تشخیص فلج مغزی کودکان در دوران بارداری امکان پذیر است؟ نشانه و علائم فلج مغزی در نوزاد دو ماهه چیست؟  چگونه علائم فلج مغزی کودکان را بشناسیم؟ علائم فلج مغزی در نوزادان چیست؟

والدین به شکل های مختلف سوالات و دغدغه های خود را مانند سوالات بالا با مشاوران سایت خانواده توانمند در میان  می گذارند. همه پس از ارزیابی کودک و گشت و گذر در اینترنت و خواندن مقالات سایت های مختلف زمانی که با مشاوران سایت خانواده توانمند صحبت می کنند دغدغه خود را در مورد راه سریع برای تشخیص فلج مغزی کودکان را در میان می گذارند. اگر  شما نیز این دغدغه را دارید که بتوانید با سریع ترین راه اختلال کودک دلبندتان را شناسایی کنید باید به شما بگویم: هیچ راه سریع برای تشخیص فلج مغزی کودکان نیست!!!

علائم و نشانه های فلج مغزی می تواند به مرور آشکار شود، بنابراین این بیماری ممکن است تا چند ماه پس از تولد نیز تشخیص داده نشود. به همین دلیل پزشکان آزمایشات مختلفی را برای تشخیص فلج مغزی کودکان تجویز می کنند تا به تشخیص نهایی برسند.

در این مقاله از سایت خانواده توانمند قراره به این سوالات پاسخ دهیم:

والدین چگونه می توانند متوجه اختلال مغزی کودک خود شوند تا اقدامات درمانی را به موقع انجام دهند؟

راهی برای والدین هست که بتوانند به موقع متوجه اختلال فلج مغزی کودکشان شوند؟

 آیا تشخیص فلج مغزی کودکان توسط والدین امکان پذیر است؟

 

در این مقاله از سایت خانواده توانمند قراره به این سوالات مهم پاسخ دهیم. لطفا تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

 

نحوه تشخیص فلج مغزی کودکان توسط والدین

یکی از راههای تشخیص فلج مغزی کودکان آگاهی والدین از مسیر طبیعی رشد کودکان است. آگاهی از رشد طبیعی کودکان به  والدین کمک می کند تا کودکانی را که مطابق انتظار رشد نمی کنند، بشناسند؛ برای آموزش آنها برنامه ریزی کنند و پیشرفت آنها را کنترل نمایند. مراحل رشد حرکتی، شناختی، عاطفی کودکان مراحلی دارد به طور مثال مهارت های حرکتی کودکان از کنترل بدن و از سر شروع و به پاها ختم می گردد. حرکات درشتی کودکان زودتر از حرکات مهارتی کوچک ایجاد می شود.

مراحل مختلف رشد مثل نشستن و ایستادن تقریبا در همه بچه ها در سنین مشابهی اتفاق می افتد. با مقایسه کودکان با همسالان شان می توان در مورد پیشرفت رشد کودک قضاوت نمود. کندتر بودن رشد کودک از میزان مورد انتظار تاخیر رشدی نامیده می شود. مدت زیادی طول می کشد تا در مقایسه با سایر کودکان کنترل بدنشان را بدست آورند. فلج مغزی یکی از شرایطی است که موجب تاخیری رشد می گردد.

 

هر کودکی که به اندازه مورد انتظار رشد نمی کند باید توسط پزشک معاینه شود.

 

 تشخیص فلج مغزی کودکان با استفاده از نمودار رشد

اگر چه کودکان فلج مغزی مانند سایر کودکان رشد نمی کنند. اما مراحل رشد طبیعی هنوز به عنوان پایه ای برای ارزیابی کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. این نمودار مراحل رشد را در هر سنی که  اغلب بچه ها آن ها را یاد می گیرند نشان می دهد. برای استفاده از این نمودار:

1. تاریخ و سن کودک را اگر می دانید یادداشت کنید.
2. دقت کنید چه کارهایی را می تواند انجام دهد.
3. آنچه را که کودک می تواند انجام بدهد روی نمودار علامت بزنید یا نشان دهید.
4. سعی کنید دلیل اینکه دشواری خاصی دارد را پیدا کنید.

این نمودار کارهایی که کودک می تواند انجام بدهد، کارهایی که نمی تواند انجام بدهد و کارهایی که آموزش انجام آن ها برای کودک لازم می باشد را مشخص خواهد کرد.

