بی‌ادب، بی‌توجه یا بی‌علاقه جلوه دهد.

کودکان اوتیسم معمولا در بیان احساسات خود با مشکلات مواجه هستند چرا که به درستی احساسات را نمی شناسند به همین دلیل در گفتگو نمی توانند احساسات خود را به درستی نشان دهند و باعث بوجود آوردن تنش می شود.

 حرف زدن کودک اوتیسم معمولا متناسب با همسالان او نیست به عنوان مثال: کودک مبتلا به اتیسم ممکن است در سنین پایین خواندن را بیاموزد، اما ممکن است نتواند بعضی از کلمات را بیان کند.

راهکار حرف زدن کودک اوتیسم

گفتاردرمانگران، بخش اصلی تیم درمان اوتیسم هستند.که به آنها کمک می کنند مهارت درکی و بیانی کودکان اوتیسم تقویت شود. آموزش  گفتاردرمانی کودکان اوتیسم به خانواده ها مهم است چرا که خانوادها بهتر نقش خود را ایفا می کنند و در ضمن راحت تر با مشکل کودک خود کنار می آیند.

در ضمن خانواده ها معمولا از طریق تاخیر کلامی و مشکلات گفتاری کودکان اوتیسم متوجه نوع اختلال آنها می شوند، گفتاردرمانگرها معمولاً در کمک به تشخیص اوتیسم و ​​ارجاع به سایر متخصصان نقش مهمی دارند.

اگر دغدغه شما حرف زدن کودک اوتیسمتان است و به دنبال گفتاردرمانگر برای کودک خود می‌گردید؟ ما با تماس رایگان به شما مشاوره می‌دهیم.

ما در خانواده توانمند این امکان را برای شما فراهم کرده‌ایم تا با مشاوره رایگان گفتار درمانگر مخصوص کودک خودتان را بیابید. خانواده توانمند اینجاست تا همراهی باشد برای والدینی که کودکانی با نیازهای ویژه دارند. ما با ارائه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و ابزار مخصوص به این کار، به شما کمک می‌کنیم تا متناسب با نیازهای خود بدون هرگونه محدودیت زمانی و مکانی از این خدمات بهره‌مند شوید.