توانبخشی شناختی راهی برای تقویت مهارت شناختی
18/03/1400کار گفتاردرمانی چیست؟
24/03/1400یکی از سوالات پرتکرار والدین از مشاور سایت خانواده توانمند این است که علائم اوتیسم چیست؟ آیا مشکلات کلامی و ارتباطی جز علائمی اوتیسم است؟ اگر کودک توانایی گفتاری تا 4 سالگی نداشته باشد، یعنی اوتیسم دارد؟
در این مقاله علائم اوتیسم را معرفی می کنیم تا پاسخ سوالات خود را بیابید. در صورت نیاز به مشاوره می توانید از مشاوره رایگان خانواده توانمند استفاده کنید.
چقدر تشخیص اوتیسم اهمیت دارد؟
واقعیت این است که تشخیص اختلالات رشدی به اندازه ای که بعضی از والدین زمان و انرژی و هزینه صرف می کنند، اهمیت ندارد!!!
برای درمانگر کودک بیشتر از تشخیص، علامت اهمیت دارند!!!
شاید از خودتا بپرسید علامت یعنی چی؟
ما به صورت کلی در رشد کودک با چند مهارت سر و کار داریم که هرکدام شامل چند مهارت پایه ای تر می شوند:
- رشد زبانی
- رشد حرکتی
- رشد شناختی
- رشد رفتاری
درمانگر کودک یعنی گفتاردرمانگر، کاردرمانگر، مشاور و روانشناس و… بر حسب تخصص خودش این مهارت ها را در کودک از طریق مشاهده در جلسات یا پرسش و پاسخ از والدین بررسی می کند. و نتیجه این بررسی ما را با نقاط ضعف کودک آشنا می کند.
ارزیابی متفاوت متخصصان
بعد از ارزیابی کودک مشخص می شود که در چه مهارتی نسبت به سن تاخیر یا انحراف دارد و شدت این تاخیر چقدر هست؟ و سن رشدی او در حرکتف شناخت و زبان چقدر است
بعد از مشخص شدن سن رشد و با توجه به وضعیت خلقی کودک و شرایط محیطی او نسبت به پلن درمانی مناسب اقدام می شود که این برنامه درمانی جلسه به جلسه بالا و پایین داشته باشد.
پس تا اینجا تشخیص اختلال اهمیت خاصی ندارد جز در مواردی که ممکن است کودک مثلا سندرم خاصی داشته باشد. به طور مثال یه خانواده ای با شکایت ضعف در تماس چشمی و تقلید مراجعه کرده باشد و می گوید: متخصص گفته کودک اوتیسم دارد و یکی گفته شبه اوتیسم و یکی دیگر تاخیر و…
معمولا برای همکاران درمانی تشخیص فرد دیگر مهم نیست او در گام اول علامت ها را بررسی می کند. در مواقعی که بروی بیماری و اختلال فرد اختلاف نظر وجود دارد علت یابی مشکل جز اولویت است و بعد تشخیص!!!
تشیخص مهم است اما نباید مسئله اصلی کادر درمان و خانواده باشد!!!
در مسیر درمان، پیدا کردن راهکار سازگاری فرد با محیط و شناخت علائم آن در اولویت باید باشد. نباید تسلیم تشخیص و کلیشه و قالب ها شد به زبان خودمانی نباید دنبال اسم برای بیماری باشیم باید مسیر درمان را به درستی پیش بریم تا کودک و فرد توانایی زندگی زیبا را داشته باشد!!!
علائم و نشانه های اوتیسم
در آخرین نسخهdsm انجمن روانپزشکی آمریکا اوتیسم را در سه سطح1،سطح2،سطح3 دسته بندی می کنند. هر کدام از این سطوح علائم مختلف و مشابه دارند که باید توسط روانپزشک تشخیص داده شود.
علائم اوتیسم سطح یک
علائم اوتیسم سطح یک به شرح زیر می باشد:
- عمده ترین مشکل کودک سطح یک ضعف در مهارت های زبان شناختی است.
- در واقع کودک دارای اوتیسم در این سطح کلام نسبتا خوبی دارد و نقص عمده در کاربرد شناسی زبان هست.
- این کودکان معمولا در استفاده به جا از کلمات و ظرفیت های زبان ضعف دارند.
- کودک در این سطح ممکن است ارتباط خوبی با دیگران شروع کند ولی قادر به حفظ ارتباط به صورت پایدار نیست!!!
- همچنین گفتار خود انگیخته در این سطح نسبت به سطح دو وضعیت بهتری پیدا می کند ولی همچنان محدود است.