یک کودک ممکن است از لحاظ توانایی های رشدی در مراحل مختلف باشد. برای مثال ممکن است یک کودک همی پلژی در مرحله سوم نشستن و مرحله اول ایستادن باشد. این امر به این معناست که آموزش باید براساس این دو مرحله تنظیم گردد.

نمودار رشد کودکان ازدو بخش تشکیل می شود:

• نمودار رشد حرکتی کودکان
• نمودار رشد ارتباط و رفتار کودک

 

نمودار رشد حرکتی کودکان

این نمودار شامل اطلاعات زیر درباره مهارت های حرکتی و جسمی کودکان است:

 

کنترل سر و بدن

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

• از روی شکم به پشت می افتد.
• روی شکم می خوابد و سر را بالا می گیرد.
• روی دست ها بلند می شود.

 

مرحله 2: از 6 تا 12 ماهگی

• از پشت به روی شکم غلت می زند.
• به یک طرف غلت می زند و می خواهد بنشیند.

 

نشستن

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

• با تکیه روی دست ها می نشیند
• باکمک دیگران می نشیند

 

مرحله2: از 6 تا 12 ماهگی

• اگر هل داده شود خود را نگه می دارد
• به تنهایی می نشیند
• به یک طرف می چرخد و دست خود را دراز می کند.

 

مرحله 3: 12 تا 24 ماهگی

• اگر به یک طرف کج شود تعادل خود را حفظ می کند
• به وضعیت نشسته می آید یا از وضعیت نشسته خارج می شود.

 

حرکت از جایی به جایی دیگر

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

• با کمک می ایستد

 

مرحله2: از 6 تا 12 ماهگی

• برای ایستادن خود را بالا می کشد
• چهار دست و پا می کند یا خودش را از روی باسن می کشد.

 

 

مرحله 3: 12 تا 24 ماهگی

• در هنگام بازی چمباته می زند
•  به تنهایی یا در حالی که یک دست او گرفته شده راه می رود

 

 

 

مرحله 4: 2 تا 3 سالگی

• روی یا پا می ایستد
• می پرد.
• با پا به توپ ضربه می زند.

 

 

نمودار رشد ارتباط و رفتار کودک

این نمودار نیز حاوی اطلاعاتی مهمی درباره مهارت های شناختی، ادراکی، اجتماعی و رفتاری کودکان می باشد.

 

استفاده از دست

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

• اشیا کوچک را کم و بیش در دست نگه می دارد.
• با همه دست یک شی را می گیرد.

 

 

مرحله2: از 6 تا 12 ماهگی

• می تواند در هر دست یک شی را نگه دارد.

 

 

مرحله 3: 12 تا 24 ماهگی

اشیا را بین دو انگشت شصت و سبابه نگه می دارد.

 

 

رشد اجتماعی و بازی

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

به اشیاء نگاه می کند

هر دو دست را با هم به جلو می رود

با اعضای بدن خود بازی می کند.

با تمام دستش به اشیاء ضربه می زند.

 

مرحله2: از 6 تا 12 ماهگی

اشیاء را از یک دست به دست دیگر می دهد

دو شی را به هم می کوبد.

بازی های اجتماعی مثل دالی بازی را انجام می دهد.

 

 

مرحله 3: 12 تا 24 ماهگی

از ساختن چیزی لذت می برد.

اشیا را داخل یک ظرف می گذارد و آنها را خارج می کند.

 

 

مرحله 4: 2 تا 3 سالگی

اشیاء را دسته بندی می کند

توپ را پرتاپ می کند.

 

مراقبت از خود

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

پستان مادر را می کند

اشیاء را به طرف دهان می برد.

 

مرحله2: از 6 تا 12 ماهگی

غذاهای جامد را می جود

بیسکویت را خودش می خورد.

 

 

 

مرحله 3: 12 تا 24 ماهگی

با لیوان آب می نوشد و بیشتر غذاها را خودش بدون کمک می خورد

در پوشیدن لباس کمک می کند

ادرار خود را خبر می دهد

 

 

مرحله 4: 2 تا 3 سالگی

با کمک لباس می پوشد

بدون کمک سایرین به توالت می رود.

 

 

ارتباط

مرحله 1: از تولد تا 6 ماهگی

به صدا واکنش نشان می دهد

هنگام حرف زدن با او صداهایی از دهان خارج می شود

لبخند می زند.

به سمت صدا بر می گردد.

 

مرحله2: از 6 تا 12 ماهگی

دوست دارد با او صحبت کنند و برایش شعر بخوانند

برخی حرکات را تقلید می کند

صداهای را که به وسیله دیگران تولید می شود تکرار می کند

دستورات ساده را اجرا می کند.

