گفتار درمانی آنلاین
17/09/1399اقدامات کاردرمانی
24/09/1399توانبخشی خانواده محور فواید بسیاری برای کودک و کادر توانبخشی دارد!!! با استفاده از توانبخشی خانواده محور، متخصصان می توانند اطلاعات خوبی درباره کودک کسب کنند. با استفاده از اطلاعات والدین که شامل علایق، نقاط قوت و نقاط ضعف اوست، طراحی مسیر توانبخشی کارآمد و آسان تر خواهد بود!!!
در این مقاله به تاثیر توانبخشی خانواده محور خواهیم پرداخت، در صورت علاقه پیشنهاد می کنیم این مقاله را حتما بخوانید تا با نقش خانواده در توانمند سازی کودکان و افراد بانیازهای ویژه آشنا شوید.
سردرگمی خانواده ها در مسیر توانبخشی
والدین قبل از تولد کودکان معمولا برنامه ریزی های زیادی انجام می دهند و برای او هدف گذاری می کنند و… اما زمانی که در بیمارستان یا بعد از چندماه زندگی کودک، متوجه نیازهای ویژه او می شوند، نمی دانند با این همه برنامه ریزی، هدف گذاری چه بکنند؟! معمولا متخصصان در این مواقع تمرکز خود را بروی درمان کودک می گذارند تا او سریعتر پیشرفت کند یا آسیب های کمتری به کودک وارد شود!!!
در ایران، درمان کودکان استثنایی کودک محور است؛ یعنی از پتانسیل خانواده به خوبی استفاده نمی شود. خانواده ها نقش ایاب و ذهاب را دارند و تنها مسئولیت آنان بردن و آوردن کودکان به کلینیک های توانبخشی است!!!
کسی به شرایط روحی و جسمی خانواده کودکان و افرادبانیازهای ویژه توجهی ندارد!!!
معمولا متخصصان از خانواده کوکان و افراد بانیازهای ویژه متوقع اند که هرچه آنان می گویند بدون پرسش و پاسخ انجام دهند؛ چون آنان متخصصان هستند!!!
خانواده زمانی که پا در مسیر توانبخشی می گذارد، نیاز به آگاهی دارد،طی کردن این مسیر بدون آگاهی بسیار سخت و دردناک است!!!
خانواده با شرایط نا آشنایی روبه رو شده است
نمی داند با این همه تلاش و هزینه، آیا به نتیجه دلخواه خود خواهد رسید؟ا
آیا کودک او می تواند مانند همسالانش بدون درد و رنج زندگی کند؟
خانواده سوالات بسیاری دارد اما کسی در این مسیر پاسخگوی سوالات او نیست!!!
خانواده ها معمولا به مرور به پاسخ سوالات خود می رسند!!!
خانواده ها بعد از آزمون و خطا متوجه فواید مسیر توانبخشی می شوند و نسبت به موضوع کودک خود آگاهی می یابند!!!
متخصصان باید بدانند خانواده قبل از کودک نیاز به توانبخشی دارد!!!
خانواده برای طی کردن مسیر طولانی توانبخشی نیاز به آگاهی و همدلی دارد!!!
بیماریهای مزمن بر کودکان اثر منفی میگذارد و زندگی آنها و اعضای خانوادهشان را محدود میکند!!!
کودک و خانواده باید در تمام عمر با یک شرایط ویژه زندگی کنند.
صرف نظر از ماهیت و علت معلولیت، اثر روان شناختی داشتن یک کودک معلول، بسیار برجسته است!!!
خانواده کودکان و افراد بانیازهای ویژه معمولا ، شوک، ناامیدی، افسردگی، استرس، احساس بیعدالتی و… را تجربه میکنند!!!
اگر خانواده نتواند با تجربه های منفی خود کنار بیاید و راهی برای مقابله با این تجربه ها پیدا نکند، از طی کردن مسیر توانبخشی کودک و فرد بانیازهای ویژه خود منصرف خواهد شد!!!
چرا که نمی داند چه خواهد شد!!!
در این مواقع خانواده به سمت توجیه و سرزنش خود گام برمی دارند!!!
مشکلات خانواده کودکان بانیازهای ویژه
خانواده کودکان بانیازهای ویژه با مشکلات بسیاری مواجه اند. این خانواده ها معمولا مشکلات اقتصادی بسیاری به خاطر هزینه کلاس های توانبخشی مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی دارند!!!
هزینه های توانبخشی تحت پوشش بیمه نیستند و خانواده ها این هزینه را بدون پشتوانه دولتی، پرداخت می کنند!!!
خانواده ها کودکان استثنایی در اجتماع با چالش های بسیاری مواجه اند؛ به طور مثال خانواده کودکان اوتیسم طیف شدید برای رهن و خرید خانه معمولا با سختی های به دلیل سر و صدای این بچه ها مواجه اند!!!
افراد برای جلوگیری از حاشیه معمولا از خرید و رهن خانه به این افراد پرهیز می کنند.
خانواده کودکان استثنایی به هنگام حضور در مراکز عمومی مانند پارک ها، سینما، رستوران و… با نگاه های متفاوت افراد مواجه اند که معمولا برای آنان خوشایند نیست چرا که با دلسوزی همراه است!!!
چرا که با ترحم همراه است!!!
چرا که با قضاوت همراه است!!!
در این مواقع خانواده ها برای کاهش فشار روانی تلاش می کنند رفت و آمد خود را با اطرافیان به حداقل برسانند تا آرامش نسبی خود را از دست ندهند!!!
