شازده کوچولو ما باران خانوم بالاخره نشست!!!

کار راحتی نبود ولی با پیگیری خانواده اش کوچولوی پرانرژی مون تونستیم به این موفقیت برسیم.

چند تا نکته در مورد این فرشته کوچولو:

34 هفته به دنیا اومده

تشخیص پزشک معالج تاخیر حرکتی شدید داره

 در یازده ماهگی به کاردرمانی مراجعه کرد و کودک تقریبا هیچ توانایی حرکتی نداشت

 بعد از سه هفته کاردرمانی این فرشته کوچولو تونست بشینه و وضعیت چهاردست و پا رو حفظ کنه.

شاید از خودتون بپرسید چطوری باران کوچولو  تونست  بشینه؟

تو این مقاله قراره درمورد کاردرمانی برای نشستن کودک و همچنین دلایل دیر نشستن و راهکارهای کاربردی برای نشستن آن‌ها باهاتون صحبت کنیم .

نشستن کودک به صورت مستقل یکی دیگر از مراحل رشدی مهم برای کودکان است که در حدود 6 ماهگی اتفاق می افتد. اما نشستن کودک به صورت مستقل به چه معناست؟ نشستن کودک به صورت مستقل زمانی است که کودک بدون کمک اطرافیان، بدون تکیه دادن به اجسام و لوازم و بدون استفاده از دست هایش بتواند به صورت نشسته تعادل خود را حفظ کند.

نشستن کودک یک مهارت عالی است، نه فقط به این دلیل که کودک شما بزرگتر و قویتر میشود، بلکه به این دلیل که زندگی با یک نوزاد که می تواند بنشیند برای شما به عنوان پدر و مادر بسیار آسان تر می شود. زیرا هنگامی که مثلا می خواهید لباس کودک را به تنش بپوشانید، یا زمانی که می خواهید کودک بازی کند و یا اینکه خودتان کاری داشته باشید، به راحتی می توانید او را روی زمین بگذارید.

هنگامی که کودک شما به طور مستقل نشست، می تواند راحت تر خود را سرگرم کند و برای مدت طولانی تری تنها باشد و به این صورت در کشف محیط اطراف و شناخت بدن خود مستقل تر می شود.کودکان وقتی نشسته‌اند بسیار خوشحال خواهند شد زیرا می‌توانند از دست و چشم خود برای عملکرد بیشتر برای کشف محیط و بازی خود استفاده کنند.

هنگامی که کودکان به حالت نشسته قرار می‌گیرد، می‌توانند با استفاده از هر دو دست خود اسباب بازی‌ها را بگیرند؛ در فضای خانه به اطراف نگاه کرده و به دنبال چهره های آشنا بگردند و حتی شروع به هضم بهتر شیر یا شیر خشک خود می کنند.

لطفا نقصان رشد پنج سال ابتدایی فرزند خود را جدی بگیرید.

بعضاً ممکن است کودک مقداری از روند طبیعی رشد عقب باشد. این مشکل مهمی نیست. هر کودک با سرعت خاص خود رشد کرده و تغییر می‌کند و البته در بسیاری از موارد می‌توان برای کمک به تسریع این روند کارهایی را در خانه انجام داد.

چیزی که باید در مورد کودکانی که در روند رشد عقب هستند مراقبت شود، این است که این عقب ماندگی زیاد نشود. بعضاً عقب ماندگی در روند رشد می‌تواند نشان دهنده‌ی مشکلات دیگری باشد. در برخی از موارد حل این مشکلات ساده بوده و در برخی از مواقع نیز ممکن است مشکلات جدی وجود داشته باشند.بهتر است در سنین مختلف روند رشد و تکامل فرزند خود را بررسی کنید تا در صورت بروز مشکل بتوانی برای تشخیص و درمان زودهنگام آن اقدام کنید.

اولین نشانه‌های رشد حرکتی کودکان

اولین نشانه‌های فعالیت حرکتی در سر کودک دیده می‌شود. کودک می‌تواند زمانی که به پشت خود خوابیده است سر را به چپ و راست حرکت دهد. در صورتی که کودک بر روی شکم خوابیده باشد نیز می‌تواند سر خود را کمی به طرف بالا خم کند. به تدریج حرکات دست که برای کودکان 0 تا 5 سال حکمی کلیدی دارند رشد خواهند کرد. رشد حرکتی دارای مراحل مختلفی است که کودک آن‌ها را طی خواهد کرد.

زمانی که نوزاد متولد می‌شود به طور میانگین 50 سانتیمتر طول و 3,5 کیلوگرم وزن خواهد داشت. نوزاد سر و چشمان درشت، بینی کوچک،گونه‌های برجسته و یک چانه‌ی شکاف دار خواهد داشت. از این نقطه به بعد رشد فیزیکی، شناختی، روانی و اجتماعی او شروع خواهد شد. در زیر به نقاط کلیدی رشد حرکتی از سن صفر تا 5 سالگی اشاره می‌کنیم.

1 ماهگی

زمانی که کودک به پشت خوابیده است سر خود را به طرف نور و اشیای دارای تضاد رنگ بالا حرکت می‌دهد. کودک با پاهای خود هوا را لگد می‌کند. زمانی که بر روی شکم خوابیده باشد نیز بینی خود را از زمین جدا می‌کند تا بتواند سر خود را به طرفین حرکت دهد. سر معمولاً توانایی حرکت به طرفین را دارد. در این سن کودک همچنان زیاد می‌خوابد حتی در طول روز.

2 ماهگی

زمانی که به پشت خوابیده است می‌تواند با چشمان خود اشیا و نور را دنبال کند و سر خود را به طرفین حرکت دهد. کودک در این سن مدت زمان بسیار بیشتری را بیدار بوده و با چشمان خود به دنبال اشیا می‌گردد. او همچنان لگد می‌زند. کودک همچنان برای وسط نگه داشتن سر خود مشکل داشته و معمولاً سر او به یک طرف خم می‌شود. زمانی که کودک بر روی شکم خوابیده است، سر خود را با زاویه 30 تا 45 درجه نسبت به خط افق بالا می‌آورد.

3 ماهگی

زمانی که کودک به پشت خوابیده است دستان خود را به سمت مرکز بدن می‌آورد (بر روی شکم) و بدین ترتیب در حال کشف بدن خود می‌باشد. کودک در این سن می‌تواند سر خود را وسط نگه داشته و همچنین می‌تواند گردن خود را به طرف پایین خم کرده و به شکم خود نگاه کند. 

دست‌های کودک معمولاً باز قرار می‌گیرند. او می‌تواند یک جغجغه را در دست خود بگیرد ولی همچنان نمی‌داند که باید چه کاری با آن انجام دهد. زمانی که بر روی شکم خوابیده است سر خود را با زاویه‌ی 45 تا 60 درجه به طرف بالا خم می‌کند. همچنین می‌تواند به مدت چند ثانیه با استفاده از دست‌ها بدن خود را بالا بکشد. او می تواند سر خود را در وسط شکم نگه دارد و همچنین بعضاً به طور اتفاقی از روی شکم به پشت بیفتد.

4 ماهگی

کودک در این سن با دست‌های خود بازی کرده و زانوهای او قابلیت تماس با یکدیگر را دارند. کودک می‌تواند اشیا را از طول با استفاده از هر دو دست خود بگیرد. سر او وسط قرار گرفته و می‌تواند به همه‌ی جهات حرکت کند.

 او هر چیزی را در دهان خود می‌گذارد. او می‌تواند با خم کردن پاها به داخل شکم به پهلوی خود بچرخد البته قدرت کافی برای چرخش کامل و قرار گرفتن بر روی شکم را نخواهد داشت. 

زمانی که بر روی شکم خوابیده است با دست بدن خود را بلند کرده و مقدار خود را از زمین دور می‌کند. سر او نیز نسبت به افق زاویه‌ی 90 درجه می‌گیرد. بعضاً ممکن است کودک به طرف عقب حرکت کند که این اتفاق در اثر چرخش بیش از حد سر به طرف عقب می افتد.