کلماتی مثل مامان، بابا می گوید.

 

 

مرحله 3: 12 تا 24 ماهگی

نام خود را می داند

چیزهای آشنا مثل سگ یا پرنده ای را نام می برد.

کلمات بی معنی زیادی را بکار می برد.

با استفاده از کلمات و با اشاره منظور خود را بیان می کند

کنار هم گذاشتن کلمات را آغاز می کند

با ذکر نام قسمت هایی از بدن به آنها اشاره می کند

 

 

مرحله 4: 2 تا 3 سالگی

درباره کارهایی که انجام می دهد صحبت می کند

نقاشی می کند

سوال می پرسد

در کارها به افراد خانواده کمک می کند.

 

علائم هشدار دهنده برای خانواده ها 

معمولا والدین کودکان سی پی از طریق علائم جسمی و حرکتی متوجه اختلال آنان می شوند. از نشانه های اولیه فلج مغزی خشکی و یا شلی اندام نوزاد در بدو تولد است. سایر علاءم چندین ماه بعد آشکار می شوند. برای اطمینان در صورت مشاهده خشکی و یا شلی غیر متعارف در اندام های کودک حتما با پزشک کودکان مشورت کنید.

در این قسمت از مقاله علائم هشدار دهنده و بارز کودکان فلج مغزی را معرفی می کنیم. بروز علایم در اکثر اوقات به شکل های مختلف خود را نشان می دهد  بعضی کودکان ممکن است تمام این علایم در همه کودکان مشاهده شود.

 

سفتی غیر منتظره

سفتی غیر منتظره در برخی وضعیت ها، مثل وضعیت طاقباز، خم کردن بدن کودک برای پوشاندن لباس یا در آغوش گرفتن او را دچار مشکل می کند.

 

شلی عضلات

• سر کودک پایین می افتد و نمی تواند آن را بلند کند
• بازوها و پاهای کودک وقتی در هوا نگه داشته شود به سمت پایین آویزان می شوند حرکات بدن بسیار کم است.

 

کندی رشد

یادگیری کنترل سر، نشستن و استفاده از دست ها در این کودکان طولانی تر از حد مورد انتظار می باشد. ممکن است کودک از یک طرف بدنش بیشتر استفاده کند. برای مثال برخی از کودکان به جای استفاده از دو دست، فقط از یک دست استفاده می کنند.

 

تغذیه دشوار

مکیدن و بلعیدن ضعیف است. زبان کودک شیر و غذا را از دهان بیرون می ریزد و بستن دهان برای او مشکل است.

 

رفتارهای غیرعادی

کودک ممکن است بی قرار و بی خواب باشد و خیلی گریه کند و یا برعکس خیلی آرام باشد و زیاد بخوابد کودک ممکن است نتواند در سن سه ماهگی لبخند بزند.

 

مقایسه کودکان دارای رشد طبیعی با کودکان فلج مغزی

در سه ماهگی

 کودک دارای رشد طبیعی

• صاف بروی شکم می خوابد
• سر را به خوبی بالا نگه می دارد. روی دستانش بلند می شود
• طاقباز( به پشت) می خوابد، دو دست را به طرف هم می آورد.

 

علائم فلج مغزی 

• پاها خشک هستند
• نمی تواند سر خود را بلند کند
• نمی تواند روی دستانش بلند شود
• به پشت خود فشار می آورد و سر را به یک سمت قرار می دهد.
• یک دست و یک پا خمیده و دست و پای دیگر صاف است.
•  نمی تواند دست هایش را به هم نزدیک کند.

 

در 6 ماهگی

 کودک دارای رشد طبیعی

• می نشیند و بروی دست هایش تکیه می کند.
• وقتی او را به حالت ایستاده نگه می دارند. می تواند وزنش را روی پاها تحمل کند.

 

علائم فلج مغزی

• نمی تواند سرش را نگه می دارد.
• پشت وی حالت انحنا دارد.
• دست ها خشکو مشت شده است.
• وقتی می خواهید کودک را بنشانید سر او به عقب می افتد یا به عقب فشار می دهد.
• روی نوک پنچه می ایستد
• دست ها را به عقب می کند.
• پاها خشک و به حالت قیچی هستند.

 

در 9 ماهگی طبیعی

 کودک دارای رشد طبیعی

• به تنهایی می نشیند و دست خود را دراز می کند.
• وقتی او را در حالت ایستاده قرار می دهید خودش را نگه می دارد.

 

علائم کودکان فلج مغزی

• پشت کودک انحنا دارد
• برای بازی به خوبی از دست ها نمی تواند استفاده کند.
• پاها خشک و پنچه  پاها سیخ هستند
• نمی تواند روی پاها وزن بیندازد.
• سر را نمی تواند به خوبی بلند کند

 

در 12 ماهگی

 کودک دارای رشد طبیعی

• با گرفتن وسیله می ایستد
• به خوبی چهار دست و پا می کند

 

تشخیص فلج مغزی کودکان

• برای ایستادن با مشکل روبه رو است
• پاها خشک و پنجه پاها سیخ است
• نمی تواند چهار دست و پا کند
• تنها یک طرف بدن خود را به کار می گیرد پا خود را به کمک دست ها به جلو می کند.

 

در 18 ماهگی

 کودک دارای رشد طبیعی

• به تنهایی می ایستد و راه می رود.
• از سایر وضعیت ها به حالت نشسته می آید و بالعکس
• از هر دو دست استفاده می کند

 

تشخیص فلج مغزی کودکان

•  یک دست خشک و به حالت خمیده است
• روی پنجه پا و متمایل به یک طرف راه می رود
• هنگام ایستادن تعادل ضعیفی دارد
• در هنگام بازی معمولا از یک دست استفاده می کند
• یک پا معمولا خشک و سیخ است
• هنگام نشستن وزن خود را به یک طرف می اندازد.

فرم ارزیابی و پیشرفت کودکان

والدین برای تشخیص فلج مغزی کودکان باید توانایی ها و ناتوانایی ها کودک را ثبت کنند. این عمل در شناخت اختلال کودکان و ارائه اطلاعات به متخصصان کمک به سزایی می کند. در فرم های ارزیابی کاردرمانگران و سایر متخصصان یک قسمت مربوط به شرح حال نویسی والدین است. اگر والدین اطلاعات سازمان دهی شده ای از کودک داشته باشند به متخصصان کمک به سزایی می کنند تا زودتر اختلال کودک را شناسایی کنند. متخصصان حوزه توانبخشی در طراحی برنامه های آموزشی و درمانی نیز می توان از اطلاعات والدین استفاده کنند.

در اینجا یک فرم پیشنهادی برای ثبت ارزیابی و پیشرفت کودک ارائه شده است. در این فرم والدین می توانند نتایج ارزیابی کودک را به طور خلاصه بنویسید.

 

فرم ارزیابی و پیشرفت برای والدین

سن کودک:

 

خلاصه نمودار رشد:

والدین اطلاعات رشد حرکتی، جسمی، شناختی، رفتاری و اجتمای کودکان را متناسب با مراحل رشدش یادداشت می کنند به طور مثال اطلاعاتی درباره نحوه

• خوابید روی شکم
• غلتیدن
• نشستن
• چهار دست و پا
• ایستادن
•  مهارت دست ورزی و بازی
• غذا خوردن
• لباس پوشیدن

یادداشت می کنند تا بتوانند شناخت دقیقی از مراحل رشد کودک داشته باشند.

 

برنامه پیشنهادی متخصصان:

در این قسمت می توانند والدین روش های درمانی متخصصان را متناسب با نوع تشخیص شان یادداشت کنند. این قسمت می توانند شامل اطلاعات زیر باشد:

• عوارض و فواید دارو درمانی برای کودک
• برنامه پیشنهادی کاردرمانی یا گفتاردرمانی و نتایج آنان

 

 

نتیجه گیری

والدین در مسیر رشد و تربیت کودکان در صورت آگاهی می توانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. در این مقاله از سایت خانواده توانمند راههای تشخیص فلج مغزی کودکان توسط والدین را به اشتراک گذاشتیم. در صورتی که پس از مطالعه مقاله سوال و یا نیاز به مشاوره داشتید،  حتما از مشاوره سایت خانواده توانمند استفاده کنید. برای دریافت خدمات مشاوره ای با شماره 09054146911 تماس بگیرید.

 

 

خدمات سایت خانواده توانمند

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.

در سایت خانواده توانمند و کانال آموزش کودکان استنثایی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم. تیم آموزشی خانواده توانمند در جهت تحقق عدالت آموزشی تمام محتوای آموزشی مورد نیاز کودکان بانیازهای ویژه و خانواده آنان را به طور رایگان به اشتراک می گذارد.

بنابراین اگر شما کودک با نیاز ویژه‌ای رو میشناسد که دارد رنج می‌برد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال می‌شویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.

خانواده توانمند سایتی است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با فرزند شما را به صورت بازی در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار می دهد. شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.