در توانبخشی زبانی( گفتاردرمانی کودکان اوتیسم) سطح یک، تاکید اصلی بروی بهبود مهارت شناختی اجتماعی خصوصا تئوری ذهن است.
علائم اوتیسم سطح دو
علائم کودکان اوتیسم سطح دو عبارتنداز:
- عدم سازگاری با تغییرات محیطی
- مشکلات زبانی شامل اشکال در صرف و نحو یا تطابق ضمیر با فعل
- وجود اکو درکلام کودک
- مشکلات رفتاری نسبتا شدید
- پاسخ غیرمعمول نسبت به ارتباط
- ارتباط با استفاده از جملات بسیار ساده(به بیان دیگر کودک سطح دو کلام دارد ولی کلام او دارای اشکالات معنا شناختی و دستوری است و کفایت لازم جهت ارتباط را ندارد. در این سطح کودک به سختی شروع کننده ارتباط است و توانایی حفظ ارتباط را ندارد).
- علایق محدود و کلیشه ای
- علائم بیش حسی و کم حسی
مشکلات حسی و یکپارچگی حسی در مسیر توانبخشی این کودکان جز اولویت های مهم محسوب می شود.
علائم اوتیسم سطح سه
علائم اوتیسم سطح سه عبارتنداز:
مشکلات گفتاری و زبان
در شرایطی که کودکان طیف اوتیسم مشکلات بسیاری در ارتباط با مهارت های اجتماعی و ارتباطی دارند، کودکان اوتیسم سطح سه به احتمال بسیار زیاد به طور کامل قادر به برقراری ارتباط کلامی نیستند. یعنی به کلام نمی رسند یا کلام بسیار محدود خواهند داشت.
اختلال حسی
بسیاری از افراد طیف اوتیسم دارای اختلال حسی هستند به طور مثال آنها حساسیت کافی به نور، صدا، لمس، طعم و یا بو نشان نمی دهند افراد دارای اوتیسم می توانند بسیارحساس باشند به اندازه ای که با وارد شدن به محیط های بسیار شلوغ، پرنور و پر سر و صدا می تواند شدیدا بهم بریرند.
مشکلات شناختی
گروهی از افراد دارای اوتیسم دارای IQ بالاتر از نرمال هستند. برخی هم IQ75 دارند یا نزدیک به آن هستند!!!
رفتارهای تکرار شونده
اکثر افراد دارای اوتیسم دارای رفتارهای تکراری مانند حرکات فیزیکی، صداها، کلمات یا حرکت دادن اشیاء هستند. کودکان سطح سه اوتیسم معمولا با شدت بیشتری این رفتارها را از خود بروز می دهند، و این رفتارهای گاهی می تواند شدید و غیر قابل کنترل باشد مثل حرکات خشونت آمیز،ناله کردن، بهم کوبیدن در و….
برای تشخیص اوتیسم پیش کدام متخصص برویم؟
معمولا در اوتیسم به جای درمان از مداخله استفاده می شود. اگر چه کلمه درمان هم جا افتاده ولی خوب ما چون درمان قطعی در اوتیسم نداریم بهتره که از کلمه مداخله با هدف بهبودی استفاده کنیم.
برای درمان و مداخله اوتیسم پیش چه متخصصی بریم؟
ویزیت اولیه و پزشکی توسط دکتر مغز و اعصاب یا روانپزشک کودک انجام می شود و در صورت صلاحدید برای کودک دارودرمانی تجویز می شود.در مسیر مداخلات اوتیسم متخصص گفتاردرمانی و کاردرمانی نیز در ادامه به تیم درمان ملحق می شوند.
با توجه به نظر پزشک و سایر متخصصان ممکن است از درمان های جانبی مثل بازی درمانی، موسیقی درمانی، رفتاردرمانی، نورفیدبک، هنردرمانی، آب درمانی و … در صورت صلاحدید درمانگران و بنا به وضعیت کودک می توانند کمک کننده باشد.
خانواده توانمند به خانوادههای کودکان با نیازهای ویژه چه کمکی میکند؟
ما در خانواده توانمند تلاش میکنیم تا کودکان با نیازهای ویژه به همراه خانوادهشان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات فروشگاهی (لوازم توانبخشی، اسباببازی، کتاب، و…) متناسب با نیازهای خود بدون هرگونه محدودیت زمانی و مکانی از خدمات گفته شده بهرهمند شوند. در صورت نیاز به مشاوره با شماره 09054146911 تماس بگیرید.