5 ماهگی

زمانی که کودک به پشت خوابیده است پاهای خود را وارد دهان می‌کند. او می‌تواند به پهلو چرخیده و اشیا را محکم در دست خود بگیرد. او معمولاً از هر دو دست برای گرفتن اجسام استفاده می‌کند. زمانی که کودک به پشت خوابیده است ممکن است با استفاده از پاها، لگن خود را از زمین بلند کند.

 زمانی که بر روی شکم خوابیده است با استفاده از دست‌ها بدن خود را کاملاً بالا کشیده و سر خود را بالا نگه می‌دارد. در این حالت او احتمالاً می‌تواند به آرامی به طرف چپ و راست تکان بخورد. 

کودک در این سن معمولاً می‌تواند از حالت خوابیده به پشت چرخیده و روی شکم بخوابد که البته این اتفاق معمولاً تصادفی است. کودک زمانی که نشسته است معمولاً به مدت چند ثانیه وضعیت خود را حفظ کرده و سپس دست‌ها را به سمت جلو می‌کشد.

6 ماهگی

از پشت چرخیده و روی شکم می‌خوابد. کودک در این سن خوابیدن روی شکم را بیشتر دوست دارد. در این حالت او می‌تواند بر روی یک دست خود تکیه زده و دست دیگر خود را برای گرفتن اجسام دراز کند. در این سن کودک می‌تواند بچرخد و برعکس وارونه شود. 

کودک می‌تواند در این سن به پهلو خوابیده و بازی کند. او خوابیدن به پشت را دوست نداشته و خوابیدن روی شکم موقعیت مورد علاقه‌ی اوست. کودک می‌تواند با کمک یک دست خود و یا با کمک فرد دیگر بنشیند. البته افتادن به پشت یا پهلو به طور مکرر دیده می‌شود.

7 ماهگی

در این سن کودک بیشتر حرکت کرده و به جای بازی کردن با اسباب بازی‌هایی که به او داده می‌شود، محیط اطراف خود را کشف می‌کند. او مدت زمان زیاد به پشت نمی‌خوابد و دوست دارد بر روی شکم خود باشد و با خزیدن و چهار دست و پا رفتن خود را حرکت دهد. او بدون کمک دیگران می‌تواند بنشیند و در این حالت بازی کند. ممکن است در این سن کودک شروع به چهار دست و پا راه رفتن کند.

8 ماهگی

کودک در این سن به پشت نخواهد خوابید و دوست دارد بنشیند، چهار دست و پا راه برود و بازی کند. او نسبت به 7 ماهگی کمتر بر روی شکم خود بازی می‌کند چراکه موقعیت نشسته را بیشتر دوست دارد. 

کودک معمولاً در این سن حرکت چهار دست و پا را شروع می‌کند. کودک ابتدا نشسته و پاهای خود را دراز کرده است سپس به حالت چهار دست و پا در می‌آید.

 او در این سن می‌تواند به صورت خودآگاه اشیا را رها کرده، آن‌ها را تغییر داده، اشیا را از یک دست خود به دست دیگر منتقل کرده و حتی آن‌ها را درون یک سطح بیندازد.

 او می‌تواند دو شئ متفاوت را به یکدیگر بزند. کودک ممکن است بتواند با کمک دست‌ها و یا صندلی یا مبل، خود را بالا کشیده و بایستد. همچنین ممکن است سعی کند از یک چهار پایه یا راه پله بالا برود ولی هنوز درکی از خطرات ندارد. مراقبت از کودک در این سن اهمیت زیادی دارد.

9 ماهگی

در این سن تنوعات زیادی در کودکان دیده می‌شود. بسته به اینکه کودک فعال باشد یا شاهد، ممکن است فعالیت‌های متفاوتی از دو کودک با توانایی‌های یکسان در این سن دیده شود. معمولاً کودک در این سن می‌تواند به راحتی به شکل چهار دست و پا حرکت کند

. او ممکن است بر روی زانوهای خود سعی کند از مبل یا یک نیمکت کوچک بالا رود. همچنین ممکن است سعی کند از یک چهارپایه یا راه پله بالا برود ولی از خطرات محیط آگاه نیست. مراقبت دقیق از کودک در این سن ضروری است. او می‌تواند وسایل خانه را گرفته و بایستد و در کنار آن‌ها بدود در حالی که از یک یا هر دو دست خود برای حمایت بدن استفاده می‌کند. این موقعیت معمولاً مطلوب است. او از حالت ایستاده به تدریج یاد می‌گیرد که با کنترل بدن خود بنشیند. زمانی که کودک نشسته است معمولاً ثابت نبوده و دوست دارد اسباب بازی‌های خود را بر روی زمین بیندازد. بعضاً در این سن کودکان به حالت حرف W لاتین می‌نشینند.

با وجود اینکه نشستن در این موقعیت تا چند مرتبه طبیعی است نباید به وفور مورد استفاده قرار گیرد چرا که منجر به چرخش بیش از حد استخوان ران شده و حتی می‌تواند باعث ناپایداری در مفصل زانو شود. بنابراین زمانی که کودک در این موقعیت نشسته است باید او را اصلاح کرده و پاهای او را به طرف جلو دراز کرد.

10 تا 11 ماهگی

در این سن کودک دوست دارد اسباب بازی‌های خود را تغییر داده و ظرف‌ها را پر یا خلی کند. او می‌تواند با انگشت اشاره‌ی خود به اشیا اشاره کند. او می‌تواند حالت بدن خود را تا حد زیادی تغییر دهد (نشستن، چهار دست و پا، ایستادن، دولا شدن، زانو زدن و غیره).

 چهار دست و پا رفتن روش مورد علاقه‌ی او برای حرکت بوده و حال می‌تواند از راه پله و یا یک صندلی کوچک بالا برود. او کم کم خطر را درک کرده و می‌فهمد که کدام اشیا برای بالا رفتن بیش از حد بلند هستند.

 او می‌تواند بر روی پاهای خود بایستد و نیازی به حمایت دست‌ها نیز ندارد. همچنین می‌تواند به حالت ایستاده بازی کند و یا یک دست تعادل خود را حفظ نماید. بعضاً او می‌تواند به صورت ایستاده با استفاده از هر دو دست خود بازی کرده و تنه‌ی خود را برای حفظ تعادل به یک میز یا شئ دیگر تکیه دهد. او می‌تواند دولا شده و اشیا روی زمین را بردارد.

12 ماهگی

کودک در این سن می‌تواند به حالت دولا بازی کند و پس از بالا رفتن از چهارپایه به آرامی پایین بیاید. او زمانی که قصد حرکت سریع دارد از روش چهار دست و پا استفاده می‌کند.

 او می‌تواند بدون نیاز به کمک و در برخی از موارد با کمک افراد دیگر بایستد و به صورت مستقل راه برود. راه رفتن مستقل در سنین 12 تا 18 سالگی بسته به مرحله‌ی رشد کودک دیده خواهد شد

. لازم به ذکر است که برخی از کودکان در سن 10 ماهگی و برخی دیگر در سنین 15 تا 16 ماهگی شروع به راه رفتن می‌کنند که به سرعت رشد کودک، محرک‌های خارجی، تجارب شخصی، شخصیت و برخی از عوامل دیگر بستگی خواهد داشت. همانطور که قبلاً گفته شد هر کودک مراحل خاصی از رشد را با موفقیت طی کرده و سپس وارد مرحله‌ی بعد می‌شود.

13 تا 15 ماهگی

راه رفتن بدون کمک کودک همچنان در حال رشد است. او می‌تواند اشیا را با دست خود حمل کند. زمین خوردن در این سن به شکل قابل توجهی بیشتر است ولی آسیبی به کودک وارد نخواهد شد. همانطور که کودک زمین خوردن را تجربه می‌کند، 

واکنش‌های محافظتی لازم برای آن را نیز یاد می‌گیرد. مهم است که عضلات کف پای کودک به طور مناسب رشد کنند تا قوس کف پا در وی ایجاد شود (قوس کف پا در سنین 4 تا 5 سالگی کامل می‌شود). بهترین راه برای این کار قدم زدن پا برهنه بر روی زمین، چمن یا ماسه است. چکمه و کفش‌های سفت برای این سن لازم نیستند چراکه باعث تنبلی پا خواهند شد.

