مدرسه اوتیسم: راهنمای جامع برای والدین در جستجوی بهترین مسیر آموزشی

آموزش شعر کلاس اول با بازی های ریتمیک

آموزش الفبا به کودکان اوتیسم: چگونه مسیر را با هم پیدا کنیم؟

پیدا کردن مدرسه‌ای مناسب برای کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های والدین است. اغلب مادران با جستجو در انجمن‌های آنلاین مانند مدرسه اوتیسم نی نی سایت، اوتیسم خفیف در مدرسه نی نی سایت، یا بهترین مدرسه اوتیسم در تهران، به دنبال اطلاعاتی هستند تا بهترین محیط آموزشی را برای فرزند خود فراهم کنند. آن‌ها می‌خواهند مدرسه‌ای پیدا کنند که نه تنها شرایط فرزندشان را درک کند، بلکه به رشد او در همه ابعاد، از جمله مهارت‌های اجتماعی، شناختی و حسی، کمک کند.

شناخت مدرسه اوتیسم

معمولا والدین هنگامی که وارد حیاط یا سالن مدارس اوتیسم می‌شوند، دیدن کودکانی با شرایط متفاوت ممکن است باعث نگرانی آنها می شود. این سؤال در ذهن والدین شکل می‌گیرد که “نکند فرزندم به جای پیشرفت، پسرفت کند؟” این نگرانی کاملاً طبیعی است. اما به جای قضاوت زودهنگام، بهتر است با آرامش و آمادگی کامل، برای گفت‌وگو با مدیر مدرسه آماده شوید.

سؤالات کلیدی از مدیر مدرسه اوتیسم

کلاس‌بندی دانش‌آموزان اوتیسم بر اساس شرایط و نیازهای فردی آن‌ها انجام می‌شود. برای درک بهتر این فرآیند، می‌توانید سؤالات زیر را از مدیر مدرسه بپرسید:

برنامه آموزشی فردی (IEP) چگونه طراحی می‌شود؟
- بپرسید که آیا برای هر دانش‌آموز یک برنامه آموزشی اختصاصی تهیه می‌شود یا خیر و والدین تا چه حد در طراحی این برنامه مشارکت دارند.
نحوه مدیریت چالش‌های رفتاری چگونه است؟
- درباره رویکرد مدرسه در مواجهه با رفتارهای چالش‌برانگیز (مانند حملات حسی یا اضطراب) بپرسید. آیا از روش‌های درمانی مثبت مانند ABA (تحلیل رفتار کاربردی) یا Floortime استفاده می‌شود؟
ترکیب کلاسی دانش‌آموزان بر چه اساسی است؟
- بپرسید که دانش‌آموزان بر اساس سطح عملکرد، سن یا نیازهای حسی در کلاس‌ها قرار می‌گیرند. این کار به شما کمک می‌کند تا بفهمید فرزندتان در کنار چه کودکانی قرار خواهد گرفت.
کادر آموزشی چه تخصصی دارند؟
- از مدیر بپرسید که آیا معلمان آموزش‌های تخصصی در زمینه اوتیسم دیده‌اند و آیا دستیار یا کاردرمانگر در کلاس حضور دارد یا خیر.
ارتباط با والدین به چه صورت است؟
- درباره روش‌های ارتباطی مدرسه (مانند دفترچه، ایمیل، یا جلسات هفتگی) برای اطلاع‌رسانی در مورد پیشرفت‌ها و چالش‌های فرزندتان سؤال کنید.

راهکار برای والدین در شهرستان‌ها که مدرسه اوتیسم نیست

در بسیاری از شهرستان‌ها، مدارس تخصصی برای دانش‌آموزان اوتیسم وجود ندارد و والدین مجبور به ثبت‌نام فرزند خود در مدارس عادی هستند. با این شرایط، والدین نباید از فرآیند آموزش فرزند خود حذف شوند. در حالی که، والدین باید با رویکردی هدفمند و مشورتی، در کنار کادر مدرسه، یک برنامه حمایتی برای فرزند خود طراحی کنند.

راهکار برای والدین: چگونه در فرآیند آموزش فرزندتان فعال باشید؟

والدین نباید نقش خود را به ثبت‌نام در مدرسه محدود کنند. آن‌ها باید به یک “مدیر پروژه” برای آموزش فرزندشان تبدیل شوند و با کادر مدرسه همکاری کنند.

