آموزش نوشتن به کودکان کم توان ذهنی
02/05/1401زندگی مستقل با وسایل توانبخشی
10/05/1401کودکان اوتیسم مانند همه کودکان دیگر حق زندگی دارند. آنان زمانی میتوانند زندگی خوبی را تجربه کنند که خدمات مختلف توانبخشی مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی و مشاوره و… استفاده کنند. در ضمن کودکان اوتیسم برای زندگی بهتر نیاز به درک دیگران دارند تا بتواند با محیط پیرامون و دیگران ارتباط برقرار کنند. اگر به دنبال شناخت کودکان اوتیسم هستید، خواندن این مقاله به شناخت شما کمک میکند.
تجربه زیسته با کودکان اوتیسم
آیدا وقتی به دنیا اومد مثل همه ی بچه ها خوشگل و جذاب بود با بچه ها بازی می کرد حرف می زد و…
حتی یادمه، وقتی رفتیم شمال میگفت: دایی، دریا حتی مامان بزرگ و بابا بزرگش صدا می زد، ولی جمله نمیگفت!!!
مادر شوهرم میگفت: باباشم دیر حرف زد!!!
از مامان خودمم پرسیدم گفت: نگران نباش، دایی علیام دیر حرف زده، تو ارث مون هست!!!
چند وقتی با این حرف ها خودم سرگرم کردم، ولی آیدا دیگه 4 سالش شده بود و فقط چندتا کلمه میگفت!!!
به مرور حرف زدنش خیلی کم تر شد؛ دیگه کلمات دایی ، دریا و.. رو نمیگفت، تو چهار ونیم سالگی دیگه کلا حرف نزد!!!
چند وقتی صبر کردیم زمان مشکل رو حل بکنه ولی نشد!!!
5سالش بود که دیگه پیش متخصص ها بردیم بعد ارزیابی ها زیاد، بهمون گفتند: اتیسم شدید داره!!! منو شوهرم وقتی این حرف رو شنیدیم فقط هاج واج بهم نگاه می کردیم!!!
من به پهنای صورتم گریه می کردم!!!
خیلی روز سختی بود، خدا برای هیچ کس نیاره!!!
وقتی این موضوع رو فهمیدم اولش به کسی چیزی نگفتم ولی بعدش دیگه انقد همه ازم پرسیدند: چرا حرف نمیزنه و چرا این جوریه چرا و… مجبور شدم بهشون بگم!!!
البته کار درستم همین بود، باید زودتر میگفتم!!!
سر این موضوع خیلی استرس کشیدم، ولی خوب اون زمان نمیتونستم اینکار بکنم، جراتشو نداشتم. ولی الان با شرایط کنار اومدم آیدا رو همون طور که هست قبولش کردم.،دیگه مثل سال های اول به بچه ام فشار نمیارم که شبیه بچه های عادی بشه!!!
ولی همیشه عذاب وجدان دارم که چرا به موقع مشکل آیدا رو تشخیص ندادم کاش یکی بهم میگفت: اتیسم چه شکلیه ، چه علائمی داره کاش یکی بود که میگفت.!!!
سخت ترین و بدترین حرفی که تو عمرم شنیدم اینکه ، چرا زودتر بچه رو پیش دکتر نبردی؟ اخه اولین جای که اتیسم آیدا رو تشخیص دادند،گفتند: خیلی دیر آوردید!!!
دکترش میگفت: چرا به رفتارهاش توجه نکردید؟ اگر زودتر مداخلات توانبخشی رو شروع می کردید برای آیدا خیلی بهتر بود. ولی خوب من واقعا نمیدونستم
اصلا اتیسم نمی شناختم !!!
مامان بچه های اتیسم که باشی دور و برای هات، هر موقع بچه شون دیر حرف بزنه یا دیر راه بره یا پرخاشگری بکنه اول به شما زنگ می زنند!!!
معمولا میپرسند: چه جوری فهمیدی بچه ات اتیسم داره؟ الان بچه ام حرف نمیزنه یعنی اتیسم داره؟ بچه ام وسایل رو پرت میکنه، یعنی اتیسم داره؟! و….. منم همیشه یه جواب واسه همه ی سوالات دارم که حتما از متخصص این حوزه مشورت بگیرید. اتیسم علائم زیادی داره که هر آدمی نمیتونه تشخیص بده. البته یه سری علائمی کلی دارد که من تو این مقاله بهشون اشاره می کنم تا حواستون جمع کنید به عاقبت من دچار نشید!!!
اتیسم چیست؟
اختلال طیف اوتیسم(ASD) یک اختلال عصبی و تکاملی است. اختلال طیف اتیسم، به وسیله نقص در واکنش های اجتماعی و ارتباطات، رفتارهای تکراری و محدود در کودکان مشخص می شود. معمولا این علائم کلی قبل از 3 سالگی خود را نشان میدهند. اختلال طیف اتیسم روی بسیاری از قسمت های مغز اثر می گذارد!!!
هنوز علت اتیسم کشف نشده است!!!
ظاهر کودکان اوتیسم در اغلب موارد مانند سایر کودکان می باشند، بسیاری از کودکان دارای اختلال طیف اتیسم در ظاهر سالم به نظر می رسند و ممکن است مشکل آنها تا سنین مدرسه تشخیص داده نشود. البته کودکان مبتلا به اتیسم شدید در سنین پایین تر تشخیص داده می شوند. محققان علل اولیه اوتیسم را نمیدانند، اما مطالعات نشان میدهند که ژنها همراه با عوامل محیطی میتوانند به گونهای بر تکامل تأثیر بگذارند که منجر به ASD شوند.
علائم کودکان اوتیسم
علائم بالینی کودکان اوتیسم معمولا در 4 حوزه اجتماعی، ارتباطی، شناختی، رفتاری خود را نشان میدهد که به طور مفصل درباره آنها توضیح خواهیم داد.
اختلال عملکرد اجتماعی کودکان اوتیسم
یکی از علائم مهم برای تشخیص اوتیسم، اختلال در ارتباطات اجتماعی است. کودکان در ماههای اول زندگی خود معمولا به دنبال کشف محیط پیرامون شان هستند. به مرور به شیوه های مختلف ارتباط اجتماعی خویش را تقویت میکنند. اما در کودکان طیف اوتیسم ارتباط اجتماعی به سختی انجام میشودن. یکی از مراحل اولیه برقراری ارتباط اجتماعی، ارتباط چشمی است. کودکان اوتیسم مهارت کافی برای برقراری ارتباط چشمی ندارتد. کودکانی که ارتباط چشمی برقرار نمی کنند معمولا به صداهای اطراف خود بی توجه هستند، ارتباط کلامی برقرار نمیکنند. به اشیا مورد علاقه خود نمیتوانند ابراز علاقه کنند. کاردرمانی اوتیسم یکی از راههای درمان کودکان اوتیسم است. معمولا با دریافت خدمات کاردرمانی ذهنی و جسمی توانایی توجه و تمرکز را کسب میکنند تا بتواند با دیگران ارتباط چشمی داشته باشند. کاردرمانی کودکان اوتیسم یکی از راههای توانمند سازی این کودکان است.
کودکان طیف اوتیسم در تعاملات اجتماعی، معمولا شکست میخورند. آنان توانایی توصیف عواطف و افکار خویش را معمولا ندارند و این علائم بستگی به نوع اختلال خود را بروز میدهند.
کودکان اوتیسم معمولا به خاطر اختلالات حسی شاید از بغل کردن خوششان بیاید یا خوششان نیاید بستگی به سطح اختلالشان دارد. کاردرمانی در اختلات حسی یکی از راههای درمانه تا حس کودکان اوتیسم تعدیل شود. در بزرگسالی، معمولا ترجیح میدهند، تنها باشند. در ارتباط با کودکان اوتیسم حتما قبل از برقراری ارتباط با والدین او در مورد علایقش صحبت کنید تا بهترین رفتار را با او انجام دهید تا هم خودتان در آرامش باشد و هم کودک اوتیسم!!!
اختلال ارتباطی کودکان اوتیسم
کودکان اوتیسم معمولا در برقراری ارتباط از نوع کلامی و غیر کلامی مشکل دارند. از نظر فیزلوژیک مشکلی ندارند اجزای سالم برای تکلم دارند اما مهارت لازم برای استفاده از این اجزا را ندارند به همین دلیل فقط اصواتی را از خود خارج می سازند.
افراد اوتیسم فاقد کلام به شکل های مختلف خواسته و نیاز خود را مطرح میکنند معمولا از اشاره استفاده میکنند مثلا یا با دست خود شی مورد علاقه شان را نشان میدهند یا با گرفتن دست فردی، او را به سوی شی مورد نظر هدایت میکنند. کودکان اوتیسم که دارای مهارت کلامی هستند بعضی از آنان تمایل به پژواک گویی دارند و لغات یا عبارت بیان شده دیگران را تکرار می کنند.
از دیگر مشکلات کودکان اوتیسم در برقراری ارتباط با دیگران میتوان گفتن، آنان معمولا از ضمایر به خوبی استفاده نمیکنند. جای فعل و فاعل در گفتگوی آنان گاها مشخص نیست. کودکان اوتیسم معمولا در بیان نمیتوانند به خوبی منظور خود را برسانند چرا که نمیتوانند تن صدا و ظاهر خود را با کلماتی که بیان میکنند هماهنگ سازند.
گفتاردرمانی کودکان اوتیسم به آنان کمک میکند تا مهارت لازم برای برقراری ارتباط را کسب کنند. گفتاردرمانی بخش مهمی از درمان کودکان اوتیسم است. گفتار میتواند طیف گستردهای از مشکلات ارتباطی را برای افراد دارای اوتیسم برطرف کند.
اختلال شناختی کودکان اوتیسم
کودکان معمولا بهره هوشی پایینی دارند. در برخی از این بیماران هوش جزیره ای( توانمندی قابل توجه در یک زمینه خاص مثل نقاشی، موسیقی) وجود دارد؛ درحالی که ممکن است از نظر سایر تواناییها مشکل داشته باشند!!!
حرکت کودکان اوتیسم معمولا متناسب با موقعیت نیست به طور مثال برای کسب مهارت هماهنگی چشم و دست نیاز به مداخلات کاردرمانی دارند. آموزش کودکان اوتیسم یکی از راههای تقویت مهارت شناختی آنان است تا بتواند مهارت لازم برای درک امور مختلف را کسب کنند.
پژوهش های بسیاری درمورد اختلال توجه درکودکان اتیسم انجام شده است. بسیاری از کودکان اتیسم در موقعیت یادگیری تنها به جز یا نشانه ای از مجموع نشانه های موجود در یک محرک توجه یا تمرکز افراطی نشان می دهند. حتی آن عده از کودکان اختلال طیف اتیسم که دارای کنش های برتر هوشی یا متوسط و نزدیک به متوسط هستند، مشکلاتی نیز در جابه جایی توجه از یک محرک به دیگری را دارند. آنها ممکن است بیشتر به جنبه های برجسته یک محرک توجه نشان دهند تا سایر ابعاد آن و نیز با دخالت محرک های نامربوط به آسانی دچار حواس پرتی شوند.
ناتوانی در بیش انتخابی محرک ها، اصطلاحی است برای توصیف این پدیده که افراد مبتلا به طیف اتیسم بر یک جنبه از یک محرک توجه دارند و از توجه به سایر جنبه های غفلت دارند.
اکثریت کودکان اتیسم دارای بهره هوشی کمتر از 70 هستند که نزدیک به نیمی از این کودکان از عقب ماندگی ذهنی شدید تا عمیق رنج می برند.
اختلال رفتاری کودکان اوتیسم
در رفتار کودکان اوتیسم معمولا موارد زیر مشاهده میشود:
- بعضی از کودکان اوتیسم در بازی معمولا ضعیف یا خشک هستند!!!
- بعضی ممکن است، نسبت به اشیای خاصی، علاقه شدید داشته باشند یا علاقمند شوند.
- کودکان اختلال طیف اتیسم ممکن است ذهنشان شدیدا به مفاهیمی، نظیر رنگ ها، مسیر اتوبوس ها، اعداد و الگوهای هندسی مشغول باشد.
- بیشتر کودکان اختلال طیف اتیسم امور روزمره یکنواختی را درنظر دارند که باید دقیقا دنبال شود.
- حرکت تکراری بی هدف مثل تکان دادن دست ها، راه رفتن روی انگشتان پا، ردیف کردم یا چرخیدن اشیاء در ایشان دیده می شود.
- در این کودکان پاسخ های غیرمعمول هیجانی مانند تجربه وحشت به صورت غیرمعمول در یک موقعیت جدید گزارش می شود.
- بازی کودکان اوتیسم معمولا یکنواخت است؛ بازی های اجتماعی در این کودکان محدود و رشد نیافته است. کودکان اختلال طیف اتیسم به رویدادها یا محرک های محیطی پاسخ دهی نامعمول نشان می دهند.