 همچنین عضلات پا در صورتی که در طول روز درون کفش باشند به خوبی فعالیت نخواهند کرد. کودک در این سن می‌تواند چمباتمه بزند و بازی کند. بعضاً برای حرکت کردن سریع از روش چهار دست و پا استفاده می‌کند.

18 ماهگی

کودکان در این سن معمولاً می‌توانند از روی یک مانع کوچک (با ارتفاع 5 سانتیمتر) قدم بردارند و زمین نخورند. آن‌ها در زمان راه رفتن اجسام را با خود حمل می‌کنند، می‌توانند به طرف عقب راه بروند و شروع به مسابقه دادن می‌کنند (بیشتر به قدم زدن سریع شبیه خواهد بود).

آن‌ها می‌توانند به تنهایی از راه پله بالا بروند و نرده‌های کنار پله‌ها را با یک یا هر دو دست خود بگیرند. ممکن است برای بالا رفتن از راه پله از روش چهار دست و پا استفاده کرده و یا بنشینند. همچنین می‌توانند بر روی پله‌ها ایستاده و به نرده‌ها تکیه دهند. آن‌ها می‌توانند به تنهایی بر روی یک صندلی معمولی یا یک صندلی مخصوص کودکان بنشینند. کودک در این سن از تایر کامیون بالا رفته و می افتد.

24 ماهگی

کودک در این سن می‌تواند بدود و بدون از دست دادن تعادل خود و زمین خوردن بایستد. او می‌تواند چند ثانیه بر روی نوک پنجه‌ی خود راه رفته و یا یک توپ را شوت کند. او می‌تواند با هر دو دست خود یک توپ را پرتاب کند. او می‌تواند بدون نیاز به کمک و با گرفتن یک دست به نرده‌ها و بدون استفاده‌ی متناوب از پاهای خود از راه پله بالا و پایین برود. او شروع به پریدن کرده و می‌تواند بر روی پله‌ها بپرد.

3 سالگی

کودک موانع جلوی راه خود را دور زده و می‌تواند از سرسره بالا و پایین برود. او می‌تواند بر روی یک پای خود بایستد تا والدین او برای مثال جوراب او را عوض کنند. او می‌تواند با یک دست خود نرده‌های راه پله را گرفته و با استفاده‌ی متناوب از پاها از راه پله بالا یا پایین برود.

کودک در این سن می‌تواند سوار سه چرخه شده و بالا رفتن از اسباب بازی‌های پارک را خیلی دوست دارد. او می‌تواند با هر دو پای خود بر روی پله‌ها بپرد و پرش‌های موفق جفت پا نیز داشته است. او به خوبی می‌تواند یک توپ را پرتاب کند و در برخی از مواقع نیز می‌تواند آن را بگیرد.

4 سالگی

در این سن کودک می‌تواند با حفظ تعادل به مدت تقریباً 5 ثانیه بر روی یک پای خود بایستد. او می‌تواند بدون نیاز به کمک و با استفاده‌ی متناوب از پاها از راه پله بالا و پایین برود. او حالا می‌تواند با هر دو پای خود از درون یک حلقه بپرد و می‌تواند 5 بار متوالی به صورت لی لی بر روی یک پای خود بپرد.

او می‌تواند از بالای یک چهارپایه یا صندلی به پایین بپرد. او در این سن می‌تواند توپ را پرتاب و دریافت کند و شروع به پرتاب و دریافت توپ تنیس خواهد کرد. او همچنین می‌تواند توپ را با یک پا شوت کند. او می‌تواند یک دوچرخه با چرخ‌های کمکی را سوار شده و بالا رفتن از میله‌های بارفیکس در پارک را خیلی دوست دارد.

5 سالگی

کودک در این سن می‌تواند بین 5 تا 10 ثانیه بر روی یک پا تعادل خود را حفظ کند. او می‌تواند 10 مرتبه لی لی کرده و بر روی یک پای خود بپرد. او همچنین می‌تواند بازی لی لی را انجام دهد. او در این سن می‌تواند یک دوچرخه‌ی کوچک را بدون چرخ‌های کمکی سوار شود و می‌تواند عضو یک تیم ورزشی شده و قوانین بازی را یاد بگیرد. او می‌تواند یک توپ تنیس را پرتاب و دریافت کند.

