تاثیر زیان آور مشکلات خواب بر روی کودکان اوتیسمی به صورت‌های مختلفی نشان داده می‌شود. مشاهده شده که کودکان مبتلا به اوتیسم همراه با اختلالات خواب، بیشتر در معرض افسرده شدن و پرخاشگری قرار دارند. برخی ممکن است بیشتر منزوی شوند و برخی عصبانی یا خود تخریب شوند.

در برخی کودکان منجر به افزایش بیش فعالی و کم خلقی می‌شود که به مشکلات رفتاری آنها اضافه می‌کند. در برخی موارد اختلالات خواب مستقیماً روی عملکرد ادراکی کودک تأثیر می‌گذارد و منجر به یادگیری ضعیف و درک ناکافی چیزهای تازه می‌شود. تمام این عوامل باعث ممانعت از پیشرفت همه جانبه کودکی می‌شود که با اوتیسم در حال مبارزه است.

متخصصین حوزه اوتیسم به خانواده‌ها با توجه به پیشرفت علم معمولا دو راه متناسب با شدت اختلال خواب کودکان اوتیسم پیشنهاد می‌کنند. پیشنهاد اول، فراهم کردن فضای آروم و انجام اقدامات پیشگیرانه است پیشنهاد دوم استفاده از داروهای خواب آور متناسب با کودکان اوتیسم است.
در این مقاله هر دو پیشنهاد را بررسی می‌کنیم البته برای بررسی‌های بیشتر حتما با یک متخصص مشورت کنید. تا راهکاری متناسب با فرزند شما ارائه کند.

12روش طلایی برای خواب کودکان اوتیسم

1. سعی کنید تا جای ممکن محیط خانه را آرام و ساکت نگه دارید.
2. ببینید چطور می‌توانید محرکات را کاهش دهید، شاید با خاموش کردن تلویزیون، کم کردن صدای زنگ‌ تلفن و میزان نور.موزیک آرام و کلاسیک پخش کنید.
3. صدای آرام و حرکات آرامش بخش داشته باشید. بچه‌هایی بیش حس، قادر به تمرکز بر روی کلمات شما نیستند، اما می توانند به حرکات شما پاسخ دهند.
4. هنگام آموزش به فرزندتان، به سمت او بروید و اطمینان حاصل کنید که قبل از صحبت کردن، به شما توجه می‌کند. این کار به او کمک خواهد کرد که همان اولین بار به شما گوش دهد و موجب کاستن از خستگی و ناامیدی شما می‌شود.
5. برنامه خواب را مشخص و تا حد ممکن، ساده نگه دارید.
6. از مولفه‌های بصری برای کم کردن مکالمه استفاده کنید. تمرکز بر کلمات ممکن است او را از نظر شنوایی خسته کند.
7. زمان حمام را با کم کردن نور چراغ‌ها، روشن کردن شمع‌های معطر و پخش موسیقی آرام، ساکت و آرامش بخش کنید.
8. از بازی‌های غیرمنتظره و سنگین و یا چرخشی که او را هوشیارتر می‌کند، اجتناب کنید.
9. فرزند خود را به بازی‌ها و کارهای سنگین تشویق کنید زیرا موجب آرامش بدن کودک خواهد شد. از جمله این کارها می‌توان به حمل مواد غذایی خریداری شده، جاروبرقی کشیدن و یا خزیدن داخل تونل یا از زیر صندلی رد شدن اشاره کرد. 
10. به فرزند خود برای پیدا کردن و ساختن منطقه ” آرامش” در خانه برای افزایش آرامش، کمک کنید. این کار برای کودکان بیش فعال و حساس هر دو موثر است.
11. فرزند خود را به انجام کارهای تکراری و مشخص که به دقت شناختی نیاز ندارند، مانند مرتب کردن لباس‌های شسته شده و یا ظروف، بازی کردن با لگو، درست کردن پازل و مشارکت در فعالیت‌های مرتب سازی و تطبیق دادن، تشویق کنید.
12. در صورتی که مشکل خواب کودک دائمی و قابل توجه است، با متخصص کودکان در مورد گزینه‌های کمکی مانند مصرف ملاتونین یا دارو، مشورت کنید.

درمان دارویی در بی‌خوابی و بدخوابی کودکان با اختلال اوتیسم

دارو درمانی به عنوان یک گزینه موثر برای درمان بیخوابی و بدخوابی کودکان اتیسم مورد استفاده قرار می‌گیرد. والدین باید توجه داشته باشند که این نوع درمان تنها باید زیرنظر پزشک و طبق نسخه او انجام گیرد. استفاده سرخود والدین از داروها و انجام دارو درمانی می‌تواند خطرات جبران ناپذیری به بار آورد. در زیر به دو نوع داروی متداول در این خصوص اشاره می‌کنیم.

الف) ریسپریدون

یکی از داروهای آنتی سایکوتیک که برای درمان پرخاشگری، رفتارهای آسیب زننده به خود، نوسان خلق و تحریک پذیری در کودکان دارای اتیسم به کار می‌رود، ریسپریدون است. یکی از عوارض جانبی شایع گزارش شده درمان با ریسپریدون، خواب آلودگی روزانه، افزایش وزن غیر کنترل شده، است. ریسپریدون برای بهبود تاخیر در شروع خواب نیز به کار برده می‌شود، اما بر مدت زمان خواب تاثیری ندارد. با توجه به عوارض داروی ذکر شده معمولاً این دارو اختصاصا برای درمان بی خوابی تجویز نمی‌شود.

ب) ملاتونین

از ملاتونین در درمان بیخوابی کودکان دارای اتیسم استفاده می‌شود. این درمان باعث بهبود شروع خواب با حداقل عوارض جانبی است. ملاتونین برای درمان اختلالات خواب مربوط به ریتم شبانه روزی مثلا زمان غیرطبیعی خواب موثر است. با توجه به اینکه تاثیر ملاتونین بسیار کوتاه و کمتر از یک ساعت است، برای درمان بیداری شبانه کمتر موثر خواهد بود.
چند داروی دیگر نیز برای درمان بیخوابی در کودکان دارای اتیسم به کار می‌رود که عبارتند از: کلونیدین، میرتازاپین و گاباپنتین.

توجه

داروهای خواب آور تنها باید به عنوان آخرین چاره استفاده شود و تغییرات کوچک در سبک زندگی می‌تواند زمان و کیفیت خواب را در کودکان و نوجوانان دارای اختلال طیف اتیسم بهبود بخشد.