اختلال درک مطلب در تمامی دروس دانش آموزان تاثیر می گذارد. اگر دانش آموز اختلال درک مطلب داشته باشد در انجام  تمرینات و تکالیف دروس ریاضی، علوم، هدیه، اجتماعی ضعف های بسیاری خواهد داشت. شاید از خودتان بپرسید من از کجا بدانم دانش آموزام یا کودکم اختلال درک مطلب دارد؟

برای تشخیص اختلال درک مطلب می توانید برای کودک دلبندتان قصه متناسب با سن تقویمی او بخوانید. پس از خواندن قصه از او سوالاتی درباره روند جریان قصه بپرسید. با پرسشگری خوب که متناسب با متن باشد می توانید متوجه اختلال درک مطلب کودک شوید.

 

اختلال درک مطلب چیست؟

اختلال درک مطلب یک اختلال خواندن است که در آن فرد در درک معنای کلمات و قسمت های نوشتاری مشکل دارد. گاهی اوقات، یک اختلال درک مطلب توسط متخصصان به عنوان نقص خاص درک مطلب (S-RCD) تشخیص داده می شود.

برخی از دانش‌آموزان مبتلا به اختلال درک مطلب در یادگیری خواندن و تلفظ کلمات مشکل دارند. اما درک معنا از متن چالش اصلی آن ها است.

 

نحوه تشخیص اختلال درک مطلب دانش آموزان

خواندن و درک مطلب مهارت های پایه ای اند که زیر بنای دیگر فعالیت های شناختی بوده و بر آنها اثر می گذارند. از مهمترین اهداف مدرسه و سایر سازمان های آموزشی نیز، پرورش مهارت های مرتبط با درک مطلب خواندن می باشد. خواندن و درک مطلب، سطوح متفاوتی دارد و در هر مقطع تحصیلی، سطح خاصی از خواندن مورد توجه قرار می گیرد. خواندن دارای دو سطح است: رمزگشایی و درک.

هدف فرد در سطح نخست، یعنی رمزگشایی، بدست آوردن معنایی تک تک کلمات است بدون اینکه درک کلی از متن داشته باشد. سطح دوم به فرآیندی اشاره می کند که طی آن خواننده به محتوای متن را درک می کند که به آن فهمیدن یا درک مطلب می گویند. سطح درک مطلب پیشرفته ترین و بالاتر از سطح رمزگشایی می باشد.

درک مطلب خواندن در سطح دوم اهداف تربیتی قرار می گیرد. در این سطح فرد اطلاعات یاد گرفته شده را با تغییراتی در ساختار شناختی خود وارد  می سازد. این سطح با اهمیت تر از سطح نخست می باشد زیرا که در سطح نخست مطالب بدون ایجاد تغییر یا به اعتقاد پیاژه بدون آنکه درونی شده باشند کسب می گردند.

برای اینکه دانش آموز بتواند به مرحله درک مطلب برسد باید آموزش های لازم را ببیند. این آموزش ها نباید محدود به کلاس درس باشد. خانواده ها می توانند از شرایط مختلفی استفاده بکنند تا درک مطلب کودک تقویت شود.

 

 

درمان اختلال درک مطلب با راهبردهای شناختی

پايه و اساس خواندن رمزگشايي و هدف نهايي خواندن درك مطلب  می باشد از اين رو يادگيري اين مهارت عاملي مهم در پيشرفت روند آموزشي دانش آموز دارد. خواندن شامل فرايندهاي شناختي پيچيده اي است كه هم رشد و توسعه اي دايره ي لغات و هم آموزش می تواند در آن مؤثر باشد، درك مطلب فرايندي است كه دانش قبلي فرد نيز در آن دخيل می شود.

خواندن مناسب مستلزم آن است كه دانش آموزان ضمن خواندن با دقت متن، راهبردهاي درك مطلب را هم به كارگيرند  و با ساخت يك نمايش ذهني از مطالب  که خوانده است به استخراج معني كلمات، جملات و متون بپردازند.

عليرغم اهميت درك مطلب در فراگيري دروس اما دانش آموزان با اختلال خواندن در اين مهارت مشكلات زيادي دارند. دانش آموزان با اختلال خواندن خطاهاي مختلفي را به هنگام خواندن يك متن يا يك رديف كلمه مرتكب مي شوند، كه تجزيه وتحليل انواع اين خطاها نقش مهمي در پيشرفت آنها ايفا مي كند زيرا علائم بسيار مهمي از جريانهاي فكري و ميزان رشد كنوني دانش آموز را در خواندن آشكار مي سازد.

 

4 راهکار برای تقویت درک مطلب

برای تقویت درک مطلب دانش آموزان می توان اقدامات زیر را انجام دهید:

1.  تكميل جمله با كلمه
2. تكميل جمله با تصوير
3. چيستان
4. جمله سازي

 

تکمیل جمله با کلمه

یکی از راههای درمان اختلال درک مطلب دانش آموزان تکمیل جمله با کلمه مناسب می باشد. در این تمرین در روزهای اول کلمات مناسب را بالای مقابل کودک بگذارید و از او بخواهید کلمه مناسب را انتخاب کند. زمانی که کودک مهارت خواندن و درک مطلب را بدست آورد جمله ناقص را مقابل او بگذارید و از او بخواهید در جای خالی مناسب کلمه مناسب بگذارد.

 

تکمیل جمله با تصویر

برای درمان اختلال درک مطلب دانش آموزان می توانید از تصاویر برای تکمیل جمله استفاده کنید. فرق این تمرین با تمرین تکمیل جمله با کلمه در این است که کودک باید تصویر را به خوبی تحلیل کند در این حین دقت دیداری او نیز تقویت می شود.

 

چیستان راهی برای تقویت درک مطلب

یکی از راههای تقویت درک مطلب دانش آموزان استفاده از چیستان های مختلف به هنگام شروع و پایان درس می باشد . چیستان تأثیر مهمی در رشد مهارت های زبانی، شنیداری و دیداری کودکان، غنی سازی دنیای عواطف و تخیل آنها دارند. چیستان‌ها روش خاصی برای پرسیدن سوال و یافتن پاسخ صحیح برای سؤالات است. با کمک چیستان کودک و دانش آموز بدون اضطراب سوالات را می شنود و پاسخی متناسب با محتوای متن می دهند.  فرآیند جستجوی پاسخ یک چیستان عملکردی پویا است. فرد تمام مفاهیمی را که از ذهنش می‌گذرد با ویژگی‌های مشخص شده در سوال مقایسه می‌کند و سپس پاسخ می دهد.

 

جمله سازی راهی برای درمان اختلال درک مطلب

جمله سازی این طور نیست که چند تا کلمه را به دانش آموز بدهیم و از او بخواهیم جمله بسازد. برای جمله سازی باید مراحل زیرا را انجام دهید:

1. شناخت خوبی از دایره لغات دانش آموز یا کودک داشته باشید. به طور مثال من یک بار به دانش آموز روستایی گفتم: با محله جمله بساز؛ او نتوانست!!! چون کلمه محله جز کلمات کودکان شهری بود اطرافیان او از این کلمه استفاده نکرده بودند. به همین دلیل در دایره لغات دانش آموز نبود و به همین دلیل نمی توانست جمله بسازد.
2. قبل از جمله سازی از طریق پرسشگری کودک را با ویژگی مختلف تصاویر یا کلمه آشنا کنید و سپس از او بخواهید نظر خود را درقالب جمله نسبت به کلمه مثلا جوجه بگوید. با پرسشگری از کودک مهارت دیداری و شنیداری او تقویت می شود و بهتر کلمه را می بیند و می شنود و راحت تر نظر خود را در قالب جمله می گوید.
3. زمانی که جمله سازی توسط دانش آموز صورت گرفت در روزهای اول نسبت به قواعد جمله سازی حساس نباشید. به مرور او یاد می گیرد. در ابتدا مهم است که نظر خود را بیان کند. زمانی که از اعتماد به نفس خوبی برخوردار شد در قالب بازی جملات را با هم اصلاح کنید.

 

تمرینات درک مطلب

برای تقویت درک مطلب بچه ها می توانید مسائل ریاضی را در قالب داستان بیان کنید تا کودک همزمان با کاربرد مسائل ریاضی در زندگی روزمره آشنا شود و درک مطلب او تقویت شود. با طرح مسائل نزدیک به شرایط کودکان و دانش آموزان می توان دقت دیداری و شنیداری آنان و حس کنجکاوی شان را تقویت کنیم.

 

 

املا با کلمات متضاد و هم خانواده برای تقویت درک مطلب

برای تقویت درک مطلب بچه ها می توانید متناسب با سن و شرایط درکی آنان کلماتی را مشخص کنید که متضاد و هم خانواده آنها را پیدا کنند.

تا حالا از خودتان پرسید که چرا در هر درس فارسی معلمان از دانش آموزان می خواهند کلمات متضاد و هم خانواده را پیدا کنند؟

پیدا کردن کلمات هم خانواده و متضاد نیاز به دقت دیداری و شنیداری دانش آموز دارد. در ضمن درک مطلب با توجه به اینکه در کلمات هم خانواده دانش آموزان باید کلمات هم معنی و هم شکل را پیدا کنند. برای پیدا کردن کلمات متضاد نیز دانش آموز باید همزمان به دو معنی کلمه توجه کند.

نتیجه گیری

در این مقاله از سایت خانواده توانمند 4 راهکار خیلی خوب برای تقویت اختلال درک مطلب معرفی شد. در صورتی که در انجام فرآیند یاددهی نیاز به خدمات مشاوره و آموزشی داشتید لطفا با شماره 09054146911 تماس بگیرید.

 

 

خدمات سایت خانواده توانمند

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.

در سایت خانواده توانمند و کانال آموزش کودکان استنثایی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان کم توان ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم. تیم آموزشی خانواده توانمند در جهت تحقق عدالت آموزشی تمام محتوای آموزشی مورد نیاز کودکان بانیازهای ویژه و خانواده آنان را به طور رایگان به اشتراک می گذارد.

بنابراین اگر شما کودک با نیاز ویژه‌ای رو میشناسد که دارد رنج می‌برد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال می‌شویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.

خانواده توانمند سایتی است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با فرزند شما را به صورت بازی در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار می دهد. شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.