خانواده کودکان استثنایی در مدیریت فرزندان خود با مشکلات بسیاری مواجه اند به طور مثال اگر کودک عادی داشته باشند معمولا به دلیل هزینه های اقتصادی و روانی بالا کودکان بانیازهای ویژه ، او و نیازهایش را نادیده می گیرند!!!
البته راه دومی نیز هست که بعضی از خانواده آن را انتخاب می کنند یعنی به نیازهای کودک بانیازهای ویژه بی اعتنا می شوند!!!
این خانواده ها به اجبار به نیازهای کودکان خود بی اعتنا می شوند چرا که نمی توانند از پس هزینه های اقتصادی بالا درمان و آموزشی آنها بدون حمایت بربیایند!!!
خانواده کودکان استثنایی در مسیر زندگی خویش اضطراب های بسیاری را متحمل می شوند که اگر راه کنترل اضطراب را نیاموزند در طی کردن مسیر توانبخشی کودک خویش به مرور ناتوان خواهند شد!!!
توانبخشی خانواده محور حلال مشکلات
برای فائق آمدن بر مشکلات نیاز به توانبخشی خانواده محور است تا خانواده با شرایط جدید خود آشنا شود و راه کنترل و مدیریت مشکلات خود را بیاموزد تا استرس و اضطراب او کم شود. خانواده کودکان استثنایی و افراد بانیازهای ویژه معمولا بین دو زمان حال و آینده درحال رفت و آمد هستند که این رفت و آمدها برای آنان بسیار ناراحت کننده است چرا که آنان همواره با این سوال مواجه اند که تکلیف کودک یا فرد بانیازهای ویژه در نبود والدین چه خواهد شد؟!
این سوال پاسخی معمولا بی پاسخ می ماند اما می شود با راهکاری جلوی آسیب ها را گرفت. توانبخشی معلولین و توانبخشی بزرگسالان اگر به درستی اتفاق بیفتد آنان می تواند از توانمندی خود استفاده کنند تا حداقل استقلال نسبی داشته باشند. با توانبخشی حرفه ای آنان می توانند برای خود کسب و کاری را داشته باشند.
همه این اتفاقات خوب در گرو آماده سازی خانواده اتفاق میفتد به همین دلیل باید توانبخشی خانواده محور را جدی گرفت!!!
تجربیات تمام دنیا نشان میدهد در بسیاری از موارد توانمند سازی والدین کودکان استثنایی بهترین راهکار برای رشد و توانمندسازی کودکان و افراد بانیازهای ویژه است. چرا که خانواده مناسبترین محل برای رشد و پرورش کودکان و افراد بانیازهای ویژه است.
توانبخشی خانواده محور چیست؟
اگر توانبخشی خانواده محور باشد او می تواند مسئله زندگی خود و فرزند دلبندش را کشف کند و برای آن راهکاری بیابد!!!
در توانبخشی خانواده محور، قبل از کودک، خانواده با دریافت خدمات مشاوره ای، با شرایط جدید زندگی خود و کودکشان آشنا می شوند.
و به مرور می آموزند که چگونه سبک زندگی خویش را تغییر دهند تا بتوانند کودک توانمند تربیت کنند!!!
خانواده خود نیز زندگی مستقل را تجربه می کنند!!!
در توانبخشی خانواده محور، والدین می آموزند به دور از کلیشه ها جامعه؛ فرزند خود را بشناشند!!!
والدین در مسیر توانبخشی خانواده محور، نقاط قوت و ضعف خویش را بهتر می شناسند.
و بهتر می توانند از یکدیگر توقع داشته باشند و تعامل کنند، به گونه ای که تنها یک والد مسئولیت کودک بانیازهای ویژه را برعهده نداشته باشد!!!
در مسیر توانبخشی خانواده محور، افراد تاثیر گذار مانند متخخصان و خانواده و کودک به طور هماهنگ در یک مسیر گام بر می دارند. البته شاید روش های متفاوتی داشته باشند اما در راستای تحقق یک هدف گام بر می دارند!!!
برنامه توانبخشی خانواده محور چیست؟
برنامه توانبخشی خانواده محور شامل آموزش مهارت های ارتباطی، حل مسئله، کنترل استرس و کنترل هیجانات میباشد. با توانبخشی خانواده محور، خانواده وکودک راه همزیستی با یکدیگر را می آموزند. اجرای برنامه توانبخشی خانواده محور، باعث افزایش اعتماد به نفس خانواده و کودک و افراد بانیازهای ویژه می شود چرا که آنان راه تعامل و ارتباط را می آموزند
کلام آخر
در این مقاله سعی شد به مشکلات خانواده کودکان استثنایی و راهکار آن یعنی توانبخشی خانواده محور بپردازیم تا خانواده ها با آگاهی در این مسیر طولانی گام بردارند.
اگر خانواده در این مسیر نادیده گرفته شود نمی توان منتظر نتایج خوب بود. خانواده بیشترین ارتباط را با کودک دارد که اگر راه ارتباط درست با کودک و فردبانیازهای ویژه را بیاموزد می تواند در توانمندسازی آنها کمک به سزایی کند.
برای دربافت توانبخشی خانواده محور نیاز به استفاده از خدمات مشاوره ای متخصصان دلسوز است. اگر به دنبال متخصصان مجرب هستید حتما با شماره 09054146911 تماس بگیرید.