کودکان بانیازهای ویژه مانند سایر همسالانشان نیاز به شناخت و درک مفهوم عقب و جلو را دارند. آموزش مفهوم عقب و جلو به کودکان استثنایی لازم می باشد. آنان با درک این مفاهیم می توانند فعالیت های روزمره را به خوبی انجام دهند. با درک مفهوم عقب و جلو کودکان بانیازهای ویژه می توانند فعالیت و اتفاقات روزمره را به خوبی بررسی کنند و از طریق کلمات آن را بیان کنند تا دیگران متوجه منظور آنان شوند.

در این مقاله قصد داریم از طریق معرفی بازی، آشپزی، کاردستی و حیوانات به کودکان بانیازهای ویژه مانند کودکان اوتیسم، سندرم داون، کم توان ذهنی، فلج مغزی، کم شنوا و نابینا مفهوم عقب و جلو را آموزش دهیم. مفهوم عقب و جلو یکی از مفاهیم پایه ریاضی می باشد که کودکان در پیش دبستانی، کلاس اول آن را می آموزند. در کاردرمانی ذهنی کودکان این مفاهیم به آنان از طریق اقدامات کاردرمانی با کمک وسایل کاردرمانی ذهنی یا جسمی و حسی آموزش داده می شود.

شما والدین نیز در منزل با آشپزی، بازی، کارستی، باغبانی، غذا دادن به حیوانات یا انجام فعالیت های در محیط باز مانند پارک، خیابان و… می توانید کودک دلبندتان را با مفهوم عقب و جلو در موقعیت های طبیعی آشنا کنید. آموزش کودکان در موقعیت های طبیعی آنان را شجاع، با اعتماد به نفس، مستقل تر بار می آورد. با حضور در موقعیت های مختلف مهارت اجتماعی آنان را تقویت می کند. کودکان رشد یکپارچه ای را به جای رشد کاریکاتوری تجربه می کنند. به طور مثال حین حضور در پارک، کودک به طور همزمان از جسم، ذهن و حواس پنچگانه اش استفاده می کند.

 

بازی برای آموزش مفهوم عقب و جلو به کودکان

والدین در حین بازی با کودکان استثنایی یا عادی باید به فکر برنامه ریزی نباشند بلکه باید به فکر استفاده از فرصت برای آموزش بازی محور باشند. به طور مثال در حین بازی با بادکنک و قاشق در موقعیت های مختلف که کودک متمرکز می باشد بگویید: من از تو جلو افتادم یا تو عقب موندی بدو بیا و…

 

نحوه انجام بازی قاشق و بادکنک

1.  کودک با محیط بازی و ابزار بازی آشنا کنید.
2.  با کمک هم بادکنک­ها را پر از آب کنید (به کودک خود بگوید باید آب داخل بادکنک بریزید پس باید زیر آب بگیرید این کار باعث می­شود مفهیو زیر را تمرین کند)
3.  یکبار خودتان بازی را انجام دهید (بادکنک را با قاشق به مقصد برسانید)
4.  با کمک کودکتان بادکنک را به مقصد برسانید( این کار را چندین مرتبه انجام دهید)
5. کودک به تنهایی بادکنک را به مقصد برساند.
6. با هم مسابقه بگذارید .(حین بازی گاهی عقب باشید گاهی جلو  تا کودکتان با مفهوم عقب وجلو آشنا شود حین بازی در موقعیت های مختلف از مفهوم عقب و جلو استفده کنید: بادکنک جلویی را بردار، بادکنک را به جلو ببر، من از تو عقب تر هستم و ….)

 

پیامد بازی

• تقویت مهارتهای حرکتی
• تقویت توجه و تمرکز
• حفظ تعادل
• تقویت مهارت‌های اجتماعی
• تقویت حس لامسه
• تقویت مهارت دست ورزی
• تقویت انگشتان دست کودک

 

کاردستی برای آموزش مفهوم عقب و جلو به کودکان

حین ساخت کاردستی با کودک برای آموزش مفهوم عقب و جلو والدین نباید به فکر ساخت وسیله زیبا باشند. هدف از ساخت کاردستی تقویت مهارت ذهنی، جسمی و حسی او می باشد. کودکان با ساخت کاردستی می توانند قوه تخیل، خلاقیت، تمیز، مهارت بینایی، شنیداری، لامسه،دست و… را تقویت بکنند. ما در ساخت کاردستی برای آموزش مفهوم عقب و جلو به دنبال تحقق اهداف زیر هستیم.

• آموزش مفهوم عقب وجلو به کودکان به طور غیر مستقیم
• بهبود هماهنگی حرکات چشم و دست
• افزایش دایره لغات
• افزایش دقت بینایی
• تقویت توجه و تمرکز
• تقویت مهارتهای اجتماعی
• تقویت مهارت کلامی
• افزایش اعتماد به نفس
• برون ریزی و فرافکنی احساسات و عواطف
• کاهش حرکات کلیشه ای دست ها و انگشتان

 

نحوه ساخت کاردستی عروسک بند انگشتی

با کمک هم عروسک بند انگشتی بسازید. با استفاده از عروسک های بند انگشتی می ­توانید مفاهیم عقب وجلو را به کودک خود آموزش دهید. تو این بازی بچه ها و مادر وپدر باید با انگشت هاشون وسایل رو بردارند و هرکی زودتر به مقصد برسه برنده ست تو حین بازی یکی میتونه گزارشگر باشه مثلا بگه بابا عقب موند آفرین گل پسرم یا گل دخترم تو از بابا جلو زدی و….

 

آشپزی برای آموزش مفهوم عقب جلو

آشپزی یکی از فعالیت های موردعلاقه کودکان و مادران می باشد. معمولا مامانا از ورود کودکان به آشپزخانه جلوگیری می کنند. اما محیط آشپزخانه مانند کلاس های آموزشی و توانبخشی برای کودکان استثنایی با عادی بسیار مفید می باشد. آنان در آشپزخانه  و با آشپزی می توانند در موقعیت طبیعی مهارت های زندگی را بیاموزند و با مفاهیم طبقه بندی، چپ و راست و… آشنا شوند.

 

نحوه تهیه قطار با نان تست پنیر و سبزی و خیار و گوجه

1.  کودک را با محیط و مواد غذایی و ابزار آشنا کنید .
2. خیار و سبزی و گوجه را بشویید.
3.  سبزی و گوجه را خرد کنید.
4.  پوست خیار را بگیرید.
5.  خیار را حلقه حلقه خرد کنید.
6.  نان های تست را به صورت مستطیل های باریک برش بزنید. (دو مستطیل بزرگتر و 6 مستطیل کوچکتر)
7.   روی نان پنیر بمالید و روی آن سبزی بگذارید و لایه ی نان بالایی را قرار دهید.
8. از خیارها به عنوان چرخ استفاده کنید.
9. از گوجه و خیار و سبزی به عنوان مسافر قطار استفاده کنید و به کودک بگویید ” گوجه سوار واگن عقب شده یا سبزی در واگن جلو است“

 

باغبانی برای آموزش مفهوم عقب و جلو

باغبانی یکی از فعالیت های حسی مناسب برای کودکان اوتیسم، سندرم دان و  کم توان ذهنی و جسمی ، بیش فعال می باشد. با کمک فعالیت های باغبانی کودکان می توانند اختلالات حسی شان را تعدیل کنند. بازی با خاک، آب، آب پاش برای کودکان می تواند بسیار جالب باشد. برای انجام باغبانی نیاز به تجهیزات خاصی ندارد در منزل با کمک وسایل موجود می توانید گل یا دانه بکارید.

متناسب با علاقه تان سبزی پرورش دهید یا گل بکارید. بعد کودک را مسول آب دادن آنها بکنید. گلدان ها را به گونه بچینید که پشت سر هم باشند. حین آب دادن به گل ها یا سبزی به کودک بگوید: به گلدان های عقبیم آب بده یا به گلدان جلوی یادت نره آب بدی و…

 

 

 

آموزش مفهوم عقب و جلو با کمک حیوانات

کودکان معمولا حیوانات را دوست دارند. با کمک این علاقه می توانید به آنان مفهوم عقب و جلو را آموزش دهید. مثلا برای گربه های پارک غذا تهیه کنید و ظروف را به گونه ای بچینید که بتوانید در موقعیت به کودک مفهوم عقب و جلو را آموزش دهید. مثلا به کودک بگویید: ظرف تو عقب تر از ظرف من بزار تا گربه ها راحت تر غذا بخورند و…

 

جمع بندی

برای آشنایی با روش آموزش کودکان استثنایی و عادی در محیط های طبیعی یا واقعی مانند خیابان، آشپزخانه، باغچه، پارک و.. برای آموزش مفهوم عقب و جلو به کودکان می توانید مقاله را از ابتدا مطالعه بفرمایید. در این مقاله با جزییات مراحل آموزش را توضیح داده ایم. در صورت نیاز به خدمات مشاوره ای، آموزشی و کاردرمانی و گفتاردرمانی کودکان بانیازهای ویژه می توانید با شماره 09054146911 تماس بگیرید.

 

خدمات سایت خانواده توانمند

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.

در سایت خانواده توانمند و کانال آموزش کودکان استنثایی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم. تیم آموزشی خانواده توانمند در جهت تحقق عدالت آموزشی تمام محتوای آموزشی مورد نیاز کودکان بانیازهای ویژه و خانواده آنان را به طور رایگان به اشتراک می گذارد.

بنابراین اگر شما کودک با نیاز ویژه‌ای رو میشناسد که دارد رنج می‌برد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال می‌شویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.

خانواده توانمند سایت است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با فرزند شما را به صورت بازی در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار داده است و شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.