برقراری ارتباط مؤثر با معلم:
- ارائه پروفایل فرزند: یک سند کوتاه و ساده تهیه کنید که در آن، نقاط قوت، علایق، و چالش‌های فرزندتان را توضیح دهید. برای مثال، “علیرضا به دایناسورها علاقه زیادی دارد و با استفاده از آن‌ها بهتر با دیگران ارتباط برقرار می‌کند” یا “مواظب باشید، علی از صدای بلند جاروبرقی می‌ترسد.”
- توضیح نیازهای حسی: به معلم توضیح دهید که فرزندتان چه نوع ورودی‌های حسی را دوست دارد یا از آن‌ها اجتناب می‌کند. مثلاً: “علی برای تمرکز بهتر، نیاز دارد گاهی اوقات وزنه مچ دست و پا ببندد” یا “هنگام کار، دوست دارد یک شیء کوچک را در دستش فشار دهد.”
- تعیین یک روش ارتباطی منظم: با معلم توافق کنید که به صورت روزانه یا هفتگی از طریق یک دفترچه یادداشت، پیامک یا ایمیل در مورد اتفاقات مدرسه و خانه با هم در ارتباط باشید.
ارائه وسایل کاردرمانی و کمک‌آموزشی:
- تهیه “جعبه آرامش”: یک جعبه کوچک با وسایلی که به آرامش فرزندتان کمک می‌کند، تهیه کنید و در اختیار معلم قرار دهید. این وسایل می‌توانند شامل فیجت‌تویز، هدفون ضد صدا، یک توپ کوچک برای فشار دادن، یا یک کتاب مورد علاقه باشند.
- وسایل حسی: اگر فرزندتان به ورودی حسی نیاز دارد، وسایلی مانند وزنه مچ دست و پا، جلیقه سنگین، یا یک تشک کوچک برای نشستن در اختیار معلم بگذارید و نحوه استفاده از آن‌ها را توضیح دهید.
آموزش مهارت‌های لازم در خانه:
- با مشورت یک متخصص، روی مهارت‌هایی که فرزندتان در مدرسه به آن‌ها نیاز دارد (مانند نوبت‌گیری، بالا بردن دست برای پاسخ دادن، یا نشستن روی صندلی برای مدت کوتاه) کار کنید.
- برای کاهش چالش‌های رفتاری، با کمک متخصص، یک نمودار بصری طراحی کنید که مراحل انجام یک کار را نشان می‌دهد. مثلاً: “اول لباس بپوش، بعد صبحانه بخور، بعد مسواک بزن.”

راهکار برای کادر مدارس عادی: چگونه محیط کلاس را برای دانش‌آموزان اوتیسم آماده کنیم؟

کادر مدارس عادی، حتی بدون آموزش تخصصی، می‌توانند با انجام اقدامات ساده، محیط مدرسه را برای دانش‌آموزان اوتیسم مؤثرتر سازند.

ایجاد ساختار و پیش‌بینی‌پذیری در کلاس:
- جدول زمان‌بندی بصری: یک جدول زمان‌بندی تصویری برای فعالیت‌های روزانه کلاس تهیه کنید. این جدول به دانش‌آموزان اوتیسم کمک می‌کند تا بدانند بعد از هر فعالیت چه چیزی در انتظارشان است و اضطرابشان کاهش می‌یابد.
- آماده‌سازی برای تغییرات: اگر قرار است تغییری در برنامه روزانه ایجاد شود (مثلاً معلم جایگزین می‌آید یا زنگ ورزش لغو می‌شود)، از قبل به دانش‌آموزان اوتیسم اطلاع دهید.
ارائه دستورالعمل‌های واضح و کوتاه:
- دستورات تک‌مرحله‌ای: به جای دادن دستورات طولانی (مثلاً “برو کتابت را از کیفت درآور و روی میز بگذار و بعد مدادت را بردار”)، دستورات را به صورت تک‌مرحله‌ای بیان کنید: “کتابت را از کیف درآور.” بعد از انجام آن، دستور بعدی را بدهید.
- استفاده از اشاره و تصاویر: هنگام دستور دادن، از زبان بدن و اشاره استفاده کنید یا تصویر مربوط به کار را به دانش‌آموز نشان دهید.
ایجاد “گوشه آرام” در کلاس:
- یک فضای کوچک و خلوت با یک صندلی راحت یا یک بالشتک در گوشه‌ای از کلاس ایجاد کنید. این فضا می‌تواند برای دانش‌آموزان اوتیسم در مواقعی که احساس تحریک یا فشار حسی می‌کنند، پناهگاهی باشد.
آموزش همکلاسی‌ها:
- به صورت ساده و دوستانه، در مورد تفاوت‌های فردی به دانش‌آموزان دیگر توضیح دهید. بگویید که “بعضی از دوستان ما ممکن است به روش‌های متفاوتی یاد بگیرند یا بازی کنند.” این کار باعث همدلی و پذیرش بیشتر می‌شود.

معرفی سایت خانواده توانمند

برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه اوتیسم و همچنین تهیه انواع وسایل آموزشی و کاردرمانی متناسب با نیازهای فرزندتان، می‌توانید به سایت خانواده توانمند مراجعه کنید یا با شماره 09054146911 تماس بگیرید. این سایت منابع و ابزارهای لازم را برای والدین و مربیان فراهم کرده است تا به بهترین شکل از رشد و شکوفایی کودکان دارای اوتیسم پشتیبانی کنند.

مقاله پیشنهادی: