مهارت توجه و تمرکز در زندگی کودکان و دانش آموزان نقش مهمی دارد. در صورت عدم تمرکز کودک او نمی تواند با محیط زندگی و اطرافیان خود تعامل داشته باشد. در این مقاله از سایت خانواده توانمند راههای افزایش تمرکز در کودکان را  در کنار عوامل تاثیرگذار در عدم تمرکز کودکان را به اشتراک می گذاریم.

تمرکز چیست؟

برای تعریف تمرکز می توان گفت: توانایی تثبیت توجه و دقت بر روی موضوعی که برگزیده ایم. تمرکز می تواند فوری،کوتاه مدت و یا دراز مدت باشد. توجه و تمرکز دو نوع است:

• توجه و تمرکز فعال یا انتخابی
• توجه و تمرکز انفعالی

در توجه انفعالی این ما نیستیم که استعداد مغزمان را برای دقت روی موضوع خاصی به کار می بریم،بلکه محرک های بیرونی مثل صداها و امثال آن، مغز را در اختیار دارند. فرض کنید شما قدرت کنترل یکی از پاهای خود را ندارید، مثلا پای چپ تان بدون اینکه شما اراده کنید به هر طرفی حرکت کند و در اختیار شما نباشد. در این صورت به هنگام بالا رفتن از پله ها، یا حتی در یک پیاده روی ساده دچار مشکلات زیادی خواهید شد. حال اگر به جای پا مغز شما چنین وضعیتی داشته باشد، یعنی به طور غیر ارادی تحت تاثیر شرایط بیرونی به هر سو توجه کند، آن گاه ذهن شما چقدر برای شما مفید خواهد بود؟

 

مقاله پیشنهادی: درمان اختلال بینایی کودکان

افزایش تمرکز در کودکان با اقدامات کاردرمانی

لازم به یادآوری است که کم توجهی در کودکان با اقدامات کاردرمانی قابل درمان است، اما کودکانی که بی توجهی آنان با بی قراری توام است، نیاز به اقدامات کاردرمانی دارند و درمانگر باید به راهبردهای مربوط به بی قراری و بی توجهی مراجعه نماید.

 

عوامل ایجاد اختلال عدم تمرکز در کودکان

موارد زیادی وجود دارند؛ که می توانند در ایجاد و بروز اختلال عدم تمرکز در کودکان تاثیر گذار باشند. اما برخی از عوامل که از رایج ترین آن ها هستند. عوامل بروز عدم تمرکز در کودکان، عبارت اند از:

• عدم رشد مهارت های شناختی کودک
• عوامل بیرونی عدم تمرکز
• تمرین ناکافی و عدم پرورش این استعداد

 

 مقاله پیشنهادی: دنبال بازی برای تقویت حواس پنجگانه کودکان نباشید.

عدم رشد مهارت های شناختی

بعضی از کودکان به دلایل مختلف از جملات اختلالات شناختی دارای تمرکز ضعیفی هستند. معمولا عدم تمرکز کودکان به دلایل شناختی در سنین کودکی در حین رشد مهارت کلامی کودکان مشخص می شود. بعضی از کودکان به دلیل عدم تمرکز کافی مهارت کلامی مناسبی متناسب با سن خود ندارند.

 

عوامل بیرونی عدم تمرکز کودکان

لازم است محیطی که کودک در آن مطالعه می کند، یا اتاقی که درمانگر در آن به بازپروری کودک می پردازد، دارای این مشخصات باشد:

1. نور کافی و دمای مناسب
2. نبودن محرک های صوتی و تصویری مانند رادیو و تلویزیون
3. عدم رفت و آمد سایرین
4. نبود تصاویر سرگرم کننده و اشیای متنوع در اطراف
5. یک میز و صندلی مناسب برای نوشتن
6. لوازم التحریر مناسب( به عنوان مثال، خودکاری که متناوبا جوهر آن قطع می شود، موجب عدم تمرکز می گردد).
7. اختصاص زمان مناسب برای مطالعه و یادگیری ( دانش آموز در حالت گرسنگی شدید یا تشنگی یا خواب آلودگی و امثال آن نباشد).

 

 مقاله پیشنهادی: بازی تماس چشمی برای کودکان دارای اختلال حسی

 

 

6 تمرین برای تقویت تمرکز کودکان

در این قسمت از مقاله سایت خانواده توانمند 6 تمرین برای تقویت تمرکز کودکان را به اشتراک می گذاریم.

 

افزایش تمرکز کودکان با شمع

1.  در یک اتاق تاریک یا نیمه تاریک یک میز مناسب قرار دهید. روی میز شمع روشنی را در یک بشقاب قرار دهید. روی یک صندلی یا مبل راحت بنشینید( به لحاظ ارتفاع، نرمی و.. مناسب باشد و دو طرفش دارای دسته هایی باشد که دست های تان را روی آن بگذارید). ستون فقرات تان باید صاف باشد. ارتفاع میز و صندلی باید به گونه ای باشد که چشمان شما با یک خط افقی شمع را ببیند و فاصله ی صورت شما تا شمع 2 متر باشد( سر رو به بالا یا پایین نباشد)
2. حالا چشمان تان را ببندید، یک نفس عمیق بکشید. سپس چشمان تا را باز کنید و به قسمت وسط شعله ی شمع توجه کنید. این توجه را به مدت 1 دقیقه ادامه دهید.
3. بعد از یک دقیقه تمرکز، چشمان تان را به مدت30 ثانیه ببندید. شعله ی شمع را همان طور که دیده اید تصور کنید( این کار را به آرامی انجام دهید و از فشار دادن پلک ها یا چین انداختن بر پیشانی خودداری کنید).
4. حالا چشمان تان را باز کنید و این بار به مدت 2 دقیقه روی شعله ی شمع تمرکز کنید.
5. این تمرکز را روزی 10 تا 15 دقیقه انجام دهید. هر زمانی برای این تمرین مناسب است، اما مناسب ترین وقت، پیش از خوابیدن یا صبح زود است.

 

مقاله پیشنهادی: تقویت حافظه کودکان با کاردرمانی

 

دیدن کتاب راهی برای افزایش تمرکز کودکان

1. روی یک صندلی راحت بنشینید و بر روی یک شی مانند یک کتاب، تمرکز کنید. ابتدا به مدت 30 ثانیه بر شی مورد نظر تمرکز کنید. آن گاه چشمان تان را بسته و سعی کنید به کمک ذهن، آن شی را همان طور که دیده اید تجسم کنید.
2. مجددا چشمان خود را باز کنید و بین 30 ثانیه تا یک دقیقه بروی شی موردنظر تمرکز کنید. سعی کنید آن شی را با تمام ریزه کاری هایش به دقت ببینید، سپس چشمان تان را ببندید و به کمک ذهن خود، آن را همان طور که دیده اید به طور کامل تجسم نمایید.
3. این تمرین را چند بار تکرار کنید تا وقتی مطمئن شوید می توانید شی را به طور کامل تجسم کنید.

 

تماشای تابلو نقاشی راهی برای افزایش تمرکز کودکان

1. بروی صندلی بنشینید و به یک تابلو نقاشی نگاه کنید.ابتدا به مدت 30 ثانیه بر شی مورد نظر تمرکز کنید. آن گاه چشمان تان را بسته و سعی کنید به کمک ذهن تابلو نقاشی را همان طور که دیده اید تجسم کنید.
2. مجددا چشمان خود را باز کنید و بین 30 ثانیه تا یک دقیقه بروی تابلو نقاشی موردنظر تمرکز کنید. سعی کنید تابلو نقاشی را با تمام ریزه کاری هایش به دقت ببینید، سپس چشمان تان را ببندید و به کمک ذهن خود، آن را همان طور که دیده اید به طور کامل تجسم نمایید.
3. این تمرین را چند بار تکرار کنید تا وقتی مطمئن شوید می توانید شی را به طور کامل تجسم کنید.

 

قفسه کتابخانه وسیله مناسب برای افزایش تمرکز کودکان

با کودک مسابقه بگذارید. به او بگویید:

1. ابتدا به مدت 30 ثانیه به قفسه کتابخانه نگاه کند. آن گاه چشمان تان را بسته و سعی کنید به کمک ذهن کتابخانه را همان طور که می بینید، تجسم کنید.
2. مجددا چشمان خود را باز کنید و بین 30 ثانیه تا یک دقیقه بروی قفسه های کتابخانه تمرکز کنید. سعی کنید  قفسه کتابخانه را به دقت ببینید، سپس چشمان تان را ببندید و به کمک ذهن خود، آن را همان طور که می بینید به طور کامل تجسم نمایید.

تمرین 2 را انجام دهید، اما به جای کتاب یا تابلو، یک ردیف از قفسه ی کتابخانه را تجسم کنید. از کودک بپرسید سمت راست قفسه کدوم کتاب بود؟ چه رنگی بود؟ کتاب وسطی اسمش چی بود؟

 

جمع دو رقمی راهی برای افزایش تمرکز کودکان

یک جمع دو رقمی را نگاه کنید و آن را در ذهن خود تجسم کنید( نیازی نیست که برای محاسبه ی جمع از ذهن خود کمک بگیرید، بلکه فقط آن چه را که  می بنیید، تجسم کنید).

 

مقاله پبشنهادی: علائم اختلال حس عمقی در کودکان حین نوشتن و غذا خوردن

ضرب 3 رقمی در 3 رقمی برای افزایش تمرکز کودکان

یک ضرب 3 رقمی در 3 رقمی را به مدت 30 ثانیه یا یک دقیقه نگاه کنید. و آن را تجسم کنید. مثل تمرین قبلی انجام دهید.

 

انجام تمرینات برای تقویت تمرکز کودکان در مکان های شلوغ

اینک همان تمرین ها را در مکان هایی که به لحاظ وسایل و تصاویر نسبتا شلوغ هستند، انجام دهید. در صورت موفقیت شما در این تمرین ها، دیگر عوامل بیرونی نمی توانند تمرکز شما را برهم زنند و تمرکز شما کاملا انتخابی خواهد شد.

تمرینات تقویت تمرکز کودکان را پیچیده کنید. پارامترهای جدید با کمک موسیقی به تمرینات تقویت تمرکز کودکان اضافه کنید. سر و صدا در اتاق حین تماشای تابلو یا اشیا، کتاب یکی از راههاست. اگر در این مرحله موفق شوید، در هر شرایطی قادر به تمرکز خواهید بود.

چنان چه این تمرینات را به مدت دو یا سه هفته با کودک یا دانش آموز انجام دهید تمرکز کودک تقویت می شود.

 

 مقاله پیشنهادی: درمان اختلال ریاضی دانش آموزان ابتدایی

 

جمع بندی

چون هر نوع اقدام برای یادگیری دانش آموزان و کودکان نیازمند جلب توجه اوست. باید از همان کودکی مهارت توجه و تمرکز کودکان را تقویت کرد.  در صورتی که پس از انجام تمرینات تقویت تمرکز کودکان ، کودک مهارت کافی را کسب نکرد حتما به کلینیک های کاردرمانی مراجعه کنید. متخصصان کاردرمانی از دانش کافی در این باره برخوردار هستند و تخصص خود می توانند راهکارهایی برای غلبه بر مشکل بی توجهی ارائه نمایند.

برای دریافت خدمات آموزشی و مشاوره ای از سایت خانواده توانمند با شماره 09054146911 تماس بگیرید.

 

خدمات سایت خانواده توانمند

ما در خانواده توانمند تلاش می‌کنیم تا کودکان با نیازهای ویژه و سالمندان از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباب‌بازی، کتاب،و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهره‌مند شوند.

در سایت خانواده توانمند و کانال آموزشی خانواده توانمند در تلگرام یا اینستاگرام، روبیکا نیز نحوه آموزش به کودکان عقب مانده ذهنی، کودکان اوتیسم، نابینا، ناشنوا، سندرم داون، کم توان ذهنی، بیش فعال و سالمندان را در قالب فیلم، پادکست و مقاله ارائه کرده ایم.

بنابراین اگر شما فرد با نیاز ویژه‌ای رو میشناسد که دارد رنج می‌برد. اما سرشار از استعدادها و توانمندهای خاص خودش هست خوشحال می‌شویم که خانواده توانمند رو بهشون معرفی کنید.

خانواده توانمند سایتی است که تمام آموزش های تخصصی ساده و متناسب با افراد بانیازهای ویژ را در سایت و شبکه های اجتماعی اش قرار می دهد. شما در هر نقطه دنیا و با هر امکاناتی که دارید می توانید یک خانواده توانمند باشید.