- کودکان اختلال طیف اتیسم غالبا رفتارهای عجیب وغریب و تکراری از خود بروز می دهند به نظر می رسد که این حرکات قالبی هدفی به جز فراهم کردن درون داد حسی ندارند؛ بنابراین خود تحریکی فرض می شوند. شیوع رفتار خود تحریکی کودکان اختلال طیف اتیسم در اوقاتی که آنها در مکان های سازمان نایافته تنها هستند بیشتر است، مثل بازی آزادانه. هنگامی که کودکان اختلال طیف اتیسم به رفتارهای خود تحریکی مشغول هستند، به محیط خود پاسخ نمی دهند.
- کودکان اتیسم عموما عواطف و احساسات خود را به خوبی نشان نمی¬دهند. مثلا اگر یک کودک اختلال طیف اتیسم بترسد، یا آزار ببیند، ممکن است بخندد یا به صورت غیرقابلی کنترلی قهقهه بزند.
- افراد اوتیسم، ترس های غیرمنطقی از اشیاء یا موقعیت های عادی معمولا دارند. آنها درحضور چیزهایی از قبیل اسباب بازی های خاص، سایه ها، نوارهای زخم بندی، یا اشیایی با رنگ معین وحشت زده می شوند. این کودکان ممکن است در موقعیت های خطرناک نظیر گذر ازیک چهار راه شلوغ یا بالا رفتن از مکان های بسیار بلند کاملا نترس به نظر آیند.
- رفتار خود زنی کودکان اتیسم
یکی دیگر از رفتارهای کودکان اوتیسم رفتار خود زنی است. رفتار خودزنی که کودکان اتیسم از خود نشان می دهند رفتاری بسیاری خطرناک و نمایشی است. رفتار خودزنی وارد کردن صدمه جسمانی به بدن خودمی باشد. شایع ترین شکل های رفتار خودزنی کوبیدن سر و گاز گرفتن خود است و موارد دیگر شامل کندن مو، در آوردن چشم، زدن به سر و صورت وکوبیدن دست و پا می باشد. در مواردی که خطر صدمه جسمانی برای کودک وجود دارد ممکن است محدودیت جسمانی( مثل بستن) یا تجهیزات حفاظتی( مثل دستکش های مخصوص یا کلاه ایمنی) ضروری باشد؛ هرچند به کار گیری وسیع محدودیت ها می توانند منجر به تغییرات ساختاری نظیر بازداری رشد حرکتی، کوتاهی ریاط ها و پوکی استخوان ها می شود و همچنین موقعیت های یادگیری و پرداختن به رفتارهای مناسب را مانع می شود.
تغذیه کودکان اوتیسم
کودکان اوتیسم برای داشتن شرایط مناسب نیاز به تغذیه مناسب دارند. بعضی از کودکان اوتیسم به دلیل مشکلات حس بویایی، چشایی نمیتوانند از غذاهای مختلف استفاده کنند. تغذیه کودکان اوتیسم شامل انواع مواد غذایی است که متناسب با شرایط آنان است.
خواب کودکان اوتیسم
خواب کودکان اوتیسم معمولا منظم نیست، بعضی از کودکان اوتیسم امکان دارد یک هفته یا بیشتر دچار کم خوابی یا بی خوابی شوند معمولا بی خوابی این کودکان همراه با گریه و جیغ، فریاد و… همراه است.
ورزش کودکان اوتیسم
یکی از راههای درمان افراد اوتیسم ورزش است. ورزش کودکان اوتیسم راهی برای تعدیل حسی آنان است. کاردرمانگران با استفاده از فعالیت های ورزشی سعی در تعدیل سازی اختلالات حسی و تقویت مهارت های حرکتی کودکان اوتیسم دارند.
جمع بندی
اتیسم نوعی اختلال در رشد طبیعی مغز است که تشخیص به موقع آن میتواند تا حد زیادی از عوارض این بیماری در دوران بزرگسالی بکاهد. و اگر این افراد خدمات درمانی و توانبخشی به موقع دریافت کنند میزان بهبودی به شدت افزایش می یابد. در بسياري از موارد باعث رفع نشانه ها و تبديل فرد به عضوي مستقل و مفيد براي جامعه شود در صورت نیاز به خدمات توانبخشی مانند کاردرمانی، گفتاردرمانی، بازی درمانی کودکان اوتیسم حتما با شماره 09054146911 تماس بگیرید.
خدمات سایت خانواده توانمند
ما در خانواده توانمند تلاش میکنیم تا کودکان با نیازهای ویژه از کلیه خدمات آموزشی، درمانی، مهارتی و محصولات (لوازم توانبخشی، اسباببازی، کتاب، و…) متناسب با نیازهای خود بدون محدودیت زمانی و مکانی بهرهمند شوند.