6 راهکار ساده برای نشستن کودکان

نشستن آرام کنار دیوار

 کودک در حالی که کمرش مقابل دیوار است، می نشیند. او را تشویق کنید تا سرش را بلند کرده و به جلو نگاه کند. برای مثال کودک را به نگاه کردن به اسباب بازی در حال حرکت وادار کنید. هرچه کودک آرام‌تر و راحت‌تر باشد، عملکردش بهتر خواهد بود در صورت نیاز، به حفظ پاها و دست ها کمک کنید ولی از ناحیه تنه به او کمک نکنید.

استفاده از گوه یا نیمکت شیبدار

 استفاده از گوه کوچک یا نیمکت شیبدار تمایل لگن به سمت عقب را کاهش می دهد و وزن بدن را به روی پاها انتقال می دهد و باعث افزایش ثبات کودک می شود به سبب آن کودک را آرام کرده و افزایش تون عضلانی را کاهش می دهد.

قرار دادن یک فوم بین ران‌ها

در کودکان فلج مغزی افزایش تون عضله ممکن است باعث نزدیک شدن ران ها باز شدن زانو و خم شدن مچ پا ها به پایین شود.

قرار دادن یک فوم بین ران ها زانو را در وضعیت صحیح نگه می دارد و افزایش تون عضلات داخلی ران را کنترل می کند.

نشستن روی نیمکت

کودک روی نیمکت می نشیند، لگن و تنه به صورت صاف و مستقیم قرار دارند. ران، زانو ها و مچ پاها در حالت نود درجه خم شده و کف پاها روی زمین قرار دارند. و زانو ها از هم دور هستند در این حالت سطح اتکا وسیع تر و وضعیت کودک پایدار تر. نشستن روی نیمکت مشکل تر بوده و نیازمند تعادل بیشتری است.

استفاده از کیسه شن

 یک کیسه شن روی هر کدام از ران ها قرار می گیرد وزن کیسه ها ران و ساق را به سمت زمین می کشد و موجب افزایش ثبات در وضعیت نشسته می شود. کیسه های شن در بازار موجود است که باید متناسب با وزن و اندازه کودک باشد.

 نوزادان از 5 تا 8 ماهگی شروع به نشستن می کنند. اگر کودک شما نتوانسته این مرحله رشدی رو کسب کند از کارشناسان توانبخشی کمک بگیرید.

نشستن با تکیه بر دست‌ها

کودک روی زمین می نشیند پاها را از هم دور کرده و به بیرون می چرخانید و زانو ها خم می باشند، لگن در وضعیت خنثی بوده و یا به جلو تمایل دارد، تنه متمایل به جلو می باشد و دست ها را برای حمایت بیشتر به صورت صاف روی زمین هستند. این وضعیت، یک وضعیت با ثبات است که نیازمند حداقل میزان تعادل می باشد. نوزادان طبیعی معمولا در ماه پنجم، با تکیه بر دست ها می نشینند.

 جمع بندی

بعد از خواندن مقاله فکر کنم حالا وقتشه به این سوالات جواب بدید تا به موقع عمل کنید تا بچه‌های دلبندتون بتونه زندگی خوبی را تجربه کنند.

• کودک شما کنترل لازم در نشستن را دارد؟
• کودک شما ثبات و پایداری لازم در موقع نشستن را دارد؟
• آیا کودک 10 ماهه شما بدون کمک می نشیند؟؟
• آیا کودک شما موقع نشستن می تواند به چالش‌های تعادلی پاسخ مناسبی بدهد؟

اگر جواب شما به این سوالات نه هست لطفا  در اسرع وقت از کاردرمانگران کمک بگیرید ما کنارتون هستیم.

خانواده توانمند به خانواده‌های کودکان با نیازهای ویژه چه کمکی می‌کند؟

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه به همراه خانواده‌شان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب، و…) متناسب با نیازهای خود بدون هرگونه محدودیت  زمانی و مکانی از خدمات گفته شده بهره‌